(مقاله)::تعریف نرم افزار آزاد::

[hosseinzadeh]

با توجه به درخواست تنی چند از دوستان، تعریف نرم افزار آزاد (http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html)در این تاپیک عرضه می شود.دوستان می توانند سوالات خود را در این زمینه بپرسند تا مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
ضمنا ؛این ترجمه 100٪ دقیق نیست و ترجمه عینی نیست!

تعریف نرم افزار آزاد
ما این تعریف را از نرم افزار آزاد(Free Software) ارائه می دهیم تا به وضوح نشان دهیم که چه مواردی باید در مورد یک نرم افزار خاص صدق کند تا آن نرم افزار آزاد تلقی شود.
نرم افزار آزاد موضوع آزادی است نه قیمت.برای درک این مفهوم ،باید به معنای کلمه free در عبارت free speech(سخن آزاد) فکر کنید نه به معنای آن در عبارتی مانند free beer.[توضیح این که کلمه free در زبان انگلیسی در دو معنای آزاد و رایگان به کار می رود.منظور نویسندگان در این جا مفهوم آزادی است نه رایگان بودن.بدیهی است به دلیل وجود دو کلمه جداگانه برای ترجمه این کلمه در فارسی،چنین مشکل لغوی وجود ندارد.‍]
نرم افزار آزاد موضوع آزادی کاربران در اجرا،کپی،توزیع،آموختن،تغی یر دادن و توسعه نرم افزار است.
به بیان دقیقتر ،نرم افزار آزاد به چهار نوع آزادی(Freedom) برای کاربران یک نرم افزار اشاره می کند:

 آزادی برای اجرای برنامه به هر منظوری(آزادی 0)
 آزادی برای آموختن نحوه عملکرد نرم افزار و سازگار کردن آن با نیازهای شخصی.(آزادی 1).دسترسی به کد منبع پیش شرظ این بند است.
 آزادی برای توزیع مجدد کپی برنامه تا بتواند به همسایه خود کمک کنید!(آزادی 2)
 آزادی برای اصلاح کردن و توسعه نرم افزار و منتشر کردن این اصلاحات برای همگان،که نتیجه آن منفعتهای عمومی جامعه خواهد بود.(آزادی 3). دسترسی به کد منبع پیش شرظ این بند است.

برنامه ای آزاد است اگر کاربران آن همه این آزادی ها را داشته باشند.بنابراین،شما باید آزاد باشید تا کپی ها را با تغییر یا بدون تغییر،رایگان یا با دریافت وجهی برای توزیع،برای هرکس و هرجا مجددا توزیع کنید.آزاد بودن برای انجام این کارها(در میان مطالب دیگر) به این معنی است که شما مجبور نیستید از کسی اجازه بگیرید یا برای مجوز پولی پرداخت کنید.
شما همچنین باید این آزادی را داشته باشید که در برنامه تغییراتی ایجاد کنید و آنها را به طور خصوصی در کار خود استفاده کنید.بدون این که حتی وجود آنها را متذکر شوید.اگر شما تغییراتتان را منتشر کنید،نباید مجبور باشید که شخص مخصوصی را به روش خاصی آگاه کنید.
آزادی برای استفاده از یک برنامه به معنای آزادی برای هر شخص یا سازمان برای استفاده در هر نوع سیستم رایانه ای ،هر نوع کار،و بدون نیاز به ارتباط بعدی با توسعه دهنده یا هر نهاد خاص دیگر است.
آزادی برای توزیع مجدد کپی ها،باید شامل شکل دودویی یا اجرایی برنامه،همانند سورس کد باشد،چه برای نسخه تغییر یافته و چه برای نسخه بدون تغییر.(توزیع برنامه ها در شکل اجرایی برای سیستم عاملهای آزادی که به راحتی نصب می شوند،الزامی است).اگر هیچ راهی برای تولید فرم اجرایی یا دودویی یک برنامه مشخص وجود نداشته باشد،مشکلی نیست.(چون برخی زبانها،این ویژگی را پشتیبانی نمی کنند)اما شما باید این آزادی راداشته باشید که اگر راهی برای برای تولید برنامه در این فرمها یافتید،آن را مجددا در حالت اجرایی و دودویی توزیع کنید.
برای وجود آزادی به منظور ایجاد تغییر و انتشار نسخه های توسعه یافته،شما باید به کد منبع دسترسی داشته باشید.بنابراین،دسترسی به کد، شرطی اساسی برای نرم افزار آزاد است.
به منظور واقعی بودن این آزادی ها،آنها باید تا زمانی که شما کار خطایی انجام نداده اید،غیر قابل فسخ بمانند.اگر توسعه دهنده نرم افزار این قدرت را داشته باشد،که بدون انجام دادن کاری که موجب ابطال شود،لیسانس را باطل کند،نرم افزار آزاد نیست.
به هر حال،انواع خاصی از قوانین،در مورد نحوه توزیع نرم افزار آزاد،زمانی که آزادی ها اصلی را نقض نکنند،قابل قبول هستند.برای مثال،copyleft(به زبان ساده)قانونی است که طی آن و در هنگام توزیع مجدد برنامه،شما نمی توانید محدودیتی برای رد آزادیهای اصلی کاربران قائل شوید.این قانون،نه تنها با آزادی های اصلی منافاتی ندارد،بلکه آنها را نیز حفظ می کند.
بنابراین،شما ممکن است برای برای دریافت نسخه های نرم افزار آزاد،پول پرداخت کرده باشید و یا ممکن است آنها را بی هیچ هزینه ای گرفته باشید.اما بدون در نظر گرفتن این که شما چگونه نرم افزار را دریافت کرده اید،شما همیشه این آزادی رادارید،که نرم افزار را تکثیر کنید و یا تغییر بدهید،یا حتی آن را بفروشید.
“نرم افزار آزاد ” به معنای “ غیر تجاری” نمی باشد،یک برنامه آزاد باید برای استفاده ،توسعه و توزیع تجاری در دسترس باشد،توسعه تجاری یک برنامه آزاد دیگر غیر معمولی نیست،بلکه این گونه نرم افزارهای آزاد تجاری بسیار مهم هستند.
قوانین مربوط به به چگونگی بسته کردن یک نسخه تغییر یافته هم اگر به طور موثر مانع آزادی شما برای منتشر کردن نسخه های تغییریافته نشود، قابل قبول است.قوانینی مانند “اگر شما برنامه به این روش قابل دسترس کنید،باید آن را به آن روش نیز قابل دسترس کنید“ هم می تواند با همان شرط قابل قبول باشد.(توجه داشته باشید که این قانون گزینه منتشر کردن یا نکردن برنامه را برای شما باقی می گذارد.)همچنین این قابل قبول است که اگر یک لیسانس بخواهد هنگامی که نسخه تغییر یافته را منتشر کردیدو توسعه دهنده قبلی یک نسخه از آن را در خواست کرد، باید برای او بفرستید.
در پروژه گنو،ما از کپی لفت برای حفاظت قانونی از این آزادیها برای اشخاص استفاده می کنیم.اما نرم افزارهای آزاد بدون کپی لفت هم موجودند.ما اعتقاد داریم که دلایل مهمی وجود دارند که چرا استفاده از کپی لفت بهتر است،اما اگر برنامه شما یک نرم افزار آزاد بدون کپی لفت است،،ما همچنان می توانیم از آن استفاده کنیم.
برای تشریح چگونگی ارتباط نرم افزار آزاد،نرم افزار کپی لفت شده و دیگر موضوعات نرم افزار با هم،مقالات نرم افزار آزاد را ببینید.
گاهی اوقات،مقررات کنترلی صادرات و مصوبات تجاری دولت،می توانند آزادی شما را برای توزیع بین المللی نسخه های برنامه ،تحت الشعاع قرار دهند.توسعه دهندگان نرم افزار این قدرت را برای حذف یا زیر پا گذاشتن این محدودیت ها ندارند،اما کاری که می توانند و باید انجام دهند،این است که از تحمیل کردن آنها به عنوان شرایط استفاده از برنامه خودداری کنند.بدین ترتیب،محدودیتها بر فعالیتها و مردمی که خار ج از قلمرو این دولتها هستند،تاثیری نمی گذارند.
بسیاری از لیسانسهای نرم افزار آزاد بر اساس کپی رایت(Copyright) بنا شده اند،و برای درخواستهایی که با کپی رایت تحمیل می شود،محدودیتهایی موجود است.اگر یک لیسانس مبتنی بر کپی رایت، آزادی را به شیوه هایی که در بالا تشریح شدند،محترم می شمرد،بعید است که مشگلات دیگری را که ما هرگز پیش بینی نمی کنیم ،پیش بیاورد، (گرچه گه گاه این موارد صورت می گیرند) به هر حال،برخی از لیسانسهای نرم افزار آزاد بر پایه قراردادها(Contract) قرار دارند،و قراردادها طیف گسترده تری از محدودیتها تحمیل می کنند.این بدان معنی است که راههای بسیاری وجود دارند که یک لیسانس محدود و غیر آزاد باشد.
ما نمی توانیم همه محدودیت های قرارداد را که قابل قبول نیستند ،لیست کنیم.اگر یک لیسانس مبتنی بر قرارداد کاربر را به روشی غیر عادی محدود کند(در حالی که لیسانس مبتنی بر کپی رایت این چنین محدود نکند) و اینجا هم قانونی تلقی نشود،شما باید در مورد آن فکر کنید،و ما احتمالا آن را غیر آزاد می دانیم.
هنگامی که در مورد نرم افزار آزاد صحبت می کنیم ،بهتر است از به کار بردن کلماتی چون “هدیه دادن”(Give Away) یا “رایگان” (For Free) خودداری کنید.زیرا این اصطلاحات این معنی را می رسانند که موضوع در مورد قیمت است نه آزادی.کلمات مصطلحی چون “کپی غیر قانونی”(Piracy) نظراتی را القا می کنند که ما امید واریم شما بر آنها صحه نگذارید.برای بحث در این مورد، “ کلمات و عبارات گیج کننده که اجتناب کردن از آنها با ارزش است” را ببینید.ما همچنین لیستی از ترجمه نرم افزار را به زبانهای مختلف داریم.
در نهایت،ملاکهایی مانند آنها که در تعریف نرم افزار آزاد ذکر شده اند،برای تفسیر به توجه و فکر نیاز دارند.برای تصمیم در مورد این که آیا یک لیسانس صلاحیت لیسانس نرم افزار آزاد بودن،را دارد،ما براساس همین ملاکها قضاوت می کنیم تا تعیین کنیم آیا علاوه بر کلمات و اصطلاحات استفاده شده ،معنی و مفهوم آن نیز مناسب است یا نه.اگر در یک لیسانس محدودیتی نا معقول وجود داشته باشد،ما آن را قبول نمی کنیم،حتی اگر آن محدودیتها را در این ملاکها پیش بینی نکرده باشیم.گاهی اوقات،درخواستهای یک لیسانس موضوعی را به وجود می آورند که قبل از تایید آن نیاز به تحقیق و تفحص بیشتر(مانند بحث و تبادل نظر با یک وکیل) است.هنگامی که ما در مورد موضوعی جدید ،به نتیجه دست پیدا می کنیم،این ملاکها را به روز می کنیم تا تعیین صلاحیت لیسانسها را آسان تر کنیم.
اگر شما علاقه دارید بدانید که یک لیسانس صلاحیت لیسانس های نرم افزار آزاد را دارد،لیست لیسانسهای ما راببینید.اگر لیسانسی که برای شما مهم است،اینجا ذکر نشده ،شما می توانید با فرستادن ای میل به licensing@gnu.org درباره آن بپرسید.
اگر شما به فکر نوشتن یک لیسانس هستید،لطفا با همان آدرس با FSF (بنیاد نرم افزار آزاد) تماس بگیرید.افزایش تعداد لیسانسهای آزاد به معنی کار های انجام شده بیشتر برای کاربران به منظور درک لیسانسهاست.ما ممکن است بتوانیم شما را در یافتن لیسانسی که نیازهای شما را برآورده کند،یاری کنیم.
اگر این امکان پذیر نباشد،و اگر شما واقعا به یک لیسانس جدید نیاز دارید،با کمک ما می توانید با اجتناب به وجود آمدن مشکلات عملی،بفهمید که آیا لیسانس آزاد است یا نه!
گروه دیگری استفاده کردن از عبارت “متن باز”(OpenSource) را آغاز کرده اند تا مفهومی نزدیک(نه یکسان) به نرم افزار آزاد را داشته باشد.ما عبارت“نرم افزار آزاد” را ترجیح می دهیم،زیرا به محض این که این عبارت را بشنوید،به یاد آزادی می افتید نه قیمت!!

[Inprise]

:flower:

[بابک زواری]

آقای حسین زاده ممنون این همان چیزی بود که من چند وقت پیش در همین بخش خواستار
اطلاعاتی راجع به اون بودم .
دستت درد نکنه
بابک زواری

[oxygenws]

:flower: ممنون :wink:

[M-Gheibi]

خسته نباشید. مفید بود. :flower:

[ramin_rp]

سلام

آقای حسین زاده این + همون 20% هست؟

[ramin_rp]

:flower: :flower: :flower: :flower: :flower: :flower: :flower: :flower:
:kiss:
:kiss: :kiss: :kiss:
:kiss:

[houtanal]

:تشویق: :flower:

[hosseinzadeh]

مرسی :oops: :)

آقای حسین زاده این + همون 20% هست؟
بله این کلشه.

[mandana_p]

ممنون :) ، جالب بود :flower:

[ramin_rp]

سلام

با این حساب باید برنامه نویسان اوپن سورس از گرسنگس بمیرن که!

فرض کنیم من یه برنامه نویس یه برنامه نوشتم (کشک) و می خواهم اونو بفروشم مثلا 10 دلار

آقای X میاد یکی می خره بعد از روش کپی میکنه و به 2 دلار میفروشه حالا من باید از گرسنگس بمیرم!

[hosseinzadeh]

اگر پشتیبانی از برنامه خوب باشه چی؟

[ramin_rp]

سلام

حالا اومدیم و آقای x همان پشتیبانی رو که من میکم اونم انجام داد با قیمت پاین تر

حالا چطور؟

[hosseinzadeh]

بعد اون موقع رقابت شروع می شه! :wink:

[ramin_rp]

سلام

یعنی چی ؟

نشد که.رنجو من کشیدم گنجو x برد
:متفکر:

[whitehat]

سلام
ممنون آقای حسین زاده .خیلی مفید بود :flower: :تشویق:
موفق باشید

[hosseinzadeh]

سلام
رنج حقیقی اینه که برنامه چه طور توسعه پیدا کنه.اصولا ویژگی یک برنامه بر قابلیتهای خاصشه.مثلا:مندریک بر پایه ردهت بنا شده.ولی اصولا این دو بازارهای متفاوتی دارند و با توجه به ویژگیهایشان ،طرفداران خاصی دارند.این می تونه یکی از دلایل توسعه برنامه های متن باز باشه

[ramin_rp]

سلام
من که به جواب نرسیدم

:متفکر:

[hosseinzadeh]

این نکته رو توجه داشته باشید که شاید بتونید(و البته می تونید تحت شرایطی) فروش مجدد برنامه را ممنوع کنید(مانند زوزه) لکن هرگز نمی توانید جلوی تکثیر مجدد را بگیرید.

[ramin_rp]

سلام
خوب چه فرقی کرد. اگه کسی تکثیر کرد خوب مجانی یا با پول میده به دیگران

[houtanal]

شما توجه کنید که شما هم از برنامه های دیگران استفاده می کنید. :mrgreen: برای بسیاری از اهداف و کارهاتون می تونید سورس اونها رو تغییر بدید تا اون جوری که شما می خواهید کار کنند.
هیچ برنامه نویسی وجود نداره که مدیون فرهنگ سورس باز نباشه وقتی شما کد های دیگران رو مطالعه می کنید تا به زبان برنامه نویسیتون مسلط بشید دارید از سورس باز استفاده می کنید.
سورس باز دقیقا به این معنی نیست که نرمافزارتون رو مجانی به بقیه هدیه کنید شما یک نرم افزار را با سورسش می فروشید و خریدار تحت قوانین شما میتونه با نرم افزار هر کاری که میخواد بکنه.
مسئله رقابت از جایی شروع میشه که شما به مشتریانت اثبات می کنی خرید نرم افزار از شما ارزش پرداخت پول رو داره.چون بعدش خذمات پس از فروش خوبی ارائه می کنی.

[ramin_rp]

میشه نرم افزاری را آزاد اعلام کرد ولی تکثیر و فروش دوباره آن را ممنوع اعلام کرد؟

[hosseinzadeh]

به هیچ وجه نمی توانید از تکثیر مجدد جلوگیری کنید.این اولین اصل و ملاک اوپن سورس بودن طبق تعریف آن و همانطور که مشاهده می کنید آزادی شماره دو نرم افزار آزاد است.

[ramin_rp]

سلام
خوب این یعنی من نرم افزاری رو بنویسم و دیگری اونو بفروشه!

اگه این طوری با شه من یکی که نیستم

[hosseinzadeh]

1:خب متن باز یه عقیده است وکاملا هم قابل احترامه.معذلک قرار نیست هر کس برنامه اش رو تحت این شیوه
منتشر کنه.مخصوصا اگه فقط به سود(اونهم کوتاه مدت و گذرا) فکر کنه.
2:به مقاله زیر یه نگاهی بنداز.
http://www.dwheeler.com/oss_fs_why.html

کلا نظر من اینه که برنامه نویسی Open Source اگر میخواد فلسفه ی شیرین پول!!! دنبالش باشه باید در سطح بزرگ مقیاس انجام بشه یعنی یه چیزی مثل ردهت و برنامه هایی که می نویسه تا بتونه ازش پول در بیاره و یه چیزی پشتش باشه
نظر شما ها چیه؟
با تشکر

[houtanal]

در سطح کوچک مقیاس اصولا پول خاصی گیرت نمی آد پس به صرفه تره که برنامه هاتو به صورت رایگان با سورس در اختیار خلق خدا قرار بدی.در سطحبزرگ مقیاس هم هدفمند بودن و طراحی هوشمندانه سیاست تجاری می تونه تو رو از رقبای نه چندا ضعیفت جلو بندازه.

[hosseinzadeh]

دقیقا:
من البته این بحث رو با برادر نلسون-حفظه الله- در میان گذاشتم:

iman hosseinzadeh writes:
> Dear Mr.Nelson,
> Thanks for your reply.
> There are another questions:
> 1:In this way,I may write a professional OpenSource
> program but another person get it sold and make profit
> without donig anything!

True. Someone else could sell it for less profit, though. And
someone else sell it for even less profit than that.

> 2:It is stated in SuSE license that SuSE CDs cannot be
> resold.How about that?

They probably claim a compilation copyright on the exact CD. Someone
else could make a slightly different set of files on the CD and evade
the copyright.


کلا نظر من اینه که برنامه نویسی Open Source اگر میخواد فلسفه ی شیرین پول!!! دنبالش باشه باید در سطح بزرگ مقیاس انجام بشه یعنی یه چیزی مثل ردهت و برنامه هایی که می نویسه تا بتونه ازش پول در بیاره و یه چیزی پشتش باشه
نظر شما ها چیه؟
موافقم.

[imand]

:thnx:

[navidjoon]

سلام
ببخشین من از وسط بحث اومدم ولی فکر کنم یه سوتفاهمی شده. اگه نرم افزاری با مجوز GPL منتشر بشه کسی حق نداره از اون استفاده تجاری ( commercial یا proprietary ) ببره. پس اگه نرم افزار شما مجوزش GPl باشه و کسی اون رو همونطور که هست یا به عنوان بخشی از محصول خودش عرضه کنه قانونا مجرم شناخته میشه. اگه اینطوری که شما میگین بود که دیگه شرکتها غم نداشتن. چهار تا پروژه از SourceForge کش میرفتن و سرهم میکردن و محصول میدادن بیرون.

[oxygenws]

نوید خان، شما اصلا مجوز GPL رو خوندی؟؟

[hosseinzadeh]

ببخشین من از وسط بحث اومدم ولی فکر کنم یه سوتفاهمی شده. اگه نرم افزاری با مجوز GPL منتشر بشه کسی حق نداره از اون استفاده تجاری ( commercial یا proprietary ) ببره. پس اگه نرم افزار شما مجوزش GPl باشه و کسی اون رو همونطور که هست یا به عنوان بخشی از محصول خودش عرضه کنه قانونا مجرم شناخته میشه. اگه اینطوری که شما میگین بود که دیگه شرکتها غم نداشتن. چهار تا پروژه از SourceForge کش میرفتن و سرهم میکردن و محصول میدادن بیرون
دقیقا منظورت رو نفهمیدم.

به طور کلی شما می توانید یک برنامه GPL شده را دریافت کنید،تغییر دهید و مجددا توزیع کنید(یا بفروشید) اما نرم افزار محصول باید آزاد باشد.
مثلا RHEL یه توزیع EnterPrise هست که کلی هم روش کار شده.خودش ازچند تا نرم افزار آزاد کوچکتر استفاده کرده اما خودش هم آزاد است(توزیعی به نام CentOS بر اساس آن وجود دارد)
:flower:

[navidjoon]

سلام
ممکنه منبعتون برای این صحبت رو ذکر کنید. منبع من این قسمت از GPl ه که در اینجا میارم
:

<span dir=ltr>
b) Accompany it with a written offer, valid for at least three years, to give any third party, for a charge no more than your cost of physically performing source distribution, a complete machine-readable copy of the corresponding source code, to be distributed under the terms of Sections 1 and 2 above on a medium customarily used for software interchange; or,
</span>
برداشت شما از این قسمت چیه ؟
باز هم باید تاکید کنم که هزینه پشتیبانی رو با هزینه نرم‌افزار اشتباه نگیرین. من شرایط RHEL رو نمی‌دونم. مطمئن هستید که دلیل اون قیمت پشتیبانی نیست ؟
این رو هم ببینین بد نیست. به عبارت Free of Charge دقت کنین. این عبارت به وضوح یعنی مجانی. در ضمن امیدجان اگه منظورت از اون حرف این بود که من یه newbie هستم و زوده در این مورد اظهار نظر کنم باید بگم درست فهمیدی تازه کارم ولی عادت دارم در هر موردی تحقیق کنم. اگه دلیلی برای اشتباه بودن حرفم هم داشته باشی قبول می‌کنم.

<span dir=ltr>11. BECAUSE THE PROGRAM IS LICENSED FREE OF CHARGE, THERE IS NO WARRANTY FOR THE PROGRAM, TO THE EXTENT PERMITTED BY APPLICABLE LAW. EXCEPT WHEN OTHERWISE STATED IN WRITING THE COPYRIGHT HOLDERS AND/OR OTHER PARTIES PROVIDE THE PROGRAM "AS IS" WITHOUT WARRANTY OF ANY KIND, EITHER EXPRESSED OR IMPLIED, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE ENTIRE RISK AS TO THE QUALITY AND PERFORMANCE OF THE PROGRAM IS WITH YOU. SHOULD THE PROGRAM PROVE DEFECTIVE, YOU ASSUME THE COST OF ALL NECESSARY SERVICING, REPAIR OR CORRECTION.</span>

[navidjoon]

یه مطلب دیگه. بعضی توزیعها چندتا نسخه دارن. یه نسخه مجانی و یه نسخه پولی مثل Xandros که هم نسخه OCE داره و هم نسخه Deluxe و یا حتی Mandrake که سه تا نسخه داره ولی خودشون میگن که این پولی که مگیرن برای بعضی نرم افزارهای موجود در اونهاست که پولی هستن ( مثل Crossover در Xandros ) و یا پشتیبانی ای که برای اون محصول وجود داره ( مثل نسخه های Mandrake Powerpack ).

[oxygenws]

مشاهده و مطالعه این تصویر خالی از لطف نیست.
لینک تصویر:
http://oxygenws.com/picture/license_chart.gif

http://oxygenws.com/picture/license_chart.gif

[navidjoon]

سلام
امیدجان این هم که به نوعی تایید حرف منه. پس شما نمی‌تونید هزینه‌ای غیر از هزینه کپی کردن و پخش اون نرم‌افزار رو بگیرین و از طرف دیگه اگه هر چیزی با مجوز GPL منتشر بشه شما حق ندارید مجوزش رو تغییر بدین ( حتی اگه اون چیز جز‌ئی از محصول شما باشه ). بالاخره حرف من درسته یا نه ؟

[Inprise]

بالاخره حرف من درسته یا نه ؟

قبل از وارد شدن به بحث در مورد GPL خوبه فلسفهء GPL رو درک کنیم ؛ GPL آمده تا ضامن آزادی ِ نرم افزار باشه ، نه محدود کنندهء درآمد زائی یا خرید و فروش و صدور . موقع مطالعهء GPL ، در صدر مطالب ، خواهی دید میگوید :

وقتی در مورد نرم افزار آزاد حرف میزنیم ، در واقع در مورد آزادی حرف میزنیم ، نه قیمت . GPL آمده است تا این اطمینان را ایجاد کند ، شما حق دارید نسخه های مختلفی از یک نرم افزار آزاد را منتشر کنید ؛ و شما حق دارید به سورس کد دسترسی داشته باشید که به شما امکان میدهد از قطعاتی از آن در نرم افزارهای جدید استفاده کنید یا آن را اصولا" تغییر دهید ؛

پول گرفتن در قبال توزیع یا باز-توزیع یک نرم افزار آزاد ، ممنوع نیست ، اما باید تضمین بدی یا دریافت کنی ، که تو یا کاربر نرم افزار همان حقوقی که توسعه گر داشته ، خواهید داشت ؛

الف- تو میتونی یک نرم افزار با مجوز GPL رو بفروشی .
ب- تو حق نداری هنگام باز-توزیع یک نرم افزار آزاد ، محدودیتهائی روش اعمال کنی ، که روی نسخهء اصلی وجود نداشته است ؛
ج- کاربر یک نرم افزار آزاد باید هر وقت خواست ، به سورس کد دسترسی داشته باشه . این لزوما" به معنای انتشار سورس همراه نرم افزار نیست . دسترسی به سورس لزوما" رایگان نیست ؛ اگر توزیع سورس ، مستلزم صرف هزینه ای بوده است ، باز-توزیع اون نیز "میتونه" همراه با پرداخت/دریافت هزینه های مربوطه باشه . ( مثلا : مدل تجاری ردهت )
د- یک نرم افزار ِ آزاد ِ در حال ِ باز-توزیع ، به این شرط که دستکاری شده باشه ، میتونه در قبال انتشار ، هزینه دریافت کنه ؛ ( مثلا : مدل تجاری ناول )

موفق باشید

[hosseinzadeh]

سلام
navidjoon توصیه می کنم به جای خوندن GPL (که یک متن کاملا حقوقیه) لینک زیر رو بخونی:
http://www.gnu.org/licenses/gpl-faq.html

[navidjoon]

سلام
خیلی ممنون. خیلی جالب بود. امیدوارم در آینده هم از دوستان یاد بگیرم.

[hosseinzadeh]

ممکنه منبعتون برای این صحبت رو ذکر کنید. منبع من این قسمت از GPl ه که در اینجا میارم

بنابراین،شما ممکن است برای برای دریافت نسخه های نرم افزار آزاد،پول پرداخت کرده باشید و یا ممکن است آنها را بی هیچ هزینه ای گرفته باشید.اما بدون در نظر گرفتن این که شما چگونه نرم افزار را دریافت کرده اید،شما همیشه این آزادی رادارید،که نرم افزار را تکثیر کنید و یا تغییر بدهید،یا حتی آن را بفروشید.


بنابراین،شما باید آزاد باشید تا کپی ها را با تغییر یا بدون تغییر،رایگان یا با دریافت وجهی برای توزیع،برای هرکس و هرجا مجددا توزیع کنید.
تعریف نرم افزار آزاد

و همچنین:

CentOS is a project of the cAosity Foundation, which is a non-profit devoted to producing "...enterprise-level, community-produced and managed Linux solutions." It includes pretty much everything you'll find in RHEL, minus Red Hat trademarks and any non-free packages. You too can re-package RHEL, just do like CentOS and go to ftp://ftp.redhat.com/pub/redhat/linux/enterprise/3/en/os/i386/SRPMS. Download the sources, compile them, and voila! Instant RHEL.
http://www.linuxplanet.com/linuxplanet/reviews/5687/1/

[hosseinzadeh]

ایضا در مورد فروش:
http://www.gnu.org/philosophy/selling.html

همچنین است:

Does the GPL allow me to charge a fee for downloading the program from my site?
Yes. You can charge any fee you wish for distributing a copy of the program. If you distribute binaries by download, you must provide "equivalent access" to download the source--therefore, the fee to download source may not be greater than the fee to download the binary.

اما:

Does the GPL allow me to require that anyone who receives the software must pay me a fee and/or notify me?
No. In fact, a requirement like that would make the program non-free. If people have to pay when they get a copy of a program, or if they have to notify anyone in particular, then the program is not free. See the definition of free software.

The GPL is a free software license, and therefore it permits people to use and even redistribute the software without being required to pay anyone a fee for doing so.


اینم بخونی بد نیست:

Can I write free software that uses non-free libraries?
If you do this, your program won't be fully usable in a free environment. If your program depends on a non-free library to do a certain job, it cannot do that job in the Free World. If it depends on a non-free library to run at all, it cannot be part of a free operating system such as GNU; it is entirely off limits to the Free World.

So please consider: can you find a way to get the job done without using this library? Can you write a free replacement for that library?

If the program is already written using the non-free library, perhaps it is too late to change the decision. You may as well release the program as it stands, rather than not release it. But please mention in the README that the need for the non-free library is a drawback, and suggest the task of changing the program so that it does the same job without the non-free library. Please suggest that anyone who thinks of doing substantial further work on the program first free it from dependence on the non-free library.

Note that there may also be legal issues with combining certain non-free libraries with GPL-covered Free Software. Please see the question on GPL software with GPL-incompatible libraries for more information.

[skh_med]

واژه آزادی در نرم‌افزارهای آزاد به معنای آزادی در استفاده(به هر منظور)، تغییر و/یا توزیع مجدد نرم‌افزار است. از آنجایی که در فارسی آزادی معنایی دوگانه نمی‌دهد نیازی به تفسیر انواع آزادی نیست، ولی به دلیل آن که «نرم‌افزار آزاد» ترجمه تحت الفظی اصطلاح "Free Software" است، بهتر است اصطلاح "Free Software" در انگلیسی را نیز اینجا بررسی کنیم، در انگلیسی این واژه دو معنا می‌دهد:

به همان معنایی که ما در بالا اشاره کردیم، یعنی Free به معنای آزادی، که این گونه نرم افزارها قابل استفاده، نسخه‌برداری، تغییر و/یا توزیع مجدداند، بدون محدودیت و یا با محدودیت‌هایی برای حفظ آزادی.
و معنایی دیگر و در واقع هر تفسیری به جز تفسیر نوع اول که تنها معنای رایگان بدهد، مانند «آبجو مجانی» (یا در فرهنگ ایرانی، شربت صلواتی و یا هر چیز دیگری که اسمش را بگزارید).
در فارسی منظور ما از نرم‌افزارهای آزاد معنای اول است.




فهرست مندرجات
[مخفی شود]
۱ تعریف
۲ انگیزه
۳ حقوق پدیدآورنده
۴ کپی‌لفت
۵ امنیت
۶ مثالهایی از نرم‌افزارهای آزاد کاربردی
۷ پیوند به بیرون



تعریف
نرم افزاری که آزادیهای زیر را برای کاربر قائل شود، نرم افزار آزاد خوانده می‌شود (توجه کنید که کلمه Free به معنای آزاد استفاده می‌شود و نه رایگان!):

آزادی اجرای برنامه برای هر کاری (آزادی صفرم)
آزادی مطالعه چگونگی کار برنامه و تغییر آن (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی یکم)
آزادی تکثیر و کپی برنامه (آزادی دوم)
آزادی تقویت و بهتر کردن برنامه و توزیع آن برای همگان (پیش نیاز: متن برنامه) (آزادی سوم)
هر نرم افزار آزاد، چنین آزادیهایی را برای کاربر دارد. علاوه بر اینها، یک شرط هم هست و آن هم اینست که اگر شما از این آزادیها استفاده کردید و نرم افزاری را تولید کردید و آنرا به دیگران دادید، باید این آزادیها را به کاربرانتان هم بدهید. اگر شما این آزادیها را داشتید پس دیگران هم باید داشته باشند، یعنی نرم افزار آزاد تا آخرین توزیعش باید آزاد بماند.

آزادی نرم‌افزارهای آزاد تا جایی هست که حتی می‌توان بدون پرداخت هزینه‌ای برای مجوز، کپی‌هایی از یک نرم‌افزار آزاد را، با یا بدون تغییرات، رایگان یا در ازای دریافت وجه، برای هرکس و هرجایی آن را توزیع کرد.

نرم‌افزارهای آزاد (به دلیل ابهام در لفظ free) به اشتباه بعنوان نرم‌افزارهای رایگان و احتمالاً بی‌ارزش تلقی می‌شدند، به همین دلیل این نرم‌افزارها به متن باز یا متن آزاد (Open Source) معروف شدند. در واقع در نرم افزاهای آزاد قیمت مورد نظر نیست بلکه آزادی مطرح است.

از دیگر ضمانت‌های که نرم‌افزار آزاد تامین می‌کند، اجازه‌نامه عمومی همگانی (GPL) است. GPL برای هر کس امکان دوباره توزیع‌کردن یا همگردانی (کامپایل) مجدد متن برنامه را فراهم می‌کند. طبق این اجازه‌نامه همچنین باید متن برنامه در دسترس قرار داده شود تا امکان استفاده و یا تغییر آن باشد. به برنامه‌های رایانه‌ای را معمولاً بازمتن گویند. متن چنین برنامه‌هایی نمی‌تواند به حالت «محدودشده» درآید مگر با نظر تک تک نویسندگان آن متن. بیشتر نویسندگان متن سیستم‌عامل لینوکس تحت این مجوز برنامه‌نویسی می‌کنند.

انگیزه
از انگیزه‌هایی که باعث ایجاد نرم‌افزارهای آزاد شد می‌توان رقابت نرم‌افزارهای آزاد و سرمایه‌گرایی را ذکر کرد. فعالان این جنبش معتقدند که محدودیت‌هایی که سرمایه‌گرایی به نرم‌افزارها اعمال می‌کند، مانع از اصلاح و پیشرفت فنی آنها می‌شود با این نوع محدودیت‌ها مخالفند.


حقوق پدیدآورنده
مسلماً اختراع یک نرم‌افزار حقوق مادی و معنوی برای مخترع نرم‌افزار ایجاد می کند که در ایران تحت عنوان قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای به تصویب رسیده است.

از جمله حقوق معنوی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

حق انتساب (نام پدید آورنده ذکر شود)
حق یکپارچگی اثر
حق انتشار گمنام یا نام مستعار
و از جمله حقوق مادی می‌توان به حق تغییر یا نشر با اجازه‌ی پدیدآورنده اشاره کرد.

کپی‌لفت
شما اجازه ندارید با افزودن محدودیت‌هایی به یک نرم‌افزار تحت حمایت قانون کپی‌لفت، آزادی‌های مرکزی آن را برای دیگران از بین ببرید. این قانون نه تنها با آزادی‌های مرکزی در تضاد نیست بلکه از آنها محافظت نیز می‌کند.

برای این نرم افزارها اجازه‌نامه قابل قبول است که اگر یک نسخه‌ی تغییر یافته از برنامه را توزیع کردید و توسعه‌دهنده‌ی قبلی یک کپی از آن را درخواست نمود٬ شما باید یک کپی برای او بفرستید.
امنیت
نرم‌افزارهای آزاد معمولاً با سرعت بسیار بیشتری نسبت به نرم‌افزارهای انحصار گرایانه به‌روز می‌شوند و حفره‌های امنیتی که در نسخه‌های پیشین وجود داشته ، در نسخه‌های جدید اصلاح می‌شود.

مثالهایی از نرم‌افزارهای آزاد کاربردی
پروژه‌های سیسنم عامل گنو مانند gnome desktop
هسته‌ی سیستم‌عامل گنو/لینوکس، داروین (سیستم‌عامل) و بی‌اس‌دی.
کامپایلر جی‌سی‌سی، کتابخانه‌ی زبان برنامه‌نویسی سی.
پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای مانند : MYSQL،PostgreSQL
زبان‌های برنامه‌نویسی مانند : تی‌سی‌ال، روبی، پیتون، پرل و پی‌‌اچ‌پی.
مرورگر وب فایرفاکس
اُپن آفیس
برنامه‌های حروف چینی مانند تک، لاتک و فارسی تک

( با عرض معذرت که سر زده اومدم اما چون روش چندین سال مطالعه کردم می گم . نرم افزار های کد باز حقشون پایمال نمی شه . درسته که این حق هست که یکی بگیره تغییر بده و بعد بفروشه اما این ذات کد باز و همون چیزی هست که مایکروسافت رو به لرزه در آورد . امکان اینکه همه نظر بدن . همه تغییر بدن . همه به کد دسترسی داشته باشن . همه آزاد باشن در استفاده . بله شما می تونید کد رو تغییر بدید و بفروشید حتی اگر gpl داشته باشه و یا ... اما به وجود آورنده اصلی این کد هدفش بالاتر از فروشش هست . هدفش احقاق این جمله هست :

The millions of open minds cannot' be wrong

[hosseinzadeh]

به این انجمن خوش آمدید.
مطالب مفید و ارزنده ای بود.
ممنون.

[once4ever]

(میدونم حدود یک ماه گذشته ازاین موضوع ولی چون موضوع بسیار جالبی هست ....شرمنده)
یه چیزو بگم که باعث شده درجه Free Software خونم یا همون Open Source بودن بیاد پایین.
چرا ما همه این برنامه های آزاد رو (لا اقل برترینهاشو) با شرکت یا گروه شروع کننده اشون میشناسیم؟

مثالهایی از نرم‌افزارهای آزاد کاربردی
پروژه‌های سیسنم عامل گنو مانند gnome desktop
هسته‌ی سیستم‌عامل گنو/لینوکس، داروین (سیستم‌عامل) و بی‌اس‌دی.
کامپایلر جی‌سی‌سی، کتابخانه‌ی زبان برنامه‌نویسی سی.
پایگاه‌داده‌های رابطه‌ای مانند : MYSQL،PostgreSQL
زبان‌های برنامه‌نویسی مانند : تی‌سی‌ال، روبی، پیتون، پرل و پی‌‌اچ‌پی.
مرورگر وب فایرفاکس
اُپن آفیس
برنامه‌های حروف چینی مانند تک، لاتک و فارسی تک

مثلا همین فایرفاکس (چون خودم خیلی از Open Source بودنش استفاده کردم) درسته که License اون Free هست ولی چه موقع شروع به انتشار کرد و اونهم با چه سطحی.
بنظرمن این دو مورد : ملحق شدن اسم یک شرکت با برنامه و حجم وسیع گسترش اولیه برنامه
است که باعث میشه یک شرکت برنامشو آزاد کنه چون فقط و فقط باعث: 1. تبلیغات و 2. تکمیل شدنه برنامه اش میشه. و این نه تنها بد نیست بلکه قویترین راه تبلیغات همه گیر هست.
و اضافه کنم که هدف اصلی این شرکتها این جمله نیست:
The millions of open minds cannot' be wrong

بلکه هدف اصلی تبلیغات هست و این جمله هدف بعدی است که ظاهری قشنگتر و جذب کننده ای داره :)
و این همون موضوعی هست که مایکروسافت رو به لرزه درآورده تبلیغات
چون هر قدمی که مایکروسافت به سمت Free Software و بالطبع Open Source برداره قویترین تبلیغ برای اینگونه شرکتها است که ضربه اون برای مایکروسافت غیرقابل جبران هست. و این پدیده تبلیغاتی چیزی هست که با قدرت داره پیش میره.....
(خیلی حرف بود که بزنم ولی فکر کنم همینم واسه فحش دادنتون کافی باشه :چشمک: )

ولی همیشه واژه Free Sotware همراه با تبلیغات میاد که نتیجه میده :)

اما چرا اینهارو گفتم؟
من و شما نمیتونیم یک برنامه Free Software درست کنیم مگه اینکه اون دو زمینه رو فراهم کرده باشیم و و و و ....

بازم ممنون از آقای hosseinzadeh
و شرمنده

حمید

[hamedv90]

ممنون خوب بود و آموزنده!

[Mohammad_Mnt]

دکمه تشکر سمت چپ می باشد!

[hqolami]

ایا اطلاعاتی در مورد آنتی ویروس ها در لینوکس دارید؟

سوالات جدید را در تاپیک جداگانه بپرسید.

[pnusharp]

سلام دوست گرامي
ممنون از مقاله ي قشنگت. من به يه مورد متن انگليسيش نياز فراوان دارم برا امروز ميخوام ،.........
مي تونيد كمك كنيد ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ؟؟
پيروز ياشيد

[sajad2852]

سلام دوستان
من یه مقاله ی ده صفحه ای در مورد یکی از موضوعات زیر لازم دارم
1.مقایسه و تشریح حد اقل 5 توزیع لینوکس
2.برسی مسائل امنیتی در لینوکس
3.برنامه نویسی shell در لینوکس
4.نوشتن یک برنامه با جاوا که هم در لینوکس و هم در ویندوز اجرا بشه
لطفا کمکم کنید
ممنونم

[sajad2852]

سلام دوستان
من یه مقاله ی ده صفحه ای در مورد یکی از موضوعات زیر لازم دارم
1.مقایسه و تشریح حد اقل 5 توزیع لینوکس
2.برسی مسائل امنیتی در لینوکس
3.برنامه نویسی shell در لینوکس
4.نوشتن یک برنامه با جاوا که هم در لینوکس و هم در ویندوز اجرا بشه
لطفا کمکم کنید
ممنونم