سوال: آداب و رسوم Open Source [بایگانی]

Mamdos

یک شنبه 19 آبان 1387, 00:14 صبح

1. آداب و رسوم ایجاد یک پروژه سورس باز
۱. مطمئن شوید که می‌توانید وقت کافی بگذارید و انگیزه‌ی کافی برای این کار دارید. ساختن یک پروژه‌ی متن‌باز موفق (یعنی با جامعه‌ی کاربرانی که واقعاً از نرم‌افزار شما استفاده کنند و بارگیری بیش از ۱۰۰۰۰ بار) کار آسانی نیست و نیاز به تلاش زیادی دارد.
۲. مطمئن شوید که ایده‌ی خوبی دارید. برای این کار می‌توانید در سورس‌فورج (http://www.sourceforge.net/) یا وب‌گاه‌های مشابه (http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_free_software_hosting_facilities) یا گوگل جستجو کنید. امکان این که یک نفر قبلاً پروژه‌ی مورد نظر شما را شروع کرده باشد زیاد است، و در این صورت گاهی بیشتر می‌صرفد که با او همکاری کنید تا این که یک پروژه‌ی جدید را شروع کنید. در این صفحه (http://sourceforge.net/softwaremap/trove_list.php?form_cat=18)‌ی سورس‌فورج پروژه‌های برتر فهرست شده‌اند و می‌توانید در موضوعات مختلف دنبال نرم‌افزار بگردید (در هر یک از جعبه‌های جستجو) و فهرست به دست آمده را بر اساس معیارهای مختلف مرتب کنید.
۳. ثبت نام و ثبت پروژه در یکی از وب‌گاه‌های فوق. البته اگر مخاطب بین‌المللی بیشتری می‌خواهید سورس‌فورج احتمالاً بهترین گزینه است. سعی کنید مشخصات پروژه را دقیق و کامل وارد کنید تا کسانی که دنبال نرم‌افزار مورد نظرشان می‌گردند راحت‌تر بتوانند پروژه‌ی شما را پیدا کنند. همچنین توضیحات کافی برایش بنویسید و حتی‌الامکان وب‌گاهی که کاملاً ایده‌ی شما را برای پروژه توضیح می‌دهد برایش بسازید (وب‌گاه‌های میزبانی معمولاً فضایی برای ساختن وب‌گاه به پروژه‌ها می‌دهند). هر چه این توضیحات و وب‌گاه شما کامل‌تر و جذاب‌تر باشد امکان این که یک همکار (یا کاربر نرم‌افزار در آینده) برای شما پیدا شود بیشتر خواهد بود.
۴. اگر با طرز استفاده از امکانات وب‌گاه میزبانی انتخاب شده‌تان آشنا نیستید حتماً سعی کنید با آن‌ها و طرز استفاده‌شان آشنا شوید و از آن‌ها تا حد امکان استفاده کنید (شامل CVS یا SVN، انجمن‌ها و فهرست نامه‌دهی (mailing list)، Bug Tracker، ...)
۴. به طور منظم برای پروژه‌تان وقت بگذارید، حتی اگر شده هفته‌ای یکی دو ساعت. فعال بودن پروژه به معروفیت پروژه‌تان کمک می‌کند. وقت گذاشتن فقط برنامه نوشتن نیست، جواب دادن به سؤالاتی که در انجمن‌ها مطرح می‌شود هم هست، تبلیغ برای پروژه هم هست، و سر و سامان دادن به وب‌گاهتان.
۵. برای این که پروژه‌ی شما با استقبال رو به رو شود باید خیلی کار کنید (مثلاً حداقل ۲۰۰ نفرساعت کار اولیه، بسته به نوع پروژه). توجه داشته باشید که اگر یک گروه هستید حتماً حداقل یک نفرتان باید مرتب روی پروژه کار کند چون در پروژه‌های گروهی تضمینی نیست که اعضا وقت بگذارند. اگر نیاز به همکار دارید سعی کنید جاهایی در جاهایی مثل انجمن‌های گفتگوی مرتبط با موضوع پروژه دنبال همکار بگردید. برخی از وب‌گاه‌های میزبانی مانند سورس‌فورج بخش نیاز به کمک (http://sourceforge.net/people/) دارند که می‌توانید درخواست «استخدام» شخصی را با مهارت‌های مورد نیازتان در آنجا بدهید.
۶. نیاز به گفتن ندارد که نرم‌افزار متن‌باز بهتر است [یا باید] همان ویژگی‌های هر نرم‌افزار خوبی را داشته باشد: کاربرپسندی، داشتن مستندات کاربر کافی و .... مستندات [تحلیل و] طراحی هم باعث تشویق دیگران به پیوستن به پروژه‌ی شما می‌شود. ضمناً حواستان باشد که فرایند بارگیری فایل‌ها برای کاربران فرایند آسان و مشخصی باشد. گاهی تازه‌کاران به خاطر وجود فایل‌های متعدد در بارگیری فایل مناسب از سورس‌فورج دچار مشکل و گیجی می‌شوند. بهتر است در وب‌گاه پروژه‌تان پیوند بارگیری مستقیم به فایل نصب‌کننده‌ی برنامه بگذارید.
۷. بد نیست آمارهای پروژه‌تان مانند تعداد بارگیری‌ها، میزان فعال بودن و ... را مرتب چک کنید. خود سورس‌فورج و بیشتر وب‌گاه‌های مشابه بر اساس این آمارها رتبه‌ای به پروژه‌تان می‌دهند که هرچه بهتر باشد احتمال این که یک نفر پیدایش کند بیشتر است.
۸. یکی از بهترین منابع یادگیری آداب و رسوم پروژه‌داری دیدن صفحات پروژه‌های موفق دیگر است!

2. آداب و رسوم شرکت در یک پروژه سورس باز
کمابیش در بالا گفته شد. طبیعتاً باید قبلش یک حساب کاربری در وب‌گاه میزبانی مورد نظر داشته باشید.
پروژه‌ای را که مناسب باشد می‌توانید در سورس‌فورج با استفاده از امکان جستجو (http://sourceforge.net/softwaremap/trove_list.php?form_cat=18) پیدا کنید. مثلاً پروژه‌هایی را که بازی استراتژیک باشند و با جاوا نوشته شده باشند و ... را برحسب تعداد بارگیری‌ها مرتب کند و نشان بدهد و هر کدام را که خوشتان آمد انتخاب کنید. امکان جستجوی سورس‌فورج قوی است و کمی با آن ور بروید بهش معتاد می‌شوید! چون خیلی نرم‌افزارهای جالبی می‌توان با آن پیدا کرد.
توجه کنید که خیلی از پروژه‌های متن‌باز در سورس‌فورج میزبانی نمی‌شوند به خصوص پروژه‌های خیلی معروفی که برای خودشان کلی تشکیلات دارند (مثلاً فایرفاکس، اوپن‌آفیس و اکلیپس). بنابراین در گوگل هم جستجو کنید بد نیست. اگر هم موضوع خاصی مد نظرتان است می‌توانید بگویید تا بقیه پروژه‌ای را که می‌شناسند پیشنهاد کنند (در خدمتم!).
به ویژگی‌های توسعه‌ای پروژه‌ها هم توجه کنید. مثلاً اگر وارد یک پروژه‌ی بزرگ مثل فایرفاکس شوید خیلی چیزها یاد می‌گیرید اما به این زودی‌ها نقش مهمی به شما نمی‌دهند و باید ابتدا خودتان را ثابت کنید و پس از مدت‌ها که اعتبار خوبی به دست آوردید ممکن است تازه به شما اجازه‌ی Check-in بدهند! اما اگر بخواهید در یک پروژه‌ی کوچک یک‌نفره شرکت کنید یا حتی وارد یک پروژه‌ی غیرفعال شوید و رویش کار کنید از همان ابتدا می‌توانید نقش محوری در پروژه پیدا کنید اما ممکن است اثر کار شما زیاد نباشد و پروژه معروف نباشد.
اگر می‌خواهید در پروژه‌ی خاصی که انتخاب کرده‌اید شرکت کنید، در سورس‌فورج به صفحه‌ی آن بروید و در قسمت‌هایی مثل Forums علاقه‌مندی خودتان را برای همکاری (همراه با مهارت‌هایی که دارید) بیان کنید، یا این که در قسمت Details مسؤول[های] (Admin) آن پروژه را پیدا کنید و از طریق سورس‌فورج بهش پیغام خصوصی بفرستید یا به نشانی ایمیل سورس‌فورجش نامه‌ی الکترونیکی بفرستید. البته در وب‌گاه‌های دیگر ممکن است برخی از این امکانات موجود نباشد.
البته در مورد پروژه‌هایی که وب‌گاه مستقل دارند اوضاع متفاوت است و معمولاً بخشی ویژه‌ی کسانی که می‌خواهند کمک کنند دارند که راهنمایی‌های لازم را می‌کند، مثل این (http://contributing.openoffice.org/).
اگر پروژه‌ی خاصی را پیدا نکرده‌اید می‌توانید در بخش نیاز به کمک (http://sourceforge.net/people/) سورس‌فورج ببینید که پروژه‌ها به چه مهارت‌هایی نیاز دارند و هر کدام را که مناسبتان بود و به آن علاقه داشتید انتخاب کنید. معمولاً در متن این آگهی‌ها راه تماس گرفتن با مسؤول پروژه بیان شده.
ضمناً حتماً پیش از پیوستن به یک پروژه ابتدا خود و کدش را بارگیری کنید و آن را نصب کنید. با آن کار کنید و سعی کنید جاهاییش را که نیاز به کار دارد شناسایی کنید. بد نیست به کدش هم (یا مستندات تحلیل و طراحیش هم در صورت وجود) نگاهی بیندازید.