PDA

View Full Version : راهنمای کار با خط فرمان متنی لينوکس



tesoke
شنبه 18 آبان 1387, 11:21 صبح
http://docfa.ir/comp/themes/MashhadTeam-lightblue/images/topics/announces.png (http://docfa.ir/comp/article-topic-3.html)





ظاهر پوسته فرمان


در صورتی که لينوکس شما فاقد محيط گرافيکی است و یا اکنون محيط گرافيکی آن در حال اجرا نيست، شما باید دستورات خود را از


طریق پوسته فرمان به سيستم عامل ارسال کنيد. نخستين چيزی که در پوسته فرمان مشاهده ميکنيد، اعلان فرمان است که


بصورت علامت $ ميباشد. اعلان فرمان برای کاربر ریشه بصورت # است. در بيشتر سيستمهای لينوکس قبل از اعلان فرمان نام


کاربری شما و نام کامپيوترتان قرار ميگيرد که بصورت زیر نشان داده ميشود







:


[alan@memphis home]$


امکان نمایش کاراکترای مورد نيازتان بجای کاراکترهای فوق وجود دارد. چگونگی این کار بعدا شرح داده خواهد شد. محيط پوسته


فرمان امکانات زیادی دارد.


تایپ دستورات در محيط پوسته فرمان بسيار آسان ميباشد. برای اینکه با محيط پوسته فرمان آشنا شوید، سعی کنيد با دستوراتی


که در زیر بررسی ميشوند، تمرین کنيد.


نکته: در صورتی که هنگام راه اندازی سيستم، بجای پوسته فرمان محيط گرافيکی


استفاده Konsole یا Terminal لينوکس اجرا ميشود، برای تایپ فرامين پوسته باید از


را نيز تایپ کنيد. xterm فرمان ،run کنيد. ميتوانيد در منوی


را فشار دهيد و خروجی آن Ebter در مثالهای زیر علامتهای $ و # نشان دهنده اعلان فرمان ميباشند. پس تایپ هر فرمان باید کليد


فرمان در خطوط پس از آن نمایش داده خواهد شد.


بررسی نشست ورود به سيستم


هنگامی که وارد سيستم لينوکس ميشوید، برای سيستم دارای یک هویت خاص هستيد. این هویت شامل نام کاربری شما، نام


گروه شما، شماره کاربری شما و شماره گروه شماست. همچنين لينوکس اطلاعات زمان ورود به سيستم، مدت حضور، مدت


بيکاری و محل ورود شما به سيستم را نگهداری ميکند. (حواستان را جمع کنيد!)


برای بدست آوردن اطلاعات در مورد هویت کاربری خودتان در جلوی اعلان فرمان دستور زیر را تایپ کنيد. خروجی آن در زیر آن نشان


داده شده است:


$ id


uid=500(Alan) gid=500(Alan) groups=500(Alan)


است و شماره های کاربری و گروه آن ۵٠٠ ميباشد. Alan بوده که عضو گروه Alan خروجی فرمان نشان ميدهد که نام کاربر


ميتوانيد اطلاعاتی در مورد نشست جاری بدست آورید. در زیر این فرمان به همراه خروجی آن نشان داده who با استفاده از فرمان


شده است:


$ who


Alan :0 Apr 23 08:46


همچنان که می بينيد، در خروجی نام کاربر جاری، زمان و تاریخ ورود به سيستم نمایش داده شده است.


بررسی دایرکتوری ها و مجوزهای فایلها


در لينوکس مسير جاری به مسيری گفته ميشود که کاربر در آن لحظه در آن قرار دارد. هنگامی که وارد سيستم ميشوید، لينوکس


شما را در دایرکتوری خانگی تان قرار ميدهد. هنگامی که دستور باز کردن یا ذخيره کردن فایلی را صادر ميکنيد، لينوکس مسير جاری


را بعنوان محل آن فایل فرض کرده و از آنجا آنرا باز کرده و یا ذخيره ميکند. ساختار سيستم فایل لينوکس بعدا شرح داده خواهد شد و


لازم نيست نگران آن باشيد. برای نمایش دایرکتوری جاری فرمان زیر را جلوی خط فرمان تایپ کنيد. خروجی آن در زیر آن نمایش داده


شده است:


$ pwd


/usr/bin


است. برای یافتن مسير دایرکتوری خانگی خود، فرمان زیر را تایپ کنيد: usr/bin در مثال بالا مسير جاری


$ echo $HOME


/home/Alan


همچنان که در خروجی ملاحضه ميکنيد، مسير دایرکتوری خانگی شما نمایش داده شده است. برای اینکه به دایرکتوری خانگی خود


باز گردید، کافی است به سادگی فرمان زیر را تایپ کنيد:


$ cd


این فرمان، شما را به دایرکتوری خانگی تان باز می گرداند. خوب بد نيست ببينيم که چه چيزهایی در دایرکتوری خانگی وجود دارد.


استفاده نمایيد. در صورتی که در دایرکتوری خانگی خود قرار ندارید ميتوانيد مسير ls برای نمایش محتویات یک دایرکتوری، باید از فرمان


a را بدون هرگونه دایرکتوری تایپ کنيد، محتویات مسير جاری نمایش داده خواهد شد. گزینه ls کامل آنرا تایپ کنيد. در صورتی که فرمان


برای نمایش جزئيات کامل فایلها بکار ميرود. هنگام تایپ یک فرمان ميتوانيد گزینه های متعدد l تمام فایلهای مخفی را نمایش ميدهد و گزینه


آنرا کنار هم تایپ کنيد.در زیر این دستور به همراه یک خروجی مثال نشان داده شده است:


$ ls -la /home/Alan


برای نمایش جزئيات بيشتر استفاده ميکنيد، چيزی بيش از سایز فایلها و دایرکتوری ها نمایش داده ميشود. l هنگامی که از سوئيچ


home/Alan دایرکتوری جاری (.) و دایرکتوری والد (..) در بالای ليست قرار می گيرند. یعنی در حقيقت نقطه نشان دهنده دایرکتوری


است. بخش ابتدایی ليست نشاندهنده مجوزهای هر فایل است. سایر اطلاعات نمایش /home و دونقطه نشاندهنده دایرکتوری


داده شده عبارتند از اندازه فایل به بایت و تاریخ و ساعتی که فایل برای آخرین بار تغيير کرده است.


بررسی فعاليت سيستم


چند وظيفه بودن به این معنی است که برنامه . (multitasking) لينوکس علاوه بر چندکاربره بودن، سيستم عاملی است چند وظيفه


های زیادی ميتوانند در یک زمان اجرا شوند. هر برنامه در حال اجرا یک پروسه ناميده ميشود.لينوکس فرامينی برای نمایش پروسه


های در حال اجرا، نمایش استفاده از منابع سيستمی و متوقف کردن پروسه های در مواقع لزوم دارد.


است. با این دستور، ميتوانيد بررسی کنيد که چه برنامه هایی ps مرسوم ترین ابزار برای بررسی پروسه های در حال اجرا، دستور


در حال اجرا هستند ، از چه منابعی استفاده ميکنند و چه کسی در حال اجرای آنهاست. در زیر یک خروجی مثال از این فرمان نشان


داده شده است :


$ ps au


USER PID %CPU %MEM VSZ RSS TTY STAT START TIME COMMAND


Alan 1152 0.0 0.5 4476 1348 pts/0 S 17:39 0:00 bash


Alan 1831 0.0 0.2 2580 664 pts/0 R 18:14 0:00 ps au


برای نمایش نام کاربری و u برای نمایش تمام پروسه هایی که به ترمينال فعلی شما مربوط است و گزینه ،a در مثال بالا، گزینه


زمانی که برنامه آغاز به کار کرده است، بکار ميرود. مفهوم ترمينال به زمانهای قدیم باز ميگردد. در آن زمان کاربران روی ترمينالهای


مبتنی بر متن کار ميکردند و هر ترمينال نشان دهنده یک نفر بود. اکنون شما ميتوانيد روی صفحه مانيتور خود تعداد زیادی ترمينال


داشته باشيد. این کار بوسيله باز کردن تعدادی پنجره ترمينال امکان پذیر است.


در حال ps و bash از برنامه های ، Alan در مثال بالا، چيز خاصی اتفاق نيافتاده است. خروجی نشان ميدهد که کاربری به نام


STAT یا ترمينال، نشان دهنده ترمينای است که کاربر با آن به سيستم وارد شده است و ستون TTY استفاده است. ستون


نشاندهنده پروسه در حال خواب ميباشد. S نشاندهنده پروسه در حال اجرا و R . نشاندهنده وضعيت پروسه است


(Process ID) نام کاربری که پروسه را شروع کرده نمایش ميدهد. هر پروسه توسط یک عدد یکتا به نام شماره پروسه USER ستون


MEM% و CPU% کردن پروسه استفاده ميشود. ستونهای kill مشخص ميشود. از این شماره هنگام از ميان بردن یا اصطلاحا


نشاندهنده سایز Virtual Set Size یا VSZ نشاندهنده مقدار پردازنده و حافظه ای هستند که پروسه ها استفادهکرده اند. ستون


نشاندهنده زمان START نشاندهنده سایز پروسه در حافظه است. ستون Resident Set Size یا RSS به کيلوبایت و image پروسه


نشاندهنده زمان سيستم استفاده شده برای پروسه است. TIME آغاز پروسه و ستون


بسياری از پروسه هایی که در کامپيوتر در حال اجرا هستند، به یک ترمينال خاص مربوط نيستند. یک سيستم عادی مبتنی بر


لينوکس ، دارای پروسه هایی فراوانی است که در پس زمينه اجرا ميشوند. پروسه های پس زمينه پروسه هایی هستند که اعمالی


مانند ثبت فعاليتهای سيستم یا گوش کردن به پورتها برای اطلاعات واصله از شبکه را انجام ميدهند. این پروسه ها هنگام بوت شدن


سيستم آغاز به کار کرده و هنگام خاموش کردن سيستم ، به کار خود پایان ميدهند. برای نمایش تمام پروسه های در حال اجرا بر


روی کامپيوترتان باید از فرمان زیر استفاده کنيد:


$ ps aux | less


به این دليل به فرمان اضافه شده است که در صورتی که تعداد پروسه ها از یک صفحه بيشتر شد، امکان نمایش | less قسمت


فرمان گویند که به معنی هدایت خروجی یک فرمان برای (pipe) صفحه به صفحه آن وجود داشته باشد. به این فرایند لوله بندی
ورودی فرمان دیگر است


ادامه مطلب در منبع
منبع :http://docfa.ir/comp/article-topic-3.html