حرفه ای
یک شنبه 01 بهمن 1385, 09:17 صبح
به گزارش عصرارتباط، تاکنون 2 فاز اجرایی سیستم تسویه آنی بین بانکی (RTGS)، عملیاتی شده است.
از طریق این سیستم، امکان تسویه مرکز شتاب و اتاق پایاپای چک تهران فراهم شد.
رئیس اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با تایید این خبر در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: سیستم تسویه آنی از دوم آذرماه در فاز اول برای تسویه مرکز شتاب راه‌اندازی شد و از آن تاریخ به بعد مرکز شتاب از طریق این سیستم تسویه حساب می‌کند.
مهران شریفی گفت: از تاریخ 2 دی ماه نیز تسویه اتاق پایاپای چک تهران از طریق RTGS صورت میگیرد و طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته تمام اتاق‌های پایاپای چک سراسر کشور از تاریخ 23 دی ماه از طریق سیستم تسویه آنی بین بانکی تسویه خواهند کرد.
او ادامه داد: از ابتدای بهمن ماه نیز عملیاتی بین بانکی و بانک به بانک از طریق RTGS صورت گرفت و بانک‌ها از این طریق با یکدیگر تسویه حساب می‌کنند.
آخرین مرحله تکمیل سیستم تسویه ناخالص آنی، ارائه سرویس انتقال وجه بین بانکی به مشتریان است.
رئیس اداره نظام‌های بانکی مرکزی، پیش‌بینی کرد در صورت همکاری بانک‌ها اوایل سال آینده این سیستم به صورت کامل در کشور اجرا میشود.
او اضافه کرد: بانک‌ها برای ارائه این سرویس به مشتریان باید زیرساخت‌های نرم‌افزاری مناسب را در زیرمجموعه خود ایجاد کنند و یک‌سری تغییرات نرم‌افزاری به وجود آورند. تقریبا از 3 ماه پیش بانک مرکزی مشخصات نرم‌افزارهای موردنیاز بانک‌ها را به آنان اعلام کرده است.
همچنین بانک مرکزی دستورالعمل صدور دستور پرداخت و انتقال وجوه به صورت الکترونیکی را تدوین و به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرده است.
رئیس اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد: این دستورالعمل چارچوب کلی برای پرداخت‌های الکترونیکی را مشخص کرده است که یکی از اصلی‌ترین کاربردهای آن در سیستم RTGS است.
در این دستورالعمل 11 وظیفه برای بانک مرکزی تدوین شده است که نگهداری حساب تسویه و موسسات مالی و انجام تسویه بین بانکی از طریق اعمال در حساب‌های تسویه و نظارت و کنترل عملکرد مراکز پایاپای موسسات مالی از جمله این وظایف است.
طبق این دستورالعمل، پذیرش و پردازش دستور پرداخت و انتقالات مربوط به آن تنها توسط موسسه مالی یا بانک مرکزی امکان‌پذیر است.
دستور پرداخت باید مشخصات صادرکننده، مشخصات ذینفع، مشخصات موسسه مالی و حساب ذینفع، نوع دستور پرداخت، تاریخ صدور و تاریخ موثر پرداخت، جزئیات انتقالات نحوه تامین وجه دستور پرداخت به صورت نقدی یا برداشت از حساب، مشخصات حساب صادر کننده را به صورت کامل مشخص کند.
درخواست صدور دستور پرداخت بسته به نقطه دسترسی از 2 طریق صورت میگیرد. اخذ فرم استاندارد کاغذی از شعبه موسسه مالی و اتصال به نقطه دسترسی الکترونیکی، نظیر ورود به درگاه پرداخت اینترنتی از طریق وارد کردن شناسه و رمز عبور، قرار دادن کارت موسسه مالی در خودپرداز و وارد کردن شماره شناسایی شخصی یا کشیدن کارت در پایانه فروش صورت میگیرد، همچنین دستور پرداخت به دو صورت دستی و خودکار انجام میشود.
دستور پرداخت، صرفنظر از نحوه تنظیم آن، باید پیش از صدور به تایید صادر کننده برسد. شیوه تایید صادرکننده به مختصات نقطه دسترسی به دو صورت فیزیکی یا الکترونیکی صورت میگیرد.
موسسه مالی صادرکننده نیز مکلف است پس از تایید درخواست کننده و پیش از پذیرش دستور پرداخت از هویت درخواست کننده و تطبیق آن با مندرجات دستور پرداخت و کفایت مندرجات و انجام‌پذیری دستور مطمئن باشد.
احراز هویت درخواست‌کننده براساس مختصات نقطه دسترسی و مطابق با مقررات عمومی شناسایی مشتریان صورت می‌پذیرد.
موسسه مالی صادرکننده مکلف است در خصوص دستور پرداخت‌های ناقص، اعلامیه‌ای را حاوی علل ناموفق بودن انتقال یا انتقالات برای صادرکننده تنظیم کند.
چنانچه دستور پرداخت ناقص حاوی انتقالات معکوس ناموفق باشد، موسسه مالی ذینفع نیز مکلف است اعلامیه‌ای حاوی ریز انتقالات ناموفق و علل آن را برای ذینفع تنظیم و ارسال کند. در صورتی که محرز شود دستور پرداخت صادرکننده به دلیل عدم توانایی انجام تسویه بین بانکی یا قصور دیگر موسسه مالی صادرکننده ناقص یا ناموفق شده باشد، موسسه مالی مزبور مکلف به گزارش مراتب و دادن تعهد دایر بر عدم تکرار موارد مشابه به بانک مرکزی است.
بانک مرکزی در گزارش‌های نظارتی خود نحوه عمل به تعهدات داده شده موسسه مالی صادرکننده را مورد بررسی قرار داده و براساس آن اقدامات لازم را به مرحله اجرا می‌گذارد.
صادرکننده می‌تواند پیش از تاریخ موثر انتقالات، لغو دستور پرداخت را از موسسه مالی بخواهد. موسسه مالی مکلف است حسب درخواست صادرکننده نسبت به لغو دستور پرداخت اقدام کند.
لغو دستور پرداخت در تاریخ موثر انتقالات توسط صادرکننده مجاز نیست، اما صادرکننده می‌تواند لغو برخی از انتقالات یک دستور پرداخت را که تاریخ موثر آنها فرا نرسیده از موسسه مالی خود بخواهد و موسسه مالی نیز در این صورت مکلف به اجرای دستور صادر کننده خواهد بود.
دستور پرداخت پس از انتقال، قطعی و برگشت‌ناپذیر تلقی میشود، اصل قطعی و برگشت‌ناپذیر بودن در خصوص انتقالات انجام شده نیز صادق است.
موسسه مالی صادرکننده تنها به موجب حکم دادگاه ذی‌صلاح، وصول خبر فوت، ورشکستگی، انحلال موسسه صادرکننده می‌تواند دستور پرداخت تصدیق شده را ابطال کند.
همچنین طبق این دستورالعمل، بانک مرکزی و موسسات مالی می‌توانند به منظور انجام انتقالات بین بانکی خود نسبت به تشکیل مراکز پایاپای اقدام کنند. مراکز پایاپای می‌توانند از طریق کارت، برداشت و واریز مستقیم و نظایر آنها را تحت پوشش خود قرار دهند.
تشکیل مراکز پایاپای موسسات مالی باید پس از تایید و کسب مجوز بانک مرکزی صورت گیرد. مراکز پایاپای یا موسسات مالی عضو آنها حق افتتاح حساب تسویه و انجام تسویه بین بانکی را نداشته و مراکز پایاپای بدین منظور باید به صورت مستقیم به سیستم ناخالص و بلادرنگ متصل شوند.
بانک مرکزی یگانه نهاد تسویه‌گر بوده و کلیه حساب‌های تسویه باید نزد این بانک افتتاح شود
از طریق این سیستم، امکان تسویه مرکز شتاب و اتاق پایاپای چک تهران فراهم شد.
رئیس اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با تایید این خبر در گفت وگو با خبرنگار ما افزود: سیستم تسویه آنی از دوم آذرماه در فاز اول برای تسویه مرکز شتاب راه‌اندازی شد و از آن تاریخ به بعد مرکز شتاب از طریق این سیستم تسویه حساب می‌کند.
مهران شریفی گفت: از تاریخ 2 دی ماه نیز تسویه اتاق پایاپای چک تهران از طریق RTGS صورت میگیرد و طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته تمام اتاق‌های پایاپای چک سراسر کشور از تاریخ 23 دی ماه از طریق سیستم تسویه آنی بین بانکی تسویه خواهند کرد.
او ادامه داد: از ابتدای بهمن ماه نیز عملیاتی بین بانکی و بانک به بانک از طریق RTGS صورت گرفت و بانک‌ها از این طریق با یکدیگر تسویه حساب می‌کنند.
آخرین مرحله تکمیل سیستم تسویه ناخالص آنی، ارائه سرویس انتقال وجه بین بانکی به مشتریان است.
رئیس اداره نظام‌های بانکی مرکزی، پیش‌بینی کرد در صورت همکاری بانک‌ها اوایل سال آینده این سیستم به صورت کامل در کشور اجرا میشود.
او اضافه کرد: بانک‌ها برای ارائه این سرویس به مشتریان باید زیرساخت‌های نرم‌افزاری مناسب را در زیرمجموعه خود ایجاد کنند و یک‌سری تغییرات نرم‌افزاری به وجود آورند. تقریبا از 3 ماه پیش بانک مرکزی مشخصات نرم‌افزارهای موردنیاز بانک‌ها را به آنان اعلام کرده است.
همچنین بانک مرکزی دستورالعمل صدور دستور پرداخت و انتقال وجوه به صورت الکترونیکی را تدوین و به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرده است.
رئیس اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی اعلام کرد: این دستورالعمل چارچوب کلی برای پرداخت‌های الکترونیکی را مشخص کرده است که یکی از اصلی‌ترین کاربردهای آن در سیستم RTGS است.
در این دستورالعمل 11 وظیفه برای بانک مرکزی تدوین شده است که نگهداری حساب تسویه و موسسات مالی و انجام تسویه بین بانکی از طریق اعمال در حساب‌های تسویه و نظارت و کنترل عملکرد مراکز پایاپای موسسات مالی از جمله این وظایف است.
طبق این دستورالعمل، پذیرش و پردازش دستور پرداخت و انتقالات مربوط به آن تنها توسط موسسه مالی یا بانک مرکزی امکان‌پذیر است.
دستور پرداخت باید مشخصات صادرکننده، مشخصات ذینفع، مشخصات موسسه مالی و حساب ذینفع، نوع دستور پرداخت، تاریخ صدور و تاریخ موثر پرداخت، جزئیات انتقالات نحوه تامین وجه دستور پرداخت به صورت نقدی یا برداشت از حساب، مشخصات حساب صادر کننده را به صورت کامل مشخص کند.
درخواست صدور دستور پرداخت بسته به نقطه دسترسی از 2 طریق صورت میگیرد. اخذ فرم استاندارد کاغذی از شعبه موسسه مالی و اتصال به نقطه دسترسی الکترونیکی، نظیر ورود به درگاه پرداخت اینترنتی از طریق وارد کردن شناسه و رمز عبور، قرار دادن کارت موسسه مالی در خودپرداز و وارد کردن شماره شناسایی شخصی یا کشیدن کارت در پایانه فروش صورت میگیرد، همچنین دستور پرداخت به دو صورت دستی و خودکار انجام میشود.
دستور پرداخت، صرفنظر از نحوه تنظیم آن، باید پیش از صدور به تایید صادر کننده برسد. شیوه تایید صادرکننده به مختصات نقطه دسترسی به دو صورت فیزیکی یا الکترونیکی صورت میگیرد.
موسسه مالی صادرکننده نیز مکلف است پس از تایید درخواست کننده و پیش از پذیرش دستور پرداخت از هویت درخواست کننده و تطبیق آن با مندرجات دستور پرداخت و کفایت مندرجات و انجام‌پذیری دستور مطمئن باشد.
احراز هویت درخواست‌کننده براساس مختصات نقطه دسترسی و مطابق با مقررات عمومی شناسایی مشتریان صورت می‌پذیرد.
موسسه مالی صادرکننده مکلف است در خصوص دستور پرداخت‌های ناقص، اعلامیه‌ای را حاوی علل ناموفق بودن انتقال یا انتقالات برای صادرکننده تنظیم کند.
چنانچه دستور پرداخت ناقص حاوی انتقالات معکوس ناموفق باشد، موسسه مالی ذینفع نیز مکلف است اعلامیه‌ای حاوی ریز انتقالات ناموفق و علل آن را برای ذینفع تنظیم و ارسال کند. در صورتی که محرز شود دستور پرداخت صادرکننده به دلیل عدم توانایی انجام تسویه بین بانکی یا قصور دیگر موسسه مالی صادرکننده ناقص یا ناموفق شده باشد، موسسه مالی مزبور مکلف به گزارش مراتب و دادن تعهد دایر بر عدم تکرار موارد مشابه به بانک مرکزی است.
بانک مرکزی در گزارش‌های نظارتی خود نحوه عمل به تعهدات داده شده موسسه مالی صادرکننده را مورد بررسی قرار داده و براساس آن اقدامات لازم را به مرحله اجرا می‌گذارد.
صادرکننده می‌تواند پیش از تاریخ موثر انتقالات، لغو دستور پرداخت را از موسسه مالی بخواهد. موسسه مالی مکلف است حسب درخواست صادرکننده نسبت به لغو دستور پرداخت اقدام کند.
لغو دستور پرداخت در تاریخ موثر انتقالات توسط صادرکننده مجاز نیست، اما صادرکننده می‌تواند لغو برخی از انتقالات یک دستور پرداخت را که تاریخ موثر آنها فرا نرسیده از موسسه مالی خود بخواهد و موسسه مالی نیز در این صورت مکلف به اجرای دستور صادر کننده خواهد بود.
دستور پرداخت پس از انتقال، قطعی و برگشت‌ناپذیر تلقی میشود، اصل قطعی و برگشت‌ناپذیر بودن در خصوص انتقالات انجام شده نیز صادق است.
موسسه مالی صادرکننده تنها به موجب حکم دادگاه ذی‌صلاح، وصول خبر فوت، ورشکستگی، انحلال موسسه صادرکننده می‌تواند دستور پرداخت تصدیق شده را ابطال کند.
همچنین طبق این دستورالعمل، بانک مرکزی و موسسات مالی می‌توانند به منظور انجام انتقالات بین بانکی خود نسبت به تشکیل مراکز پایاپای اقدام کنند. مراکز پایاپای می‌توانند از طریق کارت، برداشت و واریز مستقیم و نظایر آنها را تحت پوشش خود قرار دهند.
تشکیل مراکز پایاپای موسسات مالی باید پس از تایید و کسب مجوز بانک مرکزی صورت گیرد. مراکز پایاپای یا موسسات مالی عضو آنها حق افتتاح حساب تسویه و انجام تسویه بین بانکی را نداشته و مراکز پایاپای بدین منظور باید به صورت مستقیم به سیستم ناخالص و بلادرنگ متصل شوند.
بانک مرکزی یگانه نهاد تسویه‌گر بوده و کلیه حساب‌های تسویه باید نزد این بانک افتتاح شود