بررسی لینوکس شریف در یک توضیح مختصر باید بگویم لــینوکس شریف یک توزیع گنــو/لینوکس اســــــت کـه برپـــایه‌ی توزیع آمریکایی Fedora Core استوار است، در ایــــن بررسی من نسـخه‌ی ۲ «لینوکس شریف» ویــــرایش رومــیــزی را کـــه محیطی دوزبانه را شامل اســت بررسی خواهم کرد. همــان طور که قبلا هم اشاره کــــردم این توزیع یک توزیع تجاری و از محصولات تجاری شرکت «فارسی وب شــریف» اســــت، صد البته همراه با پشتیبانی عرضه میشود و به قیمت ۱۸،۵۰۰ تومان قابل تهیه است، پس از خرید این توزیع شــما بـا دو CD و یــک دفــتــرچــه‌ی راهنـــما و نـیز یــک کــارت شامل کد رمز برای عـضویت در باشـگاه لـینوکس شریف روبرو خواهید شد. بــــــسیار خوب بگذارید ببینیم با این سیستم عامل ۱۸۵۰۰ تومانی چه کارهایی می‌توان انجام داد.
در ایــن بررسی ابتــدا بـه بررسی نحوه‌ی نصــب خواهم پرداخت، سپس به پشتیبانی از زبان فارسی و تقویم هجری شمسی،نیز نگاهی به برنامههای کاربردی عرضه شده شامل برنامههای دفتری و برنامههای گرافیـکی، برنامههای چندرسانه‌ای،ابزارهای کار با ایـنترنت مـــــی‌اندازیم و در نهایت پـشتـیبـانی شرکت از کاربـــران را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
1.نصب
برای نصب «لینوکس شریف» باید سیســتم شما مجهز به گردانده‌ی CD و نیز دیسک سخت حداقل ۲ گیگابایت باشد، مــشـخـصــات ســیـسـتمی که مــن برای تســت «لینوکس شریف» در نظر گرفته‌ام به این ترتیب است: سیستمی بــا پــردازنده‌ی Pentium III 550 Mhz و 256MB حــافظه،کارت گرافیکی ۱۶ مگـابـایـتی ATI اسـت.
قـبل از نصــب بسـته‌بندی شــکیل و دیــــــســک‌های زیـبای «لینوکس شریف» همراه با دفـتــرچه راهنمای تمام رنگی فارسی نخستین چــیزی اســـت که نظر هـــر کاربری را به خود جلب میکند،در صورتی که سیستم عامل فعالــی داریــد، (مـــانند لینوکس یا ویندوز در حال اجرا) با قرار دادن سی‌دی اول در درایــــور سی‌دی مـی‌توانید در محـتویات سی‌دی شمــاره یــک فایل README را مشاهده نمایید که نحوه‌ی آغاز نصب را به سادگی توضیح داده، خاموش کردن سیـستم، روشن کـــردن دوباره، تـنظـیــم BIOS بــرای بالا آمـــدن از سی‌دی و در نهایت بالا آوردن یا بوت کردن سیستم از روی سی‌دی شماره‌ی یـک. فایلی به نام COPYRIGHT.txt نیز در کنار فایل README وجود داشت که توجه من را جلب کرد، فایلی با مـحتوای فارسی که درباره‌ی کپی کردن و و نحوه‌ی استفاده از «لینوکس شریف» توضیح می‌دهد. در قسمتـی از این فایل آمده «به جز چند استثنا، اکثر نرم‌افزار‌هایی که در لینوکس شریــف آمده‌اند، نرم‌افزار آزاد هستند.» و در قسمت‌های بـــعدی درباره‌ی نحــوه‌ی تــهیه‌ی سورس‌کد این توزیع و نیز نحوه‌ی تکثیر و دوباره منتشــر کردن توزیع «لینوکس شریف» بحث شده: «تکثیر سی‌دی‌های «لینوکس شریف» در ایران به شرط این که همهٔ شرایط زیر
رعایت شوند مجاز است:
* هیچ تغییری در سی‌دی‌ها صورت نگیرد، چه تغییر پروندهها، چه اضافه کردن پرونده‌های جدید، و چه حذف کردن پرونده‌های قبلی.
* از علائم تجاری شرکت فارسی‌وب شریف روی سی‌دی، در ملحقات سی‌دی، یا جاهای دیگر استفاده نشود.
تکثیر «لینوکس شریف» به غیر از شرایط فوق نیاز به اجازهٔ کتبی شرکت فارسی‌وب شریف دارد.»
البته این می‌تواند بخشی از مجوز GNU/GPL باشد اما همه‌ی موارد را شامل نشده،بسیار خوب ما هم سیستم را خاموش و روشن می‌کنیم و با قرار دادن دیسک اول مراحل نصب را آغاز می‌کنیم.
همان‌طور که قبلا هم گفتم این توزیع برپایه‌ی نــسخه‌ی ۴ توزیع فدوراکور اسـت وفدوراکور نیز توزیعی بر پایه‌ی توزیع قدیمی ردهت (RedHat) است، از این رو بـسیاری از کــاربران لـیـنـوکــس بـرنـامــه‌ی نـصاب Anaconda را می‌شــناســند، برنامه‌ی نصب لینوکس ردهت که برنامه‌ای گرافیکی و قدرتمند و بسیار ساده برای نصب لینوکس است.«لینوکس شریف» نـیز بــه واســطــه‌ی بــرپــایی بــر اساس فــدوراکور از بــرنامه‌ی آناکوندا (Anaconda) استــفاده مــــی‌کند. بـا کـمــی صـبر صفحـه‌ی اول نـصـب ظـــاهر میشود، (تصویر شماره‌ی ۱) صفـــحه‌ی خوش‌آمدگویی، این صفحه به طور کامل فارسی شده اســت،ماننـــد باقــی صــفــحات نصب که فارسی هستند، فـــارسی بودن نصاب باعث میشود تا کاربران تازه‌کار یا کاربرانی که دانش زبان انگلیسی کمتری دارند به راحتی بتوانند مراحل نصب را پشت سر قرار دهند.
تصویر شماره‌ی ۱بســیار خـــوب، نصب را آغاز کنیم، یکی از مواردی کـــه شاید برای بار اول کمی غیر طبیعی جلوه کند جایگیری دکمه‌های عقب و بعد است. (احتمالا عقب و جلو یا قبل و بعد بوده!) از آنجایی که محیط راست به چپ است دکمه‌ی عقب در سمت راست است که کمی غیر طبیعی به نطر می‌رسد! صفحه‌ی بعدی درباره‌ی انتخاب زبان است که می‌توانید زبـان انگلیسی یا فارسی را انتخاب کنید، پس از انتخاب زبان به صفحه‌ی بعد می‌رویم، در این صفحه پرسش‌هایی درباره‌ی «بارکننده راه انداز» از شــما پرسیده میشود، نـگران نباشید «بار کننده‌ی راه‌انداز» مفهوم جدید نـیست، این همان Boot Loader است، پس از انتخاب گزینــــه‌ی منـــــاسب به مرحله‌ی بعد یعنی خــوانــدن اطــلاعــات بــســتــه‌هـــا مــی‌روید، سـپس بــه مـــرحــــله‌ی تنظیم دیـــسک ســـــخت یا همان پارتیشن‌بندی می‌رسید، برای تنطیم پارتیشن‌ها نیز برنــامه‌ی Disk Druid نصاب Anaconda به شما کمک خواهد کرد.
سپس به مرحله‌ی انتخاب گزینه‌‌هـای بوت‌لودر گراب می رسیم که تنطیمات خاصی نیاز ندارد، متاسفانه یکی از مشکلات نصاب آناکوندا تشخیص نــدادن تــمام سیستــم عامل‌های نصب شده برروی دستگاه است، البته ویندوز تشخیص داده میشود اما تمام لینوکس‌ها به صورت خودکار تشخیص داده نمی‌شوند و باید خودتان به فکر اضافه کردن باشید. همان طور که ذکـر شد بوت لودری که نصب خواهـــد شد GRUB اســت و گزینه‌ی دیگر نصب نکردن بوت‌لودر است.(که این برای دوستداران lilo چندان جالب نیست)
مرحله‌ی بعد تنطیم شبکه و دادن آدرس به ابزارهای شبکه مانند کارت شبکه است، می‌توانید گزیـنه‌ی DHCP یا Static IP را انتخاب کـنید. پس از آن به مرحـله‌ی تنظیـم دیوار آتشین یا همان فایروال (firewall) می‌رسیم، دو گزینه در پیش روی شماست: «بدون دیوار آتشین» و «به کار انداختن دیوار آتشین». در قـــسمت دوم اجـــازه‌ی دسترسی از طریــق SSH صادر یا نقض میشود و در نهایت استفاده از Selinux فعال یا غیر فعال. پــس از این که تنطیمات امنیتی را به اتمام رساندید در صفحه‌ی بعد گذرواژه[!] یا همان کلمه‌ی عبور یا پسورد کاربر ریشه یا root درخواست میشود.در نهایت به بخش انتخاب بسته‌های نرم‌افزاری می‌رسیم، عنوان این قســــــمت «گروه بسته» است که هـــمان Package Group معنی میشود.می‌توانید سیستم پنجره یـا X را نصب کـــــنید و برای مدیریت میزکار از GNOME اســـتفاده کنید، به غیر از میزکار GNOME میزکار دیگری موجود نیست. پس از انتخاب بــستـه‌هــای مــورد نیـــاز بــا زدن دکـــمه‌ی بعد به مــرحــله‌ی آخر یعنی مرحله‌ی تایید با عنوان «آستانه نصب» می‌رسیم. پس از تایید مرحله‌ی نصب اغاز میشود. در زمان نصب اگر کــه مـــشکلی ایجاد نشود تنها پنجره‌ی تعویض سی‌دی نمایش داده خواهد شد و در نهایت با پیامی «نصب موفقیت آمیز» به شما تبریک گفته میشود.
(تصویر شماره‌ی ۲)
تصویر شماره‌ی ۲با ریست کردن سیستم بوت لودر جدید ظاهر میشود و سپس «لینوکس شریف» شروع به بالا‌آمدن می‌نماید. پس از چند پیام بوت شدن سیستم به صورت گرافیکی ادامه پیدا میکند تا به صفحه‌ی ورود یا همان gdm وارد شویم. فعالیت‌های سیستم در صورتی که نمایش جزئـیـات غـیـر فـعــال باشــد بـه زبـان فارســی نـمایش داده میشود. ســپس بـه صفـحه‌ی ورود می‌رسیــم، صــفحه‌ای فارسی (به استثنای نام میزبان) که می‌توانید نام کاربری و نیز گذرواژه‌ی[!] خود را وارد نمایید تا به محیط میزکار GNOME وارد شوید. یکی از مسائلی که برای من کمی ناخوشایند بود غیر فعال بودن Alt+Ctrl+F1 و ... بود، در حقیقت اگر چنین کاری انجام بدهید صفحه‌ی شما منجمد میشود تا دوباره Alt+Ctrl+F7 را بفشارید. البته به گفته‌ی شرکت فارسی وب شریف در این توزیع چنین تغییری اعمال نشده اما دست کم در «لینوکس شریف» نصب شده در سیستم من چنین موردی وجود دارد. بسیار خوب پس از ورود با میزکار راست به چپ و راست چین شده‌ی «لینوکس شریف» روبرو هستیم. (تصویر شماره ۳)
تصویر شماره‌ی ۳2.برنامه‌ها و فارسی
محیــط «لینوکس شریف» بـه فـارسی ترجمه شده است، البته این مخـتــص «لینوکس شریف» نیســت شـما می‌توانید محــیط تــماما فــارسی GNOME را در هــر توزیــعی کـــه از GNOME پــشـــتیبانی کامل میکند نصب نمایید. یکی از مواردی که در «لینوکس شریف» بسیار آزار دهنده به چشم می‌خورد ترجمه‌های بسیار افراطی و تفریطی به زبان فارسی است. برخی از ترجمه‌ها بسیار گیج‌کننده و با معانی دور هستند تا جایی که گاهی بر اساس محل قرارگیری منوها با توجه به دید خود از آن نرم‌افزار در توزیع‌های انگلیسی زبان و از روی شکل و آیکون مفهوم را حدس می‌زدم.
خــوب ببینیم چه برنامه‌هایی ترجمهی فارســـی دارند، اگر بر این باوریــد که تمـــام برنامه‌ها و نرم‌افزارها ترجمه شـده‌اند باورتان اشتباه است، هنوز قسمت‌هایی ترجمه نشده باقی مانده است، برای نمونه یکی از مهم‌ترین قسمت‌ها راهنمای گنوم است که برای کاربران تازه‌کــار مــی‌تواند بسیــــار مــفید واقع شود و متاسفانه در حــال حاضر به زبان انگلیسی قابل دسترسی است.
«لینوکس شریف» اولــین توزیع لینوکسی است که من همراه بـا «موزیلا-فایرفاکس» فارسی می‌بینم، البته هنوز به سایت فایرفاکس نرفــته‌ام تا ببینم چنین پروژه‌ای در سایت رسمی وجود دارد یا خیر. بــرنامه‌های روی میزی همه برنامــه‌‌هـای آشنای مــحیـط GNOME هستنــد به علاوه‌ی بسته‌های دفــتری Open Office.org و Mozilla-Firefox که هر دو برنامه‌ی ذکر شده به زبان فارسی ترجمه شده‌اند، باید خاطر نشان کنم که فقط ترجمه شده اند در حقـیقت مــنوها فارسی هستند اما در پشتیبانی آن‌هـا از زبان فارسی تفاوت عمده‌ای احساس نکـــردم، برای نــمونه همان مشکل فاصله‌ی مجازی در فــــایرفاکس که همواره پس از اســــتفاده‌ی زیاد از این فاصله‌هـا رخ مــی‌دهد و مکــان‌نمای فایرفاکس چنــد کاراکتر جلوتر از حروف حرکت میکند، پابرجاست.
اگر قصد استفاده از اوپن آفیس را دارید، توصیه می‌کنم ابتدا دفترچه‌ی راهنـما را بخوانید، در دفــــترچه‌ی راهنما بخشی وجــود دارد کـه نام برنــامه‌ها و معادل انگلیسی لغت‌ها آمده اســـت. اگـر این دفترچه را نـخوانید شاید متوجه نشوید که «جلــوه‌ی اوپن سورس» همـــان Presentation می‌باشـــد. اولین چیزی کــه به ذهــنم رسید این اســت که چـرا اوپن‌آفیس به «دفتــر باز، دفترآزاد» یا چیزی شبیه به این ترجمه نشده است! البته این مزاح است و «اوپن‌آفیس» هم یک علامت ثبت شده. اما این افراط و تفریط‌ها دائما ذهن هرکاربری را مشغول میکند، ازدوستانم که با لـینوکس آشنا هستند تـا کــسانــی کـــه بـــا کــامپیوتر کار نکرده‌اند، زمانی که این سیستم را می‌بیــننــد دچــار سردرگمی می‌شوند، در حقیقت این به دلـیل نبودن مراجع واحـد و پــیروی نکردن از آن برای ترجمهی نرم‌افزارها به زبان فارسی است. از پروژه‌ی KDE Farsi بـه یاد داریــم که Cookie به کلوچه ترجمه شده بود، در فایرفاکس همان کوکی است،یا مثلا ترجمهی Cache که حافظه‌ی نهان آمده، حتی دکمه‌های صفحه کلید هم به صورت ناقص ترجمه شده‌اند، برای نمونه در محیط به دکمه‌ی Ctrl مهار گفته میشود، اما دکمه‌ی F11 که Function key 11 اسـت هــمان F11 ترجمه شده است، یا اسکریپت جایی به نویــسه جـــایی به اسکریپت و بدون ترجمه استفاده شده است، اگر قرار بر آن است که حــتی دکمه‌های ALT و Ctrl ترجمه شــــوند، پـــس چرا کلمـاتــی مانـنـد کـوکـی یــا زوم (Zoom) تــرجمه نمــی‌شوند ســـوالی است که به دلــیل نبودن اســـتاندارد و دستورالعــملی واحد برای ترجمان‌های فارسی همواره بی پاسخ می‌ماند.
نکته‌ی جالب این که برخلاف من که در تمام مقــالاتم « ٔ » را به صورت «ی» می‌نویسم، ماننـد «خانه‌ی نوید» در ترجـــــمه‌هــای «لینوکس شریف& aq o; برخی مانند «جلوه‌ی&la uo; نوشـــته می‌شوند برخی به صورت «محدودهٔ متن» شاید این موضوع کمی مسخره به نظر برسد که در یک بررسی به چنین نکاتی اشاره شود اما، این در حقیقت نمونه‌ای بود از ناسازگاری تــرجمه در برنامه‌ها و محیطهای مــختلف «لینوکس شریف»،لغات در مـحیط گنوم، در بستـه‌ی اوپن‌آفیس و در موزیلا فایرفاکس بر اساس اسلــوب‌های مختلف ترجمه شده‌اند و این نشان بی‌نظمی در ترجمه است.
چرا من این قدر به چنین مسائل بی ارزشی می‌پردازم؟ اگر شما هم همین سوال را دارید باید در پاسخ بگویم که این مســـائل بی‌ارزش نیسـتند، در حقیقت غیر از تفاوت‌های اندک عمده تفاوت «لینوکس شریف» و «فدوراکور» همین ترجمه‌های فارسی و ارائه‌ی محیطی فارسی است و اگر قرار باشد این ترجمه نیز با بی‌نظمی و پراکندگی و از طرفی با افراط و تفریط انجام بگیرید مسلمــا از کارایی ترجمه‌ها کاسته خواهد شد و کاسته شدن کارایی ترجـــمه‌ها یعنی وجود نداشتن تفاوت با توزیع‌هــای انگلیسی و این یعنی نبودن دلیل برای استفاده از لینوکس شریف.
3.تقویم جلالی
یکی از مسائلی که من را بسیار راغب ساخت تا به بررسی و نصب «لینوکس شریف» بپردازم بحث‌هایی بود که پیرامون تقویم هجری شمسی (جلالی) و بــــــکارگیری آن در تمـــــام برنامههای «لینوکس شریف» می‌شد و مطالبی که در سایت رسمی آن بر این مبنا موجود بود. از زمان ورود تقویم هجری شمسی را می‌دیدم، ابتدا در صفحه‌ی ورودی یــا login page سپس در قسمت بالا سمت چپ که تاریخ و ساعت به زبان فارسی و به صورت هجری شمسی نوشته شده. برای من بسیار لذت‌بخش بود که تاریخ هجری شمسی را در میزکار گنوم ببینم، اما این لذت چندان طولانی نبود.
تقویم فارسی در پانل گنوم یا به نقل از مترجم در «تابلوی گنوم» همان‌طور که گفتم خودنمایی می‌کرد، سپس برنامه‌ی ناتیلوس که مدیر فایل یـا File Manager است را از منوی برنامه‌ها، ابزارهای سیستم، مرورگر پرونده انتخاب کردم، با کلیک راست برروی پروندهها و دیدن ویژگی‌ها می‌توانید تاریخ ایجاد و تغییرات را به صورت هجری شمسی ببینید. اما مـهم‌ترین بـــرنــامه‌هایی که در آنها به تاریخ هجری شمسی نیاز هست برنامه‌هایی هستند که بـراســاس آنها زندگی روزمره و نیز امور کاری خود را با آنها تنطیم می‌کنـیم، برای نمونه برنامه‌ی Evolution کـه بــرای کنترل ایـمیل‌ها و نیز مدیریت دفترچه‌ی آدرس یا Contacts و نیز تقویم (سررسید) استفاده میشود و برای مدیریت امور روزانه، قرارهای ملاقات، تنطیم کارهای در دست اقدام، تنطیم فعایت‌های گروهی و ... مورد استفاده دارد، متاسفانه این برنامه با تقویم شمسی سازگارنیست، در حقیقت در قسمت مدیریت پست الکترونیکی مشکلی وجود ندارد اما در بخش مدیریت وظایف و سررسید (نمی‌گویم تقویم تا با تقویم سیستم دچار تناقض اسمی نشوند) مشکلاتی وجود دارد یا برنامه‌ی مدیریت پروژه‌ی Planner به عنوان نمونه‌ای دیـــگر، ایــن برنامه‌ها اگر برای استفاده در ایران قرار است بهینه‌سازی شونـد بـایـد از تقویم رسمی مورد استفاده در ایران نیز پشتیبانی نمایند و با نداشتن پشتیبانی از تقویم جلالی برای استفاده در امور رسمی در ایران ناکارآمد هستند. البته چنین بهینه سازی و توسعه‌ای از وظایف پروژه‌ی ملی لینوکس فارسی بوده هر چند که متاسفانه هنوز به مرحله‌ی بهره برداری نرسیده.
در سایت رسمی از gdm، ناتیلوس، برنامه‌ی نصب آناکوندا، اوولوشن، جی‌تامب، و غیره به عنوان برنامه‌هایی نام برده شده است که از تقویم فارسی استفاده می‌کنندامــا همانگونه که در تصویر شماره‌ی ۴ نیز قــابــل ملاحظه است این چنین نیست.[۳] (اگر راهی می‌دانید که در اوولوشن بتوان این قابـــلیت را استفاده کــرد با کمال میل پذیــرا هستم، می‌توانید با آدرس ایمیل من که در انتهای مقاله آمده تماس بگیرید)
اگر در صحت کارکرد این تقویم تردیدی دارید و می‌خواهید ببینید که این تقویم تا چه مقدار قابل اعتماد است بهتر است به صفحه‌ای که در سایت رسمی در این باره بحث کرده است سری بزنید. [۴]
تصویر شماره‌ی ۴4.برنامههای کاربردی
نسخــه‌ی مورد بررسی ما نسخه‌ی میزکار «لینوکس شریف» اسـت، در این نــسخه برنامه‌ها همــان‌طور که از منوی برنامه‌ها از پانل گنوم قابل دیدن است، شامل ابزارهای سیستم، اینترنت، دفتری، صدا و تصویر، گرافیک و لوازم است.
نسخه‌ی ۲ «لینوکس شریف» نگارش رومیـــزی، از هسته‌ی لینوکس با نسخه‌ی ۲.۶.۱۶ استفاده میکند، شماره‌ی دقیق‌تر نسخه‌ی آن: Linux 2.6.16-1.2108_FC4 است، ایـــن نسخه به همراه میزکار گنوم نسخه‌ی ۲.۱۰ می‌بـاشد. (اگــر «رومیزی گنوم» را ترجمهی Gnome Desktop Environment دیدید تعجب نکنید!) در این نسخه و ویـــــرایش «لینوکس شریف» از gcc یا کامپـــایلرهای دیـــگر خبـری نیســت، اگــر مــی‌خواهــیـد از برنامه‌ای استفاده کنید که در دیسک‌های «لینوکس شریف» نیست باید به دنبال بستــــه‌های rpm آن بــــاشید. البته ابـــزار yum نـــسخه‌ی 2.4.1 می‌تواند کمک کننده باشد. علاوه بر ایــن‌ها از Samba 3.0.14a و LVM و CUPS 1.1.23 پشتیبانی میکند.
در قسمت برنامههای دفتری می‌توان «اوولوشن» و «اوپن آفیس» را یافت که هر دو با منوهای به فارسی ترجمه شده ارائه شده‌اند و ترکیب بسیار خوبی برای کــــارهای دفتری را ایجاد می‌کنند، بــه خــصوص که اوولوشن با Planner و پیام رسان فوری gaim سازگاری بسیار خوبــــی دارد و این برنامه‌ها می‌توانند با اوپن آفیس اطلاعــات خــود را تبادل کنند، در حــقیقت ترکیب مناسبی از برنامههای دفتــــری، مدیریت پست الکترونیک، مدیریت پروژه، مدیریت گزارش، مدیریت کارهای روزانه و قرارهای ملاقات با وجود این چهـار برنامه ایجاد میشود. (بـاز هم افسوس که تقویم هجری شمسی در این برنامه‌ها قابل استفاده نیست.)
در برنامههای اینترنت می‌توان پیام رسان فوری یا IM معروف یعنی gaim را دیــد و درکنار آن مرورگر وب محبوب یعنی فایرفاکس نسخه‌ی 1.0.8 که یک نسـخه‌ی بسیار قدیمی محسوب می‌شــود و نــیز مرورگر وب چابــک و ســریع اپیفانی نیز وجود دارد. برای کار با صدا و تصویر نیز برنامههای Sound Juicer و GNOME CD Player و برای پـــخش ویــــدوئو Totem بکار رفته. البته Totem با DVDهــای دارای Encoription مشکل دارد که برای رفع آن باید Libdvdcss را دانلود و نصب کرد. یکی از موضوعاتی که در محیط راست به چــپ شده وجود دارد این است که حتی میله‌ای که وضعیت حرکت فیلم را نمایش می‌دهد از راست به چپ حرکت میکند و یا میله‌ای که برای زیاد و کم کردن صدا بکار می رود نــیز همین‌طور. برای گوش دادن به موسیقی دلخواهتان با فرمت‌های mp3 ویا ogg می‌توانید از برنامه‌ی Rhythmbox استفاده کنید.
در قسمت برنامههای گرافیکی Gthumb که نمایشگر تصاویر می‌باشد را می‌توانید ببینید، البته برنامه‌ی نقاشی اوپن‌آفیس در قسمت دفتری قرار دارد. در منوی لوازم به ویـــراستار متن Gedit و نیز جـدول نــویسـه‌ها یــا همان CharacterMap و مــاشین حسـاب و نهایتـاGnome-dictionary دسترسـی خواهــید داشت. جـای یک لغت‌نامه‌ی انگلیسی به فارسی خالیست، چرا که لغت‌نامه‌ی به کار رفته از فارسی پشتیبانی نمی‌کند و برای استفاده از آن نیز باید به اینترنت متصل بود.
در میان ابزارهای سیستمی می‌توان برنامه‌هایی بــــرای تنطیـم و راه اندازی مودم و ادوات شبکه را یافت و بـــرنـــامه‌ای برای فرمت‌کردن فلاپی دیسک، البته ترجـمـه‌ی «قالب‌بند دیسک نرم» چقدر معرف این کار است نمی‌دانم. مدیریت دیـسک برای سوار و پیاده کردن پارتیشن‌های سیستم است. ابـــزاری برای پارتیشن بندی سیستم وجود ندارد، ابزاری برای مدیریت سرویس‌ها یا خدمات سیستم موجود است که می‌توانید از طریق آن سرویس‌های موجود را کنترل کنید.البته این سرویس‌ها به ssh یا vnc و kudzu و apm و cups و سرویس‌های این چنینی ختم میشود که برای سیستم میزکار مورد نیاز هستند در حقیقت منطور سرویس‌هایی مانند آپاچــی و سرویس‌دهنده‌ی ftp نمی‌باشد.(که نبودن آن نیز بسیار واضح است چرا که هدف این ویرایش میزکار است.)
اگــر طبق عادت می‌خواهید ماجول کارت شبکه یـا کارت صوت خــود را load کــنید و مــی‌خواهید از modprobe استفاده کنید یادتان باشد که این ابزارها مانند آنچه در فدوراکور دیده میشود در شاخه‌ی sbin/ قرار داردند. هرچند که ابزارهای lsusb،fdisck یا cfdisk، و بسیاری دستورات این چنینی حذف شده‌اند. (در فدورا کور نیز این ابزارها به صورت پیش‌فرض نصب نمی‌شوند) درباره‌ی پـــشتیبانی از کارت‌های گرافیکی ATI یا Nvidia و Intel باید به Fedora Core 4 ســــر بزنید و یا از مسئولین «لینوکس شریف» بپرســید چرا که من از ATI rage 128 با حافظه 16MB استفاده کرده‌آم که هر لینوکسی آن را می‌شناسد.
درباره‌ی مودم‌های اینترنال نیز در سایت رسمی اعلام شده که هیچ پشتیبانی از این مودم‌‌ها به عمل نمی‌آید و همین‌زو هم هست،مودم Intel اینترنال سیستم من نتوانست با این توزیع‌هــایکار کند،البته مودم بی‌سیم من نیز با این توزیع‌هــایکار نمی‌کند! پشتیبانی از سخت افزارها نیز از آنجایی که بر اساس فدوراکور بنا شده است باید مانندفدوراکور نسخه‌ی ۴ باشد.
5.سیستم پشتیبانی
پرداخت ۱۸۵۰۰ تـومان بابت یک سیستم عامل در ایران توجیحی جز پشتیبانی مناسب نخواهد داشت، در حقیقت می‌توان با قیمتی بسیار کــمتر از این صاحب یک ماشین لینوکسی شد که پشتیبانی ندارد، بنابر این با پرداخت چنین مبلغی انتظــار پــشتیبانی قابــل مــلاحضه‌ای از سوی توزیع کننده خواهیم داشت. پشتیبانی از ویرایش رومیزی «لینوکس شریف» طبق آنچه در سایت رسمی نوشته شده است شامل پشتیبانی برای نصب اول و نـیز به روزرسانی‌های رایگان است، مفهوم پشتیبــانی برای نصب اول آنچنان که من دریافت کردم، به این ترتیب اســــت که شما به ازای پرداخت مبلــغی بابت خرید «لینوکس شریف» در بســــته‌ی محتـوی ســی‌دی‌ها می‌توانید یک کارت که شماره‌ی رمــز عضویــت در بـاشــگاه «لینوکس شریف» در آن درج شده را بـیابید، پس از عضویت در کــلوپ لینـوکس شریف، شــما می‌توانید از طریق آدرسی که به شما داده میشود پرسش‌های خود در رابطه با نصــب «لینوکس شریف» ارسال کنیـد و در انتظار دریـافــت پـــاسخ‌ها باشید. برای آشنایی با محیط این برنامه به شکل شماره ۵ توجه فرمایید. (این کار از طریـق یک سـیـسـتـم Request Tracker انجام می‌شــود) البته این پرسش‌ها باید مربوط به نصب بروی یک سیــستم باشد و اگر شما مدیر یک شبکه هستید و قصد نصب «لینوکس شریف» برروی بــیش از یــک دستـگاه را دارید سیستم‌های بعدی شامل این پشتیبانی نخواهند بود.
تصویر شماره‌ی ۵<آنچه در سایت دربــاره‌ی بــه روزرســانی‌ها نوشته شده است<: «با خـریــد ویـرایش کارگزار «لینوکس شریف» و یا خریــد به‌روزرسانــی‌های ویــرایش رومــیزی، آخـریــن به‌روز رســـانی‌های امنیــتی، رفع اشکال، و بهبود برنامه را برای بسته‌های «لینوکس شریف» در سریع‌ترین زمان ممکن دریافت می‌کنید.» آنچه از این متن بر می‌آید این است که برای دریــافت بــه روزرسانی‌ها باید یـک نسخه از «لینوکس شریف» را خریداری نمایید تا بتوانــید از بروز رسانـی‌ها استفاده کنید، به زبان دیگر کسانی که بدون پرداخت مبلغی «لینوکس شریف» را تهیه کرده‌انــد امکان به روز رسانی نخواهند داشت.
اما از پشتیبانی Community یا جامعه‌ی کـــاربران که این روزها تقریبا هر توزیع لینوکسی از بزرگ تا کوچک دارند، خبری نیست، در حقیقت نه انجمنی، نه لیست پـستی و نه کانال‌های IRC هیچکدام از این انواع پشتیبانی را برای «لینوکس شریف» نمی‌توان یافت.
6.خلاصه
در ایـن بررسی سعـی شد تا اهم قسمـت‌های «لینوکس شریف» مورد بررسی قرار داده شود،قــطعا نمی‌تــوان گفت این بررسی تمام زوایای «لینوکس شریف» را مورد بررسی قرار داده است. «لینوکس شریف» بسیار زیباست، بسته‌بندی شکیل، دیسک‌های نقره‌ای با دفترچه‌ای تمـــام رنگی، اما پــس از نـــصب آنچه را که انتظار داشتم نیافتم، حجــم برنامههای کاربردی محدود است و در حقیقت با حذف تـعدادی بــسته شاید ایـن توزیع می‌توانست در یک سی‌دی ارائه شود. (حجم مجموع سـی‌دی‌هــا ۸۱۱مگابایت است!) بسته‌های موجود نیز به این دلـیل که «لینوکس شریف» بــرپایه‌ی فدوراکور نسخه‌ی ۴ تهیه شده است کمی قدیمی هستند،برای نمونه برنامههای بخش اینترنت مانند FireFox یا Gaim یا Evolution بسیار قدیمی هستند.
دیدیم که پشتیبانی از زبان فارسی در قسمت‌های بسیاری از این توزیع اعمال شده است، هر چند ترجمه‌ها بی نظــم و پــراکنده هستند و حتــی می‌توان غلط‌های املایی و نـگارشی نیــز در خلال ترجمه‌ها یافت اما در نهایت قســمت‌های اعظم «لینوکس شریف» به زبان فارسی ترجمه شده است.
پشتیبانی توزیع چندان مطلــوب به نظر نمی‌آید، در حقیقت بــا توجه به تجاری بودن توزیع و مبلغی که بابت خرید آن باید پرداخت کرد انـــتظار می‌رفــت پشتیبانی بهتری از کاربران به عمل بیاید، دست‌کم در حد پشتیبانی‌های درجه‌ی دومـــی کـه ســایر تــوزیع‌های تجاری کوچک دیگر در دنیا از کاربران به عمل می‌آورند. نداشتن پشتیبانی جامعه‌ی کـــاربران لینوکس نــیز یــکی دیگر از ضعف‌های مهم است که در آینده بازخورد آن متوجه شرکت منتشر کننده خواهد بود. ضـعف مستندات و راهــــنماهای استفاده در دفترچه‌ی راهنما و نیز در سایت رسمی و یا در سی‌دهای نصب کاملا احساس میشود.
با توجه به چینش نرم‌افزارهای موجود و نیز با توجـه به نوع پشتیبانی و تنطیمات پیش‌فرضی که برروی «لینوکس شریف» انـــجام شــده است،به نظر می‌آید این توزیع برای میزکار تعداد خاصی از کاربران خانگی مطلوب باشد،کــاربرانی که می‌خواهند بدون هــر گونه تنطیم یک میز کار آماده به کار داشته باشند و نمی‌خواهند آن را تغییر بدهند، در حقیقت برای کاربران لیــنوکسی که عمومــا به دنبال توزیع‌‌هایی با قابلیت انــعطاف بالا مانند دبیان یا اسلکویر یا فدوراکور هستند «لینوکس شریف» مانند خانه‌ای پیش‌ساخته است.
نداشتن کامپایلر و یا بسته‌های مدیریتی سیستم به این معناست که این توزیع مخصــوص میزکارهایی ساخـته شده است که می‌خواهند لینوکس خود را نصب کنند و دیگر کاری با سیستم عامل نداشته باشند. با این تعاریف شاید شما هم به یاد کارمندان شرکت‌ها و سـازمان‌ها افتاده باشید. به عنوان کلاینت‌‌های یک سازمان یا شرکت که قرار است یکبار نصب شود و کاربر دیگر با قسمت‌های زیادی نتواند سرکار داشته باشد توزیع مناسبی است. دست کم انتظار می‌رفت راهنمایی برای نصب برای این توزیع برای تعداد بالایی از میزکارها منتشر می‌شد. (مانند نصب از طریق سرور ftp یا نصب اتوماتیک که ردهت و فدورا مدت‌هاست پشتیبانی می‌کنند)
پیدا کردن دلیلی برای استفاده از «لینوکس شریف» دسـت کم برای شخصـی که در حـال نوشتن ایـــن بررسی است کاریــست دشوار، شاید پشتیبانی از زبان فارسی عمده دلیلی باشد که بتوان گفت میشود از «لینوکس شریف» استفاده کرد از طرفی با موجود بودن محیطهای مختلفی مانـنـد KDE یــا XFCE یـا گـنوم به زبان فارسی برای هر توزیع لینوکسی این مورد هم چندان پررنگ به حساب نمی‌آیــد.[۵] (در «لینوکس شریف» گنوم به کار رفته.)
حتی به این فکر افتادم که شاید در مناطقی که سطح سواد پایین‌تر است و افرادی نیستند که با زبان انگلیسی آشـنا باشند، داشــتن یک محیط کاملا فارسی که از ابتدای نصب ترجمهی فارسی فعال شده باشد بسیار مفید خواهــد بود، در حقیقت بجـــای نصب و راه اندازی به صورت انگلیسی و سپس افزوردن زبان فارسی این بسیار مطلوب‌تر است که از ابتدا زبان فارسی فعال باشد تا کاربر بتواند با حــداقل سواد انگلیسی به نصب و راه‌اندازی اقـــدام کند، امـــا این‌هم دلیلی مناسب نیست، چرا کـــه نه مستندات کافی برای راهنمایــــی نــصب وجود دارد که چــنین کاربرانی را پوشــش بدهد و نه قیمت ۱۸۵۰۰ تومانی آن این اجازه را می دهد، بد نیست از این منظر بنگریم که ۱۸۵۰۰ تومان یعنی ۱۰ درصد حقوق یک کارمند یا کارگر که سه روز کاری میشود، یعنی ســه روز کار برای خرید یک توزیع «لینوکس شریف» ، این با این اوصاف دلیل آورده شده در این پاراگراف نیز منتفی است.
داشتــن پــشتیبانی برای یک توزیع لینوکس نیز دلیـل دیگری برای خرید آن است که در اینجـــا پشتیبانی چندان مطلوبی به عمل نیامده، داشتن یک راهنمای نصب کامل و نیز یک انجمن می‌تواند بسیار مفیدتر از عضویت برای «پشتیبانی از اولین نصب» باشد.
منبع: سایت irantux
