پیاده سازی دانشگاه مجازی

[javad_hosseiny]

با توجه به بحث ادامه ارائه یک سری از پروژه های پایان ترم دانشگاهی (هرچند این سری با فاصله زمانی طولانی بود (حقیقت امر این است که با توجه به حجم بالا پروژه ها و همچنین نیاز به تبدیل به pdf و مرتب سازی سورس و Document های پروژه نیاز به زمان دارد که متاسفانه در این مقوله در مضیقه هستم)) تصمیم بر ارائه پروژه پیاده سازی دانشگاه مجازی دارم
------------------
چکیده :
تکنولوژی اطلاعات زمینه ایست که در سالهای اخیر گسترشی سریع داشته است بطوریکه شاخه‏های کاربردی کاملا جدیدی تحت این عنوان قرار گرفته است.
یکی از شاخه های تکنولوژی اطلاعات که اخیرا مورد توجه متخصصان قرار گرفته موضوع آموزش از راه دور می باشد. یعنی اینکه بتوان از اینترنت که بتدریج در کنار فراگیرترین رسانه های جهان قرار می گیرد برای آموزش جدی و کارآمد استفاده کرد. با توجه به اینکه توانایی های اینترنت و برتری های آن بر سایر رسانه ها به هیچ وجه قابل انکار نیست.
اولین سئوال این است که روش های آموزش سنتی که عبارت است از مجتمع های آکادمیک برمبنای حضور فیزیکی استاد و دانشجو در محلی خاص و در زمانی خاص چه عیب هایی دارد یا ، حداقل استفاده از اینترنت به عنوان یک جایگزین دارای چه امتیازاتی نسبت به آموزش کلاسیک خواهد بود.
مزیتهای آموزش از راه دور عبـارتند از اینکه صـرفه جویی قابل توجه ای در هزینـه ها ی آموزشی می‏شود که قابل چشم پوشی نیست. دیگر آنکه نیازی به مجتمع های ساختمانی آموزشی نمی‏باشد. دانشجویان در هر زمانی از شبانه روز می تواننددر کلاس درس مجازی حاضر شده و از آموزش ها ی لازم استفاده کنند.
مزیت دیگر، امکانات چند رسانه ای است که کامپیوتـــر جهت بهبودآموزش در اختیار کاربر قرار می‎دهد. در کنار تمام این مزیتها ، امکان اتوماسیون کامل کارهای ضروری آموزش قرار دارد .از ثبت نام دانشجویان گرفته تا تهیه کارنامه های آنان.
یکی از زمینه های بالقوه اینترنت ، استفاده از آن برای فراگیر شدن آموزش در سطح جامعه می باشد که متاسفانه در این زمینه فعالیت های کمی انجام شده است.در این پروژه ما بر آن هستیم که با تحلیل این موضوع و پیاده سازی اولیه آن تحت عنوان دانشگاه مجازی2 تا حدودی این مسئله را روشن سازیم.
در این پروژه مفاهیم اساسی دانشگاه مجازی، علل نیاز به استفاده از آن در جامعه کنونی، مقایسه آن با دانشگاه های واقعی ، پیاده سازی اولیه و آشنایی با ابزار لازم برای پیاده سازی آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

[javad_hosseiny]

مقدمه
با توجه به پیشرفت روز افزون علوم کامپیوتر ، مخصوصاً در شاخه ارتباطات و شبکه های کامپیوتری و اهمیت روز افزون آموزش در جامعه کنونی بر آن شدیم که موضوع پروژه خود را آموزش از راه دور از طریق شبکه جهانی اینترنت قرار دهیم. از آنجایی که انجام کارهای جدی در این زمینه صورت نگرفته است تحقیقات در این زمینه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و بعنوان یک موضوع جدید مطرح است و در صورت ادامه آن امید می‏رود که در آینده شاهد پیاده سازی و استفاده عملی آن در سطح جهانی خواهیم بود.


1-1 : موضوع تحقیق
موضوع اصلی تحقیق اهمیت آموزش و فراگیر شدن آن در سطح جامعه می باشد.که بطور کلی شامل آموزش در تمام زمینه ها از جمله آموزش های علمی، ورزشی، صنعتی و … می باشد.
ولی موضوعی که بر روی آن تاکید وتمرکز شده است، اهمیت آموزش در دانشگاه ها می باشدکه به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی در هر کشوری در بالا بردن توان علمی و فنی و اقتصادی مطرح هستند.
در این تحقیق دانشگاه ها به عنوان عناصر فعال در امر آموزش یاد شده و ضعفها و مشکلات آنها در امر آموزش مورد قرار گرفته است، که از جمله این مشکلات محدودیت در پذیرش دانشجو برای تحصیل به خاطرکمبود امکانات آموزشی و رفاهی و محدودیت های جغرافیایی می باشد.که متعاقب با آن افراد زیادی از امکانات آموزشی محروم می شوند.
با توجه به مسائل مطرح شده در بالا در این تحقیق، مشکلات و محدویت های دانشگاه ها مطرح شده و متناسب با آن راه حل هایی ارائه شده است که این راه حل ها در کنار یکدگر مفهوم دانشگاه مجازی1 را می سازند.
منظور از دانشگاه مجازی، دانشگاهی می باشد که امکانات آن از طریق شبکه جهانی اینترنت قابل دسترسی باشد وعناصر اصلی یک دانشگاه بطور فیزیکی وجود نداشته و به طرق مختلف شبیه سازی شده تا همه افراد بدون هیچ محدودیت مکانی و زمانی بتوانند از امکانات آن استفاده کنند.


1-2 : زمینهای تحقیق
زمینه اصلی تحقیق آموزش می باشد که در مفهوم وسیع آموزش، می توان در تمام زمینه های آن مورد استفاده قرار داد.
در این تحقیق موضوع اصلی آموزش در دانشگاه ها می باشد، ولی با تعمیم امر آموزش می توانیم از آن در آموزش های غیر دانشگاهی و غیرآکادمیک و به طورکلی در هرآموزشی استفاده کنیم. هدف اصلی از بین بردن محدویت های مکانی و زمانی برای تمام افراد جامعه می باشد تا تمام افراد جامعه با صرف کمترین انرژی، وقت و هزینه از این امکانات استفاده کنند.
که یکی از این زمینه ها که به تازگی در ایران انجام شده، مدرسه های اینترنتی می باشند. مدرسه های اینترنتی از طریق فیبرهای نوری با یکدیگر در ارتبا ط هستند و دانش آموزان نیز از هر مکانی با استفاده کامپیوتر و اتصال آن به شبکه می توانند در این مدارس تحصیل کنند.


1-3 : اهمیت و ارزش تحقیق
با توجه به اینکه موضوع آموزش در دانشگاه ها مطرح شده است موارد زیر قابل ذکر است.

• فراگیر شدن آموزش در سطح جامعه
• از بین بردن محدودیت ها ی مکانی و زمانی برای استفاده از امکانات آموزشی
• افزایش سطح یادگیری
• پیشگیری از هدر رفتن وقت اساتید و دانشجویان
• ارایه مواد ‎آموزشی بهتر
• صرفه جویی در هزینه های کلان آموزشی و رفاهی دانشجویان
• افزایش سطح علمی جامعه …



1-4 : اهداف پروژه
این پروژه به عنوان یک موضوع جدید ، همچنین با توجه به اهمیت فوق العاده آن می تواند از اهداف گوناگونی در زمینه های مختلفی برخوردار باشد. با این وجود چون در این پروژه پیاده سازی اولیه آن مورد نظر است اهداف زیر به عنوان موضوع پروژه مطرح هستند.

• چگونگی استفاده از وب برای آموزش
• بررسی مفاهیم پایه ای دانشگاه های مجازی
• مقایسه دانشگاه های واقعی و مجازی
• پیاده سازی اولیه دانشگاه مجازی بر روی وب


1-5 : روش انجام پروژه
در انجام این پروژه مراحل زیر طی شده‏اند که به ترتیب توضیح داده می‏شوند.

1. فاز مطالعه
با توجه با اینکه راه حل‏های پیشنهاد شده برای از بین بردن محدودیتهای آموزشی از طریق وب می باشند قدم اصلی آشنایی با منابع مورد نیاز برای انجام پروژه می باشد.

2. فاز تحلیل و طراحی
این بخش شامل تحلیل و طراحی پروژه می باشد، اینکه در این پروژه چه کارهایی باید انجام شود و خدمات این پروژه به کاربران چیست ؟ قسمت اصلی این فاز ، تجزیه و تحلیل دانشگاه مجازی و امکاناتی که باید در اختیار کاربران وجود داشته باشد ، می باشد.

3. فاز شناخت ابزارها
در این بخش ابزار لازم برای پیاده سازی مشخص می‏شوند که شامل امکانات مورد نیاز برای اجرای پروژه اعم از سخت افزاری و نرم افزاری می باشد.

4. فاز پیاده سازی
در این بخش پیاده سازی اولیه دانشگاه مجازی با استفاده از ابزارهای شناخته شده انجام می‏شود.





1-6 : ساختار پایان نامه

• فصل اول
در این فصل ما نگاهی اجمالی به موضوع تحقیق و پروژه داریم و اینکه اهداف و انگیزه های این پروژه چیست؟ همچنین آشنایی مختصر با چگونگی پیاده سازی آن خواهیم داشت.
• فصل دوم
این فصل شامل مطالبی در مورد آموزش از راه دور مخصوصا آموزش از طریق وب جهانی ، مزایا و معایب آن و طرح پیشنهادهایی در این رابطه می‏باشد.
• فصل سوم
در این فصل مفاهیم اساسی دانشگاه مجازی ، مسائل و مشکلاتی که در رابطه با پیاده سازی آن مطرح است ، مورد برسی قرار گرفته اند.
• فصل چهارم
در این فصل پیاده سازی اولیه از دانشگاه مجازی ارائه شده است. که شامل بخشهای مختلف این دانشگاه - از دید ارائه دهندگان پروژه – و خدماتی که این دانشگاه در اختیار کاربران قرار می دهد می‏باشد.
• فصل پنجم
آشنایی با تکنولوژی ASP 1 که یکی از قویترین ابزار طراحی صفحات داینامیک وب و ارتباط با Data Base می باشد.
• ضمیمه
در این قسمت کد قسمتهای مهم برنامه نوشته شده ، بعنوان نمونه ضمیمه شده است که با استفاده از HTML ، DHTML2 ، Java Script ،VBScript در محیط Microsoft Visual InterDiv 6 نوشته شده‏اند.
• مراجع

خلاصه
موضوع اصلی این فصل، معرفی پروژه می باشد. در این فصل با موضوع پروژه ، هدف از انتخاب آن ، اهمیت آن در جامعه کنونی و روش انجام آن آشنا شدیم.در این فصل ساختار پایان نامه نیز توضیح داده شد.

[javad_hosseiny]

مقدمه
گرچه در سالهای گذشته، شاهد پیشرفت چشمگیری در زمینه فناوری بوده ایم، ولی بایدگفت هنوز در آغاز راه هستیم، در آغاز عصری نوین که ویژگیهای عمده آن عبارتند از: ارتباطات شبکه ای ، عدم تمرکز و دنیایی به دور از سلسله مراتب . در دهه های آینده ، شاهد پیامدهای ژرفی خواهیم بودکه اینترنت و فناوریهای وابسته به آن، بر آموزش ، اقتصاد ، جامعه و حتی زندگی شخصی افراد می گذارد. تاآنجا که دانشگاه های مجازی نیز یکی دیگر از فراورده های جدید فناوری اطلاعات است.


1-1 : آموزش از راه دور
قبل از مطرح کردن هر موضوعی در ارتباط با آموزش از راه دور، لازم است که بدانیم منظور از آموزش از راه دور چیست؟ و چرا این موضوع مطرح شده است؟ آموزش از راه دور یعنی آموزش بدون حضور استاد و فراگیری در یک مکان، با استفاده از رسانه های آموزش از راه دور با توجه به رشد بی رویه جمعیت و پیشرفت علم و تکنولوژی، نیاز به امرآموزش در زمینه های مختلف به عنوان یکی از ملزومات زندگی در تک تک افراد احساس می شود، در رابطه با این موضوع، کمبود امکانات و فضاهای آموزشی و محدودیت های مکانی و زمانی، نیاز به استفاده از آموزش از راه دور را روشن می سازد. در این فصل، موضوع آموزش از راه دور مخصوصا از طریق وب جهانی و مسائل مربوط به این موضوع مطرح شده اند.


1-1-1 : پیشنه آموزش از راه دور
در سال 1969، دانشگاه لندن برای نخستین بار با استفاده از آموزش از راه دوریا به عبارت دیگر با روش مکاتبه ای، از دانشجویان سراسر جهان ثبت نام کرد و راه را برای سایر کشور های جهان هموار ساخت. آنچه در نظام آموزش از راه دور اهمیت فراوانی دارد، برداشتن فاصله وآموزش پیوسته و یکسان برای همه افراد است.
برداشتن فاصله ها و فراگیرمحور بودن، سبب شده است تا نقش کارساز رسانه های آموزشی بیش از گذشته در این نظام نمایان شود. به گونه ای که این امر، متخصصان و کارشناسان آموزشی را بر آن داشت تا به طراحی و ساخت رسانه هایی با توانمندیهای بیشتر روی آورند. نتیجه تلاش این افراد، تقسیم بندی تازه ای از رسانه های آموزشی است:
1.همزمان1 : آموزشی که به صورت دو سویه(تعاملی) است واز طریق بسترهایی مانند وب عرضه می شود.
2.غیر همزمان2 : آموزشی است که در آن منابع درسی بر روی “فناوری چند رسانه ای“، در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار می گیرد. مانند بسته های آموزشی چند رسانه ای بر روی دیسک فشرده ، فیلم، نوار صوتی وغیره.

امروزه، برای ساخت یک “جامعه آموزشی بر پایه وب“ رقابت تنگاتنگی وجود دارد.آموزش از راه دور با استفاده از وب، به سرعت در حال رشد است، این شیوه آموزشی نه تنها به عنوان کامل کننده برنامه های آموزشی سنتی به کار رفته است، بلکه به عنوان جایگزینی برای این برنامه ها نیز مطرح بوده است. افزون بر این ، وب به عنوان ابزاری دگرگون شونده برای سرعت بخشیدن به تغییر و اصلاح در آموزش عالی مطرح بوده است.


1-1-2 :جنبه های آموزشی از راه دور
با توجه به اهمیت موضوع آموزش از راه دور و نیاز به استفاده بهینه از آن در حال حاضر، لازم است که قبل از پیاده سازی آن ، بهترین و پر بازده ترین روش با شناسائی نیازها ، ابزارها و امکانات موجود انتخاب شود، تا در فراگیری امر آموزش گام موثری برداشته شود. مسائلی که در زیر مطرح شده اند از جمله مسائلی هستند که باید در طراحی این سیستم، مورد توجه بیشتری قرار بگیرند.

1.زیر ساخت ها:
-معماری سیستم های فن آوری آموزشی
-طراحی سیستم های آموزش از راه دور
-توزیع محیطهای یادگیری
-روش شناسی طراحی سیستمها
-سیستمهای چند رسانه ای و ابر رسانه ای در آموزش
-سیستمهای بر پایه وب

2. ابزارها و برنامه های کاربردی

• موسسه های ویژه یادگیری
با فراگیر شدن امرآموزش مطمئنا موسسه هایی ایجاد می شوندکه درزمینه ایجاد فراورده های آموزشی، در زمینه های مختلف، خدماتی را ارائه می دهند، که هر یک از این موسسه ها با توجه به امکانات و تخصص خود محصولاتی را تولید می کنند.

• ابزارهای تهیه محتوای برنامه های آموزشی
برای تهیه فراورده های آموزشی نیاز به ابزار های مختلفی داریم که با توجه به نوع این فراورده ها، این ابزارها متفاوت هستند. این ابزارها می توانند شامل ابزاری از جمله ابزار های تولید محصولات صوتی ، بصری‌ و … باشند.

• ارزشیابی تاثیر این نوع آموزشها
ارزشیابی فراورده های آموزشی یکی از مهمترین فعالیتها در رابطه با آموزش از راه دور است، چراکه باید تاثیر هر فراورده بر امرآموزش مشخص شود تا بازدهی آموزش بالا رود.

• محیطهای یادگیری تعاملی(همراه با ارتباط متقابل)
منظور از محیط های یادگیری تعاملی ، فراهم کردن ابزارهایی برای ارتباط متقابل بین کاربران یا آموزش دهندگان و آموزش گیرندگان ، برای افزایش میزان یادگیری می باشد.

• ابزارهای گروه افزار
مربوط به ارائه فراورده های آموزشی که به صورت گروهی مورد استفاده قرار می گیرند.

• برنامه های کاربردی چند رسانه ای و ابر رسانه ای
منظور استفاده از ابزارهایی برای ایجاد امکانات چند رسانه ای1 برای فراورده های آموزشی می باشد.

• واقعیت مجازی
پیاده سازی آموزش ها و کلاس های آموزشی واقعی به صورت شبیه سازی شده و مجازی با استفاده از ابزار های مورد نیاز و مربوط به این امر.
• پایگاه های وب که به ارائه دوره می پردازند
استفاده از فراورده های آموزشی از طریق وب جهانی توسط موسساتی که فراورده های آموزشی خود را از طریق وب جهانی در اختیار کاربران قرار می دهند.



3.وظایف و نقشهای نوین آموزش دهندگان

• دیدگاه های ساختار گرا
طراحی و پیاده سازی روش های آموزشی بر اساس ساختارهای شی گرائی و ساختار گرا ، به منظور توسعه بهتر.

• آموزش بر پایه همکاری و همیاری
همکاری موسسات و سازمانهای آموزشی و بطور کل تمام دست اندرکاران امر آموزش با یکدیگر به منظور بالابردن کیفیت و بازدهی بیشترآموزش.

• تجربه ها ی مربوط به پیاده سازی
منظورمشورت با یادگیرندگان و مربیان موفق در امر آموزش و استفاده از تجربیات آنها در پیاده سازی می باشد.

• ایجاد شبکه میان مربیان
به منظور ارتباط میان مربیان ، با انگیزه آموزش بر پایه همکاری، ایجاد شبکه میان مربیان می تواند در پیشبرد امر آموزش نقش بسزایی داشته باشد.

• پشتیبانی و آموزش مربیان
با توجه به اهمیت امر آموزش و روش های آموزشی مورد استفاده توسط مربیان ، قبل از هر چیزآموزش مربیان و آشنایی آنها با روش های نوین و کارآمد آموزشی در راس کارها قرار می گیرد.



4. موارد و پروژه ها
• رویدادهای مربوط به کشورهای خاص
• پروژه های نمونه
• موارد مربوط به موسسه های خاص


1-2 : آموزش بر پایه وب چیست؟
قبل از هر چیز لازم است تا آشنایی مختصری با اصطلاحات اینترنت1 و وب جهانی2 پیدا کنیم. اینترنت همانطور که از نامش پیداست شبکه جهانی است که از اتصال هزاران کامپیوتر در سراسر جهان بوجود می آید.
وب جهانی نیز یک سیستم اطلاعاتی و ارتباطی بر پایه ابر متنها3 ، بر روی شبکه کامپیوتری اینترنت می باشد که بر اساس مدل سرویس گیر/ سرویسگر4 عمل می کند. سرویس گیر وب می تواند به اطلاعات چند پروتکلی و اطلاعات ابر رسانه ای ، با استفاده از یک سیستم آدرس دهی مخصوص دسترسی پیدا کند.
استفاده از وب جهان گستر به عنوان یک ابزار آموزشی، روز به روز اهمیت بیشتری برای آموزگاران ومربیان می یابد. به طور کلی هر آموزشی که در آن از کامپیوتراستفاده شود، “آموزش بر پایه کامپیوتر“ نام دارد و راهبردهایی که در آنها “وب “به عنوان گنجینه اطلاعات آموزشی به کار می رود، به نام “آموزش بر پایه وب “ خوانده می شود. آموزش بر پایه وب می تواند به عنوان الگویی برای آموزش از راه دور به کار رود و یا اینکه در کلاس درسی که مربی آن را هدایت می کند استفاده شود.
به طور ویژه، آموزش برپایه وب می تواند برای برآورده ساختن نیازهای گروههای گوناگونی از دانشجویان به کار رود. کلاسهای مبتنی بر وب، از دانشجویانی تشکیل می شودکه دارای تواناییهای گوناگونی هستند و پیشینه دانش متفاوتی دارند، آموزش بر پایه وب به مربی کمک می کند تا با توجه به این تفاوتها، درس خود را ارائه دهد.
آموزش بر پایه وب، همچنین به دانشجو امکان می دهد تا با سرعت دلخواه کار کند، زیرا همانگونه که می دانیم، برخی دانش آموزان و دانشجویان سریعتر از دیگران یاد می گیرند. افزون بر این، استفاده ازآموزش مبتنی بر وب، فرصتی را فراهم می سازد تا سطوح مختلف تحصیلی همزمان در یک کلاس تدریس شوند. از دیدگاه یک مربی، آموزش برپایه وب می تواند به کارهای مدیریتی روزمره او کمک بسیاری کند. استفاده از کاغذ در مقایسه باآموزش سنتی و کاغذی کاهش می دهد، بازبینی های سریع و راحت مواد آموزشی ممکن می شود و می توان اطمینان یافت که مواد آموزشی همواره در دسترس دانشجویان است.
افزون بر این، به دلیل حجم بسیار مطالب آموزشی که از طریق وب عرضه می شود، مربی وقت آزاد بیشتری خواهد داشت تا با تک تک دانشجویان و یا در قالب گروه های کوچک با آنها کار کند.
یکی دیگر از مزایای این روش آموزشی چنین است که با وب دانشجویان یک ”استاد مجازی”دارندکه همیشه همراه آنهاست، زیرا آنان هر زمان و از هر کجا که بخواهند می توانند به مواد آموزشی دسترسی بیابند. این کار سبب می شود دانشجویانی که امکان شرکت در کلاسهای درس را ندارند و یا به علت پر بودن برنامه مدرسه نمی توانند به کلاس بروند، ازآموزش محروم نگردند. امروزه بیشتر دانشجویان، اینترنت را به عنوان آسانترین راه برای تحصیل بر می گزینند. در همان حال، مربیان ومدیران به منافع گسترده این روش آموزشی پی می برند: قابلیت گسترش دوره های منحصر به فرد آموزشی به مخاطبان در سراسر دنیا و با هزینه کم.
راه اندازی یک برنامه آموزشی اینترنتی بسیار ساده است، چه اینکه شما بخواهید یک درس خاصی را ارائه دهید و یا یک گواهینامه آموزشی و یا برنامه تحصیلی کامل را.
شرکتهای بسیاری هستندکه سالهاست در این زمینه فعالیت می کنند و چنین خدماتی را به موسسه های آموزشی و شرکتها ارائه می دهند. اینترنت، نوید بخش آموزش ارزانتر ، قابل دسترس تر و با کیفیت بالاتر است.


1-3 : دلایل استفاده از آموزش بر پایه وب
از جمله اهداف یا انگیزه های استفاده از وب برای آموزش از راه دور، فراگیر شدن امر آموزش می باشد که تحقق این هدف از راه های دیگر از جمله افزایش تعداد دانشگاه ها یا مراکز علمی می تواند هزینه های زیادی را در بر داشته باشد. با استفاده از وب صرفه جویی قابل ملاحظه ای در این امر می شود. موارد دیگری نیز هستند که انگیزه استفاده از وب را برای آموزش تقویت می کنندکه عبارتند از:




• افزایش سطح یادگیری دانشجویان
از طریق وب مواد و منابع آموزشی همیشه در اختیار دانشجویان قرار دارد و محدودیت هایی که در دانشگاه ها با توجه به تعداد زیاد دانشجویان و امکانات کم وجود دارند ، در آموزش از طریق وب وجود ندارند.که این خود یکی از دلایل افزایش سطح یادگیری دانشجویان می باشد.

• کمتر شدن تکرار برخی کارهای سنتی مربوط به تدریس
در دانشگاه ها ، یک استاد، درس را در سالهای متمادی و هر روز در مکانهای مختلف به صورت تکراری تدریس می کند،‌ که این خود باعث کاهش کیفیت و بازده آموزشی و هدر رفتن وقت اساتید به خاطر انجام کارهای تکراری می شود. در حالی که اساتید می توانند به جای صرف وقت خود به کارهای تکراری ، آنرا صرف تحقیقات و کارهای مفید دیگری کنند.

• ارائه مواد آموزشی بهتر
در آموزش های مرسوم کنونی به علت محدودیتهای زمانی اساتید نمی توانند مواد آموزشی کاملی را در اختیار دانشجویان قرار دهند. از طرفی دانشجویان برای بالا بردن سطح علمی خود باید کتابهای بیشتری را مطالعه کنند،که استفاده از کتاب نیز برای دانشجویان به علت تعداد زیاد دانشجویان و تعداد کم کتاب محدودیت ایجاد می کند.

• پیشگیری از هدر رفتن وقت و در نتیجه امکان کار بیشتر با تک تک دانشجویان و یا در قالب گروه های کوچک
ارتباط متقابل بین استاد و دانشجو به وضوح بیشترین تاثیر در یادگیری دانشجو را دارد. بدین منظور با پیشگیری از هدر رفتن وقت ، اساتید وقت آزاد بیشتری را پیدا می کنند تا ارتباط بیشتری با تک تک دانشجویان و یاگروه های چند نفری ازآنها داشته باشند.

پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که بیشتر آموزش دهندگان تمایل دارند از یک روش آموزشی استفاده کنند که کارآمد، پربازده و لذت بخش باشد. با استفاده از آموزش بر پایه وب، همه این هدفها برآورده می شود. با این روش، خود دانشجویان سرعت یادگیری را تعیین می کنند و این کار به آنها حس کنترل بر فرایند یادگیری را می دهد. افزون براین، آموزش بر پایه وب، سطوح گوناگون آموزش را در یک کلاس و با یک معلم ممکن می سازد.
اگر این آموزش بر روی شبکه جهان گستر وب استفاده شود، دانش آموزان از منزل، به مواد آموزشی دسترسی دارند. با این کار، بسیاری از کارهای مدیریتی، مانند رونوشت برداشتن، بازبینی، بایگانی و غیره لازم نیست. هنگامی که از اینترنت به عنوان یک ابزارآموزشی استفاده می کنیم، نیازهای گروههای مختلف دانش آموزان، با ارائه مواد آموزشی به روشهای گوناگون به آنها، برآورده می شود. مثلا می توان به صورت خطی وسنتی آموزش داد ویا ازتصویر، فیلم ویدئو و حتی صدا استفاده کرد.


1-4 :ارزشهای مطرح در طراحی برنامه آموزشی از طریق وب
یکی از چالشهای بسیار مهم در برابر موسسه های آموزش عالی در جهت توسعه برنامه های تحصیلی بر پایه وب، تضمین کیفیت فراورده های آموزشی ارائه شده است. فناوری اینترنت به دانشگاه ها امکان داده است تا دوره های خود را در هر مکان و درهر زمانی ارائه کنند. این الگوی نوین آموزشی سبب شده است دانشجویان نگاهی تازه به دانشگاه خود به دست آورند. ازدید این دانشجویان، دانشگاه به نیازهای آنان اهمیت بیشتری می دهد، آنها فعالانه در یادگیری نقش دارند و می تواننددر برنامه های بلند مدت دانشگاه ها شرکت کنند.
با ورود وب به عرصه آموزش از راه دور، اعضای هیات علمی دانشگاه ها خودرا در محیط متفاوتی یافتند که آنها را ملزم می سازد بیشترنقش“تسهیل کننده “ را داشته باشد ودانشجویان خود را راهنمایی کنند.


1-5 : طراحی پایگاه وب آموزشی
پس از پایان طراحی برنامه آموزشی، باید به نوع ارائه این مطالب پرداخت.آغاز برنامه آموزشی برپایه وب مانند سایر روشهای آموزشی است. مطالب باید آماده شوند و شیوه های مناسب به کار روند. مواد آموزشی ممکن است شامل: نوشتار،صدا،فیلم و گرافیک باشد. طراحی یک کلاس بر روی شبکه وب، کار ساده و سریعی نیست.
این کار به زمان کافی نیاز دارد، ولی در پایان کار به طور حتم مزیتهای آنرا خواهیم دید. ومتوجه خواهیم شد که وب، کار تدریس را تا چه حدآسانترمی سازد.
گر چه آموزش بر پایه وب، در آغاز کار به صرف نیرو و دقت بسیار زیاد برای طراحی و راه اندازی نیاز دارد، ولی نباید از یاد بردکه بایک بارطراحی، امکانات به دست آمده به صورت پایه ای برای آموزشهای آینده به کارخواهد رفت و تغییرات آینده، به طور عمده به صورت مکمل کار نخستین بدان افزوده خواهد شد.
مهمترین عامل در هر محیط آموزشی، توجه به این نکته مهم است که افراد چگونه می آموزند، سپس باید فناوری را برای ایجاد آن محیط آموزشی به کار گرفت. چنین محیطی باید ”شاگرد مدار”، به گونه ای که دانشجویان بتوانندخودشان فرصتهای یادگیری خودرا بهینه سازند. در واقع یکی از تفاوت های عمده کلاس مبتنی بر وب با کلاسهای سنتی، این است که کلاس، نه بر “مربی“، بلکه بر“ دانشجو“ استوار است. البته چنانچه مربی نتواند بخشی از کنترلی که در کلاسهای سنتی روی دانشجویان خود داشت، نادیده بگیرد، به کار بستن راهبرد وب بسیار خطرناک خواهد بود. در کلاس مبتنی بر وب، عمده مسئولیت که پیش تر با مربی بوده است، به دانشجو منتقل می شود. با وجود این جابجایی مسئولیت، مربی وظایف بسیاری دارد.
سادگی، ویژگی بارز صفحه های وب آموزشی است. هنگامی که سازمانهای آموزشی برای نخستین باراین کار را انجام می دهند، هرگز نباید به دنبال راه حلهای پیچیده –چه از نظر فنی و چه از نظر آموزشی-باشند. استفاده از رنگهای مناسب برای متن و زمینه، استفاده از نمودارها در محل و مناسب و هماهنگی میان صفحه های وب مسائلی هستندکه باید به هنگام طراحی وب در نظر گرفت.گاهی از رنگها برای نشان دادن سطح دوره استفاده می شود.
به عبارتی می توان گفت: «روند آموزش مبتنی بر وب سبب می شودکه دانشجویان از دریافت کنندگان منفعل اطلاعات، به افرادی خودگردان و کوشا در فرایند یادگیری تبدیل شوند. اگر چه دانشجویان نقش فعالی در آموزش از طریق وب دارند، ولی لازم است مربی آنها را راهنمایی کند. یکی از روشهای راهنمایی دانشجویان، ارائه برنامه کاری روزانه است.

1-6 : جنبه های منفی استفاده از وب در آموزش
بسیاری از طرفداران آموزش از راه دور به کمک کامپیوتر، بر جنبه های مثبت آن تاکید می ورزند و وظایف تازه استادان و دانشجویان را در کلاسهای وبی کوچک جلوه می دهند. در یک مطالعه موردی که به وسیله دو استاد دانشگاه ایندیانا در آمریکا، در یک دانشگاه بزرگ آمریکایی صورت گرفت، یک جنبه منفی از آموزش بر پایه وب نشان داده شد که معمولا در متون مربوط، به آن اشاره ای نشده است.
این جنبه منفی چیزی نیست به جز دلزدگی و نومیدی دانشجویان از روش آموزشی. این مطالعه موردی همچنین نشان داد که دلزدگی در سه مورد دیده میشود:

• یکنواختی و عدم تنوع
نشستنها ی متوالی و در زمانهای طولانی در پشت کامپیوتر ، باعث یکنواخت شدن آموزش برای دانشجویان می شود که این خود باعث کاهش کیفیت و بازدهی آموزشی می شود. علاوه بر این که در دراز مدت باعث بوجود آمدن یک سری ناراحتی های فیزیکی برای شخص می شود. مهم تر از آن افسردگی و ناراحتی های روانی می باشد که ممکن است برای دانشجویان بوجود آید.
• ابهام در راهنمائیهایی که از طریق وب صورت می گیرد
با توجه به این که در روش آموزش از راه دور ، امکان ارتباط متقابل نزدیک بین استاد و دانشجو وجود ندارد به همین دلیل دانشجویان ممکن است در رفع اشکالات خود تا حدودی با مشکل مواجه باشند.

• مشکلات فنی کار
با توجه به استفاده از نوع ابزار و تکنولوژیی که برای آموزش استفاده می شود مسلما مشکلات فنی در بعضی مواقع پیش می آید که ممکن برای دانشجویان ناراحتی ایجاد کند.

البته تاکید بر جنبه های مثبت آموزش مبتنی، امری پذیرفتنی است، زیرا سبب امیدواری نسبت به آینده این شیوه آموزشی می شودکه اینک بسیار جوان است و سرانجام سبب تسریع روند پیشرفت این روش خواهد شد.


1-7 : آینده آموزش برپایه وب
هم اکنون آموزش بر پایه وب، دوره کودکی خود را می گذارند. پژوهشهای بسیاری هم در زمینه دانش ما از فرایند یادگیری و هم آموزش بر پایه وب، باید انجام گیرد. اگر قرار است یک کلاس بر پایه وب بسازید، تجربه های خود را حتما به صورت نوشتاری در آورید، زیرا ممکن است چنین نوشتاری به عنوان ابزاری برای پژوهشهای اینده به کار رود.
بررسی نشان داده است که شمار دوره هایی که به صورت آموزش از راه دور در آمریکا ارائه می شود، از سال 1998 تا 2000 از2600 دوره به 5200 افزایش یافته است و6 /1 میلیون دانشجو ازآموزش راه دور استفاده می کنند. انتظار می رود این رقم در سال 2002 ،برابر شود.آموزش بر پایه، نه تنها در سطح عالی و نیز در سطح آموزش ابتدایی و دبیرستان طراحی می شود، بلکه در زمینه آموزشهای حرفه ای نیز قدم هایی برداشته شده است. از جمله برای استفاده از هواپیماها و خودروهایی که فروخته می شود و نیز در صنایع سبک،گرایش روزافزونی به سوی آموزش برپایه وب وجود دارد و چنین پیش بینی می شودکه در آینده ، این گونه آموزشها بیشتر از طریق وب باشد.


خلاصه
در این فصل ابتدا با مطرح کردن اهمیت امر آموزش در جامعه کنونی و محدودیتهای آن برای فراگیر شدن آموزش در جامعه، آموزش از راه دور به عنوان یک راه حل برای رفع این محدودیتها پیشنهاد شده است.سپس با مشخص کردن مفهوم آموزش از راه دور ، آموزش از طریق وب جهانی به عنوان بهترین و کارآمد ترین روش، از روش های آموزش از راه دور معرفی شده است و مورد تحلیل قرار گرفته، مزایا و معایب آن بررسی شده است، و در جهت بهبود کیفیت پیشنهاد هایی نیز شده است.

[javad_hosseiny]

مقدمه
امروزه اینترنت به خاطر صرفه جویی در هزینه، وقت، رفت و آمدها دراکثرکاربردها، نظیر تجارت، ارتباطات، آموزش جایگاه ویژه ای پیدا کرده است، به طوریکه استفاده در اینترنت در اکثر کاربردها امری اجتناب ناپذیر است.
تکنولوژیهای ارتباطات و کامپیوتر در سطح وسیعی از کاربردها به طور موفقیت آمیزی استفاده می شود ولی هنوز برای کاربردهای آموزشی و دانشگاهی بهینه نشده است،در صورتیکه دانشگاه به عنوان رکن اساسی در بالا بردن سطح فرهنگ و دانش جامعه به خاطرتعداد افراد زیاد مرتبط با آن نظیر اساتید، دانشجویان، کارمندان و نیز از نظر صرف هزینه فراوان و همچنین به دلیل محدودیت تعداد دانشگاه ها که مستلزم رفت وآمد زیاد و مسائل جانبی دیگر، محل بسیار مناسبی برای استفاده از این تکنولوژی است.
واضح است که اگر از این تکنولوژی، بعنوان بستری برای پیاده سازی یک دانشگاه استفاده شود در هزینه های صرف شده برای مجتمع های ساختمانی ، امکانات رفاهی برای دانشجویان مانند خوابگاه و تغذیه ، حقوق های پرداختی به کارمندان متعددی که در دانشگاه مشغول به کار هستند و بسیاری از هزینه های جانبی دیگر ، موجب صرفه جویی خواهد شد. از سوی دیگر تحصیل در دانشگاه واقعی مستلزم حضور فیزیکی استاد و دانشجو در زمانی خاص بر سرکلاس می باشد که برای بسیاری از افراد جامعه مانند مدیران و کارمندان اداره ها این امر به راحتی میسر نیست.
این مسئله وقتی حادتر می شود که بــدانیم دانشگاه هایی تحت عنــوان کلــــــی دانشگاه مگا1 وجود دارند که بیش از صد هزار دانشجو دارند.
اولین مشکلی که در این رابطه به نظر می رسد فراهم کردن مکان فیزیکی برای حضور این تعداد دانشجو در دانشگاه است که با توجه به محدودیت مکان فیزیکی ، برنامه ریزی و زمان بندی برای استفاده از این مکان ها به نوبه خود کار پیچیده ای است. همچنین اکثر دانشجویان این دانشگاه ها در ادارات و جاهای دیگر مشغول کار هستند که این خود به پیچیدگی مساله زمانبندی کلاسها می افزاید.
جدول شماره 1 نمونه هایی از این دانشگاه ها را با تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در آنها را نشان می دهد.

530000 China TV U. China
184614 CNED France
242000 I. Gandhi Nat O.U. India
353000 U. Terbuka Indonesia
117000 Payame Noor U. Iran
210000 Korea Nat O.U. Korea
130000 UNISA s.Africa
110000 UNED Spain
216000 STOU Thailand
577000 Anadolu Turkey
1575450 Open University UK
جدول 1- تعداد دانشجویان چند دانشگاه Mega University


این دانشگاه ها برای رفع این مشکلات، را ه حل های مختلفی پیشنهاد و پیاده سازی کرده اند.
برای مثال دانشگاه پیام نور در ایران ، سیستم آموزش از راه دور با استفاده از تلویزیون را انتخاب کرده بود. هر چند که این روش برخی از مشکلات ذکرشده، نظیر تهیه مکان و نیز زمان بندی برای کلاسها را حل می کند، ولی همچنان به علت ارتباط یک طرفه ، دانشحویان مجبورند در زمانهای خاص از طریق تلویزیون دروس را آموزش ببینند، که محدودیتی برای اغشار شاغل در جامعه می باشد.
با این تفاسیر راه حل استفاده از اینترنت در این زمینه می تواند تا حدود زیادی راه گشا باشد.
اینترنت با استفاده از پوشش گسترده و جهانی خود مشکل مکانی را حل می کند.همچنین با استفاده از ارتباط دو طرفه در اینترنت مشکل محدودیت زمانی نیز مرتفع می گردد و به این ترتیب ارتباط میان استاد و دانشجو، مستقل از زمان ومکان خواهد بود.

3-1 : دانشگاه مجازی
با توجه به مشکلات و محدودیت های مطرح شده در بالا ، دانشگاههای مجازی می توانند به عنوان یک راه حل خوب برای از بین بردن این محدودیتها استفاده شود. دانشگاه مجازی یک محیط دانشگاهی مجتمع است که دانشجویان می توانند از طریق اینترنت در دانشگاه ثبت نام کنند، از میان دروس ارائه شده انتخاب واحد کنند، از جلسات درس استفاده کنند، امتحان بدهند وبا استاد و همکلاسی‏هایشان ارتباط برقرارکنند.
همچنین دانشگاه مجازی ابزارهایی در اختیار مدیران و اساتید قرار می دهد که بتوانند وظایف خود را از طریق اینترنت انجام دهند. برای مدیران ابزارهایی از قبیل ارائه دروس، انتخاب استاد، زمان بندی ترم، مدیریت مالی و… فراهم می کند. استادان نیز ابزارهایی در اختیار دارندکه می توانند دروس را ارئه کنند، امتحان بگیرند ونمره امتحانی دانشجویان را وارد کنند.

3-2 : آشنایی با مفاهیم پایه دانشگاه مجازی
قبل از بحث و بررسی دانشگاه مجازی لازم است که با مفهوم دانشگاه مجازی بیشتر آشنا شویم و هدف از ایجاد آنرا بدانیم. برای این منظور ابتدا باید مفهوم دانشگاه واقعی و اهداف آن آشنا شویم.
دانشگاه های واقعی محیطهای فیزیکی هستند که بیشتر جنبه علمی و تحقیقاتی دارند. و هدف اصلی آن پرورش نیروهای متخصص و کارآمد می باشد. در حقیقت دانشگاه یک سری از افراد که از میان تعداد زیادی از افراد دیگر که همگی خواستار پذیرش در چنین محیط فیزیکی هستند انتخاب می شوند. نحوه انتخاب این افراد بر اساس مقررات خاص آن دانشگاه و قوانین حاکم بر آن می باشد. که از جمله آنها پذیرش دانشجو از طریق امتحانات تستی، تشریحی یا عملی می باشد.
دانشگاه ها محیطهایی هستند که افرادپذیرش شده درآن، در رشته های خاص با توجه به نوع علاقه و توانایی شخص به تحصیل ادامه می دهند و پس از طی مراحل تحصیلی خاص به عنوان کارشناس یا متخصص در آن رشته ، و با مدرکی ازآن دانشگاه فارغ التحصیل می شوند.
می توان محدودیتهایی که دانشگاه ها با آنها روبرو هستند را به صورت زیر بیان کرد
• پذیرش محدود دانشجو
• کمبود فضای فیزیکی و آموزشی و امکانات رفاهی و دانشگاهی
• محدودیت فاصله مکانی می باشد. مثلا کسانی که در فاصله های خیلی دور از محیط دانشگاه هستند به خاطر فاصله زیاد نمی توانند از امکانات آن استفاده کنند.

به همین دلیل از میان متقاضیان زیاد استفاده از امکانات دانشگاه ها، تعداد کمی از افراد می توانند از این امکانات استفاده کنند.
مشکلات دیگری نیز برای دانشجویان مشغول به تحصیل در این دانشگاهها مطرح است از جمله آنها عدم توانایی به تحصیل در چند رشته بخاطر محدودیتهای زمانی می باشد.
با توجه به مسائلی که در بالا مطرح شد دانشگاه مجازی یکی از راه های از بین بردن این محدودیتها (مکانی-زمانی) می باشد. دانشگاه مجازی در حقیقت دانشگاهی است که از طریق شبکه جهانی اینترنت قابل دسترسی می باشد. و اکثر امکانات علمی وآموزشی یک دانشگاه از طریق آن قابل دسترسی می باشد. اگر ما به نحوی بتوانیم تمام امکانات علمی و آموزشی را در بیشتر رشته ها و حتی در تمام رشته ها بر روی اینترنت ارائه دهیم، هرکسی و از هر نقطه از جهان به راحتی می تواند از آنها استفاده کند.

3-3 : دانشگاه مجازی در مقابل دانشگاه واقعی
برای ارزیابی عملکرد دانشگاه مجازی در برابر دانشگاه واقعی بایستی مزایا و معایب آنرا سنجید و در صورت برتری آنرا به عنوان راه حل پیشنهاد داد. در زیر خصوصیات دانشگاه مجازی در مقابل دانشگاه واقعی لیست شده است.

الف ـ عدم نیاز به حضور فیزیکی استاد و دانشجو در کلاس درس
از آنجا که در این نوع دانشگاه کلیه ارتباطات از طریق اینترنت انجام می شود، لزومی به حضور فیزیکی استاد و دانشجو در کلاس نیست. تنها کافیست دانشجو یا استاد از طریق یک دستگاه کامپیوتر از منزل یا نزدیکترین مرکز متصل به اینترنت، به دانشگاه مجازی متصل شوند. و از امکانات آن استفاده کنند. این امر خود سر منشاء مزایای دیگری است، چرا که با این اوصاف دیگر نیازی به صرف هزینه برای ساختمان سازی مجتمع های دانشگاهی نیز نخواهد بود. از سوی دیگر در شهر های بزرگ منجر به کاهش رفت و آمد در شهر و در نتیجه کمتر شدن ترافیک شهری و آلودگی هوا می شود.

ب ـ عدم وابستگی کلاس درس به زمان خاص
هر چند که این سیستم آموزشی از تکنولوژی Teleconferencing و مانند آن را که نیاز به حضور در پشت کامپیوتر در زمانهای خاصی دارد، پشتیبانی می کند، ولی قسمت اعظم سیستم آموزشی مبتنی بر دروسی است که در هر زمان دانشجو اراده کند می تواند به سایت دانشگاه مجازی متصل شود و دروس را دریافت کند.
بنابراین این سیستم برای افراد شاغل که وقت آزاد محدودی برای تحصیل دارند کاملا مناسب است، چرا که در هر ساعتی از شبانه روز می توانند به سایت دانشگاه مجازی مراجعه کرده و دروس مورد نظر را دریافت کنند.



ج ـ کیفیت بالاتر ارائه دروس
در دانشگاه واقعی درس توسط یک استاد ارائه می شود، که این امر مطلوب نیست، چرا که کیفیت مطالب ارائه شده در کلاس به پارامترهای زیادی وابستگی پیدا می کند.
به عنوان مثال اگر جلسه ای استاد درس کسالت داشته باشد، این مساله می تواند بر کیفیت مطالب ارائه شده در آن جلسه تاثیر منفی بگذارد. همچنین پارامترهای محیطی از قبیل سرما ، گرما و… نیز می تواند بر کیفیت آموزش تاثیر منفی بگذاردکه در دانشگاه مجازی این مشکلات وجود ندارد.
در این دانشگاه دروس توسط تیم های مجرب آماده می شود و با استفاده از تکنولوژی مدرن و متنوع چند رسانه ای به نحو مطلوبی ارائه می شوند. علاوه بر آن ممکن است دانشجو در کلاس درس براثر مسائلی،گیرائی خوبی نداشته باشد و چون مطالب فقط یکبار ارائه می شوند، بنابراین کیفیت آموزش پایین می آید، در صورتیکه در دانشگاه مجازی این محدودیت وجود ندارد و دانشجو می تواند به کرات مطالب ارائه شده در جلسه خاصی را مشاهده کند و از این لحاظ کیفیت آموزش بهبود می یابد.

د ـ پشتیبانی از تعداد زیاد دانشجویان در یک کلاس
در دانشگاه های واقعی معمولا به خاطر محدودیت ظرفیت کلاسها و همچنین بازدهی این مشکل وجود داردکه دانشجویان ممکن است به خاطر تکمیل ظرفیت کلاسها نتواننددر دروس مورد علاقه خود ثبت نام کنند.
این مشکل طبعا در دانشگاه مجازی وجود ندارد و دانشجویان ثبت نام شده در یک کلاس یا در یک درس می توانند هزاران نفر باشند.

ه ـاعتبار علمی دانشگاه مجازی
معمولا یک دانشگاه تازه تاسیس تا مدت طولانی نمی تواند با دانشگاه های باسابقه معتبر موجود رقابت کند. دلیل این امر اینست که اساتید مجرب و با سابقه معمولا در دانشگاه های معتبر تدریس می کنند وبالتبع فرصتی برای تدریس در این دانشگاه ها بدلیل کمبود وقت و مشکلات مکانی دانشگاه ها ندارند. این مشکل تا حدود زیادی در دانشگاه مجازی قابل حل است. بدین ترتیب که در یک دوره فشرده و کوتاه مدت دروس ارائه شده توسط اساتید با سابقه و مجرب فیلم برداری می شود و در دانشگاه مجازی مورد استفاده قرار می گیرد.
از لحاظ ارتباط این اساتید با دانشجویان نیز مشکل چندانی وجود ندارد، این ارتباطات از طریق اینترنت صورت می گیرد.

و ـ بالا بردن سطح علمی جامعه
در دانشگاه های واقعی معمولا به خاطر محدودیت امکانات از لحاظ مکان، اساتید، و… هر ساله تعداد محدودی دانشجو از طریق آزمونهایی که برگزار می شود، موفق به ورود در دانشگاه می شوندکه بدین ترتیب خیل عظیمی از کسانی که در آزمونها شرکت می کنند شانس ادامه تحصیل در دانشگاه را از دست می دهند.
در دانشگاه مجازی این محدودیت وجود ندارد. بنابر این تمامی افراد علاقمند به تحصیل شانس ادامه تحصیل را در دانشگاه پیدا می کنند که این امر مطمئناً در بالابردن سطح علمی و فرهنگی جامعه بسیار موثر خواهد بود.

ز ـ دسترسی OnLine به کتابخانه دیجیتال
در دانشگاه های واقعی بخاطر محدودیت معمولا نسخه های محدودی از یک کتاب بخصوص در کتابخانه ها برای استفاده دانشجویان نگهداری می شود. که این امر مشکلاتی ایجاد می کند. فرضا اگر چندین دانشجو نسخه های کتاب بخصوصی را برای استفاده از کتابخانه به امانت گرفته باشند مابقی دانشجویان شانس استفاده از آن کتاب را در زمانی که کتاب به امانت برده شده است را از دست می دهند که این امر در مورد کتابهای کمیابتر حادتر است. علاوه بر آن به مرور زمان کتابهای موجود در کتابخانه به دلیل استفاده نامناسب دانشجویان از آنها از بین می روند یا کیفیت خود را از دست می دهند.
تمامی مسائل گفته شده برای برای مقالات و مجلات نیز صادق است. ولی در دانشگاه مجازی با استفاده از کتابخانه دیجیتال ، تمامی کتب، مقالات و مجلات به صورت online دانشجو است و مشکلات مطرح شده در مورد محدودیت استفاده شده از آنها در زمان خاص یا از بین رفتن آنها به مرور زمان در اینجا صادق نیست.

3-4 : مسائل و مشکلات موجود در پیاده سازی واقعی
در پیاده سازی اولیه یک دانشگاه مجازی نیازی به پیاده سازی واقعی قسمتهای مختلف نمی‎باشد بلکه قسمتهای منظور شده در دانشگاه شبیه سازی می شوند. اما در پیاده سازی واقعی آن نیاز به یک سری مسائل کارشناسی می باشد.
حال با توجه به این مسائل چگونگی پیاده سازی دانشگاه مجازی بر روی اینترنت و مسائل و اهداف کلی آنرا بررسی می کنیم.
3-4-1 : محیط فیزیکی سازمان
همانطور که می دانیم دانشگاه‏ها یک محیط فیزیکی دارند که توسط افراد زیادی از جمله مدیران ، کارمندان و اساتید و… اداره می شود. دانشگاه مجازی مورد بحث ما نیز مسلما نیاز به یک محیط فیزیکی برای مدیریت و تدارک کارها و خدمات لازم دارد . از جمله بخش های ذکر شده می تواند به قرار زیر باشد:
• بخش مدیریت کل : که مسئول مدیریت تمام بخش ها می باشد.
• بخش اساتید : که مربوط به کارهای اساتید می باشد.
• بخش آموزش : که مربوط به تهیه امکانات آموزشی با استفاده از رسانه های مختلف آموزشی اعم از فیلم، اسلاید،عکس،نوارهای صوتی و… و همچنین Update کردن اطلاعات می باشد.
• بخش پیاده سازی : که مسئول پیاده سازی این امکانات بر روی اینترنت می باشد.

بخش های مختلف دیگر که مسلما فراهم آوردن چنین محیطی نیاز به امکانات و بودجه و وقت زیادی دارد. ما فرض را بر وجود فراهم بودن این امکانات گرفته و هدف خود را بر روی پیاده سازی آن بر روی اینترنت متمرکز می کنیم.

3-4 –2 : نحوه دسترسی به امکانات علمی و آموزشی
امکانات علمی و آموزشی که در دانشگاه مجازی قرار دارد به دو صورت می تواند در دسترس قرار بگیرد.
در حالت اول هر شخصی و بدون هیچ گونه محدودیتی می تواند از امکانات این دانشگاه استفاده کند وهیچ شخص نیاز به ثبت نام یا پرداخت وجه و غیره برای استفاده از امکانات دانشگاه ندارد. که در این صورت کمتر جنبه دانشگاه بودن این محیط به چشم می خورد.
در حالت دوم امکانات دانشگاه ، فقط در اختیار کسانی قرار می گیرد که در دانشگاه ثبت نام کند وتابع مقررات و ضوابط دانشگاه باشد، به این صورت که هر شخصی که در دانشگاه ثبت نام می کندیک account دریافت می کند تا با استفاده از آن در هر مو قعی بتواند از امکانات دانشگاه استفاده کند.
البته راه حل پیشنهادی ما ترکیبی از این دو راه حل می باشد به این صورت که هر کسی در هر مو قعیتی می تواند از امکانات دانشگاه استفاده کند ولازم نیست که در دانشگاه ثبت نام کند، چرا که ممکن است کسی مایل به استفاده از کتابخانه دیجیتال ، یا دانستن مطالبی در مورد یک موضوع درسی اعم از فلسفی ،تاریخی ،فنی ،پزشکی و … باشد.
حال اگر شخصی بخواهد در رشته خاصی تحصیل کند و مدرک بگیرد می تواند در دانشگاه ثبت نام کرده و پس از گذراندن تمام مراحل آموزشی این رشته و گرفتن نمره قبولی ، فارغ التحصیل شده و مدرک آن رشته تحصیلی را از این دانشگاه دریافت کند.

3-4-3 : مدرک علمی
موضوع دیگر مدرک می باشدکه آیا لازم است به دانشجویان مدرک داده شود یا خیر؟ که با توجه به مسئله قبل تا حدودی این موضوع مشخص می شود.
در صورتی که هدف از دانشگاه ارائه خدمات آموزشی و علمی برای بالابردن سطح علمی کاربران باشدکه لازم نیست مدرک داده شود که در این صورت نیاز به آزمون و امتحان نیز در این دانشگاه نیست. اما در صورت مدرک دادن ، مسائلی از جمله اعتبار این مدرک و چگونگی آزمون و امتحان از دانشجویان و اطمینان از عدم تقلب مطرح می شود.

3-4-4 : برگزاری آزمونها و اعتبار آنها
مسئله دیگر چگونگی و نوع برگزاری آزمونها و اعتبار آن واطمینان از عدم تقلب در آن می باشد. در این رابطه راه حل های زیر ارائه می شود.
1. امتحانات و آزمونها می توانند از طریق شبکه جهانی اینترنت برگزار شوند به این صورت که در مواقع مشخص شده برای امتحان سئوالات برای دانشجویان فرستاده شده و دانشجویان باید در مدت زمان مشخص شده برای پاسخ گویی ، پاسخ آنها را بفرستند. که مطمئنا این آزمونها از اعتبار کمی برخوردار هستند چراکه امکان تقلب در آنها زیاد است .
2. راه حل دیگر گرفتن آزمون از طریق اینترنت و استفاده از امکانات صوتی و تصویری می باشد، که اولا چگونگی کنترل تعداد زیاد دانشجویان همزمان با هم مشکل آفرین می باشد و همچنین امکان تقلب در آن نیز بالا می باشد
3. راه حل پیشنهادی، داشتن مراکزی در مکانهای مختلف مخصوص برگزاری امتحانات می باشد که دانشجویان به نزدیکترین محل مورد نظر مراجعه کرده و در آن محل از دانشجویان آزمونها برگزار می شود. یا حتی می توان از دانشگاه های مختلف در کشورهای مختلف استفاده کرد تا به عنوان نماینده این سازمان مسئول برگزاری امتحانات باشند.

3-4-5 : چگونگی ارتباط بین استاد و دانشجو
موضوع دیگرچگونگی رفع اشکال دانشجویان در نبود فیزیکی استادان می باشدکه راه حل های زیر پیشنهاد می شود.
1. دانشجویان می توانند سئوالات خود را به سازمان Email کنند و سازمان بعد از پاسخ گویی به آنها ، پاسخها را به آدرس آنها Email کند.که مطمئنا این راه حل به تنها راه حل، مناسب نمی باشد.
2. استفاده از Chat بین دانشجویان و استادان می باشد. که این Chat می تواندText Chat Voice Chat باشد.به این صورت دانشجویان در مواقعی که قابل دسترس می باشند، دانشجویان می توانند با برقراری Chat با آنها مشکلات خود را رفع کنند که این می تواند همراه با امکانات صوتی و تصویری باشد.

3-4-6 : همکاری استادان با دانشگاه
موضوع دیگر چگونگی استخدام استادان می باشد. استادان می توانند مستقیما به استخدام سازمان درآمده و در محیط فیزیکی که برای سازمان در نظر گرفته شده مستقر شده و همیشه از آنجا قابل دسترس باشند.
همچنین استادان می توانند درهر جایی از کره زمین و در هرکشوری به استخدام سازمان درآمده و در ساعات مقرر شده برای آنها دانشجویان بتوانند با آنها Chat برقرارکرده و اشکالات خود را رفع کنند.

3-4-7 : انتخاب واحد
از جمله موضوعهای قابل بحث دیگر چگونگی انتخاب واحد و در دسترس قرار دادن دروس می باشد.آیا یک دانشجو در هر زمان میتواند به تمام دروس دوره تحصیلی خود دسترسی پیدا کند و یا باید این دروس پس از ثبت نام به ترتیب و در فواصل زمانی خاص در اختیار آنها قرا بگیرد . که مطمئنا راه بهتر در دسترس قرار دادن تمام دروس در هر زمان می باشد. چرا که سرعت یادگیری دانشجویان با همدیگر متفاوت است و همچنین ممکن کسانی به خاطر اقتضای شغلی وقت آزاد کمتری داشته و در نتیجه از سرعت کمتری برخوردار باشند.

3-5 : ملزومات یک دانشگاه مجازی
مسئله مهم دیگر اینست که پیاده سازی پروژه عظیمی مانند دانشگاه مجازی، مستلزم استفاده از یک پایگاه داده بزرگ می باشد. که مهمترین مسئله مدیریت پا یگاه داده می باشد، که با توجه به حجم و بزرگی این پایگاه داده و استفاده از آن بر روی شبکه بانکهای اطلاعاتی Oracle و MicroSoft Sql Server پیشنهاد می شود.
همچنین لازم است در کنار پیاده سازی دانشگاه برروی اینترنت ، یک برنامه کاربردی نیز برای مدیریت پایگاه داده ها طراحی و مورد استفاده قرار بگیرد. چرا که اکثر اطلاعات مورد استفاده کاربران ابتدا در پایگاه داده ها قرار گرفته و سپس در اختیار کاربران قرار می گیرد.
موضوع مهم دیگرنوع پیاده سازی پروژه بر روی شبکه جهانی اینتریت است. با توجه به اینکه دانشگاه مجازی قرار است بر روی شبکه جهانی اینترنت پیاده سازی شود ما باید پروژه خود را بر اساس پروتکل HTTP پیاده سازی کنیم. و با استفاده از vbscript , Javascript , Dhtml , html طراحی کنیم. بدین صورت که تمام صفحاتی که در دسترس کاربران قرار دارد. به صورت صفحات HTML پیاده سازی می شوند. اما چون در این پروژه ارتباطات به صورت Interaction بین کاربران وجود دارد و اطلاعات زیادی بین آنها رد و بدل می شود باید برای برقراری این ارتباط از تکنولوژی های متناسبی استفاده شود که تعدادی از آنها عبارتند از:
• ASP (Active Server Page)
• CGI (Common Gateway Interface)
• ISAPI (Internet Server Application Programing interface)
• IDC (Internet Database Conector)
• SSI (Server side Include)



خلاصه
در این فصل ابتدا مفهوم دانشگاههای مگا1 مطرح شد و مشکلات و مسائل مربوط به آنها مورد برسی قرار گرفت. با توجه به نقش مهمی که این دانشگاهها در جامعه دارند سعی در ارائه راه حلی برای رفع مشکلات آنها شد. یکی از این راه حلها دانشگاههای مجازی هستند که ابتدا مفهوم، سپس مقایسه آنها با دانشگاههای واقعی همچنین مزایا و معایب آنها مطرح شد.در پایان نیز مسائل و مشکلاتی که در رابطه با پیاده سازی دانشگاههای مجازی وجود دارد مورد تحلیل قرار گرفت.

[javad_hosseiny]

به علت بالا بودن حجم محتوی این فصل اطلاعات به صورت فایل pdf ارائه می گردد

[javad_hosseiny]

در این فصل آموزش و آشنایی دارم با asp (البته هر چند شاید همچین موردی (البته از نوع مشابه اش) را در مقالات و پروژه های قبلی که ارائه کرده بودم (و یا سایر دوستان ارائه کرده اند) نیز موجود باشد و لحاظا از باب امانت داری و ارائه پروژه به صورت اولیه خود بنده مجددا اینجا آن را می آورم )

(هرچند با وجود دات نت دیگه فکر نکنم کسی نیاز به آموزش و یا کار کردن با زبان asp داشته باشد)
البته دقت کنید که این پروژه پایان ترم برای سال 79 بوده و طبیعی است که در آن زمان هنوز دات نت نبوده و asp برترین زبان تحت وب مایکروسافتی بوده و به همین جهت در متن مقاله نویسنده هرازچند گاهی اشاره به خوب بودن و برترین بودن زبان asp اشاره می کند

[javad_hosseiny]

خلاصه:
پایان نامه ای که در پیش رو دارید، تحت عنوان دانشگاه مجازی در پنج فصل ،به ضمیمه بخش پیوست تهیه شده است.فصل اول، با عنوان معرفی پروژه، مروری بر علل و انگیزه انتخاب این موضوع به عنوان موضوع پروژه و معرفی آن دارد.در این فصل موضوع تحقیق، زمینه های تحقیق، اهمیت آن و هدف از انتخاب پروژه و روش انجام آن به طور مختصر شرح داده شده است.این فصل شامل ساختار پایان نامه نیزمی باشد، که برای آشنایی اجمالی با ساختار پروژه می توانید از آن استفاده کنید.
فصل دوم با عنوان وب و آموزش از راه دور، ابتدا موضوع آموزش از راه دور را به عنوان یک راه حل برای غلبه بر محدودیت هایی که در راه فراگیرشدن امرآموزش قرار دارد، مطرح شده است و پس از روشن ساختن موضوع آموزش از راه دور، روش آموزش از راه دور از طریق وب به عنوان راه حل پیشنهادی بهتر وکارآمدتر برگزیده شده و به تحلیل آن پرداخته است.
در فصل سوم موضوع اصلی پروژه، یعنی دانشگاه مجازی آمده است در این فصل پس از آشنایی با معنی و مفهوم دانشگاه مجازی ،ساختمان آن توضیح داده شده و مقایسه ای نیز بین دانشگاه مجازی و دانشگاه واقعی به عمل آمده است تا علل پیاده سازی و استفاده از دانشگاه مجازی روشن تر شود.
فصل چهارم به عنوان مهمترین فصل پایان نامه، شامل مراحل طراحی و پیاده سازی اولیه دانشگاه مجازی می باشد.در این فصل قسمت هایی که به عنوان نیازهای یک دانشگاه مجازی در نظر گرفته شده است، به طور کامل شرح داده شده و قسمت های پیاده سازی شده با ارائه شکل و توضیح کامل، آمده است.
فصل پنجم آشنایی با ASP به عنوان یکی از ابزارهای پیاده سازی می باشد که نقش مهمی را در پیاده سازی پروژه ایفا کرده است.
بخش پیوست نیز شامل قسمتهایی از کد برنامه ها می باشد.
همانطور که می دانیم امروزه اینترنت در زندگی مردم نفوذ زیادی کرده است به طوریکه بسیاری از مردم کارهای خود را از طریق آن انجام می دهندکارهایی از قبیل تجارت ، ارتباطات ، آموزش و …. یکی از مهمترین مسائل جامعه کنونی نیز مسئله آموزش افراد با توجه به رشد بی رویه جمعیت و کمبود امکانات فیزیکی و آموزشی می باشد، که در جامعه به صورت یک معضل در آمده است.به طوریکه دانشگاه ها به صورت تنها مکان آموزشی برای افراد درآمده است.و هر سال شاهد محروم شدن عده زیادی از مردم، از امر آموزش به خاطر کمبود امکانات هستیم.
با توجه به مسائل گفته شده و بیان این نکته که در حال حاضر تکنولوژی به اندازه ای پیشرفت کرده است تا ما بتوانیم امر آموزش را در جامعه فراگیر کنیم، باید با کوشش و تلاش بیشتر برای تحقق امر فراگیری آموزش، آموزش راه دور بر روی وب جهانی را گسترش داده و این امکان را برای تمام مردم در اقصی نقاط جهان فراهم کنیم.که از امکانات آموزشی متفاوت استفاده کنند و با این کار جامعه ای تحصیل کرده و مترقی داشته باشیم و گامهای پیشرفت را سریعتر برداریم. امید به اینکه در آینده نزدیک شاهد عملی شدن این امر باشیم.

پیوست:

سورس برنامه

[Asad.Safari]

آقای حسینی , خیلی عالی بود .

من همین الان دارم یه پروژه دانشگاه مجازی با دات نت مینویسم , که این مطالب شما فکر
کنم خیلی به دردم بخورند .


خیلی ممنون

[Tarrah]

ممکنه فصل 4 و 5 رو به صورت فایل DOC نیز اینجا بذارید؟ممنون میشم.

[javad_hosseiny]

این هم فصل 4 و 5 با فورمت doc (ورد) برای دوستانی که می خواستند کل متن پروژه را داشته باشند و اصلاح و ... نمایند.

[Tarrah]

واقعا از توجهتون ممنون.براتون آرزوی موفقیت دارم

[82103264]

با تشکر از مقاله خوبتان
آیا به زبان ASP.NET با C# سوری کدی سراغ دارین

[ali512]

عالی بود . ممنون

[minoooooo]

آقای حسینی
اگر مطالبی در مورد آزمون الکترونیکی دارید لطفا بذارید.

[moshkelkhosha]

چرا فایل های ضمیمه دانلود نمیشه. فقط یه صفحه php است.

[Hamed_R]

سلام آقای حسینی
از مقاله با ارزشتون خیلی ممنونم

[Hamed_R]

آقای حسینی میخواستم ببینم مقاله در مورد "بکارگیری عاملها در آموزش مجازی" دارید یا نه؟
منظور از عاملها همون عاملهای هوشمنده. اگه تو سایت قرار بدید خیلی ممنون می شم

[shakiba2211]

با سلام
من نرم افزار NTtacplus رو لازم دارم کسی میتونه لینکشو بهم بده.
shakiba2211@gmail.com

[mhmdda]

دوستان من هنگام جستجو به این سایت بر خورد که سورس دانشگاه مجازی در ASP.NET3 رو داشت اگر خواستین یه سر بزنید
توضیحات برنامه از زبان خود سایت دانلود سورسشم هست
برنامه با زبان سی شارپ و در Asp.net 2008 نوشته شده استو شامل امکانات زیر می باشد
1)ثبت نام دانشجویان

2)انتخاب واحد مجزا برای هر دانشجو بر حسب رشته مورد نظر

3)امکان قرار دادن فایل های آموزشی برای دروس مختلف

4)امکان دانلود بسته های آموزشی توسط دانشجویان

5)گرفتن امتحان از دانشجویان به صورت انلاین و تستی در زمان امتحان

6)طراحی ،ویرایش ،حذف سوالات توسط اساتید فقط در دروسی که استاد می باشند

7)وجود بخش مقالات و تبلیغات و مدیریت کامل آنها فقط توسط مدیر سیستم

8)قرار دادن نظر سنجی در سایت و ویراش ،حذف و.... آن توسط مدیر

9)نمایش اوقات شرعی کلیه شهر های کشور

10)آمار سایت

11)امکان برقراری تماس با سایت

12)ورود به سایت به صورت دانشجو ، استاد،کابران معمولی و مدیر
لینک سایت معرفی کننده
http://bestproject.ir/post/6
بر گرفته از سایت www.BestProject..ir (http://www.BestProject..ir)

[salar_sis]

سلام خیلی ممنون از کاری که ارائه کردی

[بیتافرهی]

اگه براتون امکان داره ،میشه لطف کنید و تصویری از تمام جداولی را که درست کردید ،به همراه روابط موجود بین آنها را نیز ضمیمه کنید.
من می خوام برای پروژه ام این موضوع را انتخاب کنم.ولی می ترسم توش بمونم.

[alibassak]

سلام فقط يه چيز ميتونم بگم چرا تا حالا شما رو با اين مطالب زيباتون پيدا نكرده بودم
ممنون و سپاسگزارم
من راجب ocw مقاله مي خواستم
اگه دوستان كسي اطلاعاتي داره ممنون ميشم
ali.bassak@yahoo.com
:تشویق::تشویق::تشویق:

[ahmad25]

سلام خدمت همه دوستان
من دارم روی دانشگاه مجازی کار میکنم اگر ممکنه جداول این پروژه رو که گفتین برام ارسال کنید .
با تشکر
ahmad6825@gmail.com

[kiltoffet]

Ladies who choose pearl jewelry (http://jewelryee.com/necklace/pearl-necklace.html), especial for jewelry decorated with sapphire may can't say for sure the way to purchase good one particular, here couple of basic knowledge how to buy reddish sapphire and also blue sapphire. Firstly we should consider really high quality, since quality is paramount elements that affect the worth. Presently, the domestic along with foreign stores acknowledged from the aspects of shade, fat, clear appearance, clearness, slice to gauge the quality of ruby?? and blue. Color, normal red blue can not be depicted as being a sole colour of typically the variety, even so the key color and also attached color. Basic principle, the actual red colorization with the sapphire may be the nearer to the ideal in the selection colour, the greater the coffee quality. Myanmar pigeon our blood red rubies and Kashmir cornflower sapphire, for instance , together with the excellent spectral coloring is closer so they are the best high quality dark red?? as well as sapphire. On the other hand, when the red colorization involving sapphire linked the higher the proportion with the considerably more contaminated, colouring, shade quality is leaner, the bottom the quality. It is worth mentioning that the sky-blue is generally assumed the fact that best color could be the the pure consistent of glowing blue is quite rare, but some tint effect sapphire worth amassing. Bodyweight, natural ruby?? debris are typically small , 1 carat uncommon, incredibly rare for more than 5 kt. Typically the Ruby the bigger the retail price for every carat increased the greater the actual premium much more in comparison with its carat stone. Purchase, other conditions concerning the case, we ought to try and acquire large carat dark red. Comparatively talking, manufacturing sky-blue when compared with rubies, carat weight, can be viewed dozens of carats of sapphire, and compared to a hundred kt very treasured. Therefore , the price of natural sapphire ruby?? than in the general cheaper. Transparency and lucidity, the harder natural, clear red sapphire, the higher the price. The particular dark red, is completely translucent, virtually no time, simply no crack is difficult to research, often there is this or that little defects as well as various inclusions in 10 times within a magnifying glass, ruby, consequently , the transparency along with clarity on the ruby?? normal in order to reduce. In fashion jewelry (http://jewelryee.com/earrings/fashion-earring.html) markets, really pure in addition to transparent sapphire sapphire is actually comparatively simple to find, clearness and visibility requirements tend to be beyond rubies. Really good quality sky-blue, commonly have to have a reasonably pure in addition to translucent. Quality and clear appearance is simply not large, the price are going to be significantly influenced. Beyond the the red sapphire inherent good quality top quality, the caliber of the particular cut is additionally a key factor to be able to affect the overall worth. The grade of slice not only impact the overall look, but also affect the colouring. The end on the lowering quality ruby?? in addition to sapphire moderate, in case the base is actually superficial, can make the center fully work as a "dead zone"; towards the bottom also strong, it is going to impact the transparency with the ratio of ailments, has an effect on both mosaic. In these instances, it has the price are going to be reduced.