View Full Version : سوال: کاربرد وب سرویس درتجارت الکترونیک
niloofar norouzi
سه شنبه 28 آبان 1387, 00:14 صبح
با سلام
مقاله ای میخواستم راجع به کاربرد سرویس های وب در تجارت الکترونیک
kiosksoft
سه شنبه 28 آبان 1387, 09:45 صبح
ببینید , تجارت الکترونیک ,پدیده ای نیست که وب سرویس در آن کاربردی داشته باشه!!
اما میشه سوال اینطوری طرح کرد: نقش سرویس های وب در تجارت الکترونیک ؟؟
(اکثر پورتال ها از سرویس های وب بهره میبرند)
نقش تسهیل کننده پورتال های سازمانی در تجارت الکترونیک
چكيده
از هنگامي كه فناوري اطلاعات نقش محوري خود را در دنياي امروز ما نشان داد، روشها و ابزارهاي بي شماري در عرصة فعاليتهاي بازرگاني، اقتصادي، سياسي و اجتماعي ابداع و ارائه شدهاند. هر يك از اين روشها و ابزارها، مبتني بر نيازي خاص و در جهت رفع مشكلات مبتلا به ابداع و به خدمت گرفته شده اند. پورتال هاي سازماني نيز با در نظر گرفتن نيازهاي اطلاعاتي حوزة تجارت الکترونيکي طراحي و بكارگيري شدهاند. امروزه كمتر مؤسسة يا سازمان بازرگاني را ميتوان يافت كه از فناوري پورتال بي بهره باشد و از آن در جهت پشتيباني از اهداف سازماني استفاده نكرده باشد. پورتال هاي سازماني جداي از خدماتي كه در عرصة باز سازمان با اعمال مديريت متمركز ارائه مي كنند، فرصتهاي بازرگاني نويني را متناسب با توان اقتصادي و اجرايي سازمانها فراهم مينمايند. اين بدان مفهوم است كه پورتال هاي سازماني در راستاي دو هدف اصلي خود يعني مديريت متمركز اطلاعات و ارائة خدمات اطلاعاتي روزآمد به كاربران و مشتركين خود و نيز به دليل برخورداري از ويژگي تعامل ميان كاربران و سازمانهاي عضو، زمينة همكاريهاي متقابل و امكان بهرهبرداري از توانهاي حرفهاي و سرمايهگذاري طرفهاي درگير در فعاليتهاي بازرگاني را فراهم ميسازند. آنچه در پي مي آيد، تشريح نقش و كاركرد تسهيل کننه پورتال هاي سازماني در تجارت الکترونيکي است.
كليد واژهها
فناوري اطلاعات، پورتال، پورتال هاي سازماني، تجارت الكترونيكي، اقتصاد ديجيتال، عمليات تجاري، سرمايه گذاري مشترک، بازگشت سرمايه، E 2 E, B 2 E, B 2 C, B 2 B.
1. مقدمه
در دهة پاياني قرن بيستم و در آستانة ورود به هزارة سوم، با گسترش فناوري اطلاعات، نگرش جديدي از اقتصاد به نام ” اقتصاد ديجيتال “ ظهور يافت كه كلية شؤونات زندگي و تعاملات اجتماعي را دستخوش تحول نمود. تا حدي كه تمامي جوامع ناگزير از رويكرد به آن شدند]1[. اينترنت شرايط تازهاي را پديد آورد كه در آن توليدكنندگان، تامينكنندگان، فروشندگان و مشتريان، و تقريباً همة عوامل دستاندركار يك چرخة اقتصادي قادر شدند در يك فضاي مجازي مشترك با يكديگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند. اينترنت تئوريها و نظريات جديدي را به ميان آورده است كه يكي از مشخصههاي اصلي آنها نگاه تازهاي به مقوله كسب و كار است [2]. به جرأت ميتوان گفت كه تجارت الكترونيكي يكي از نمودها و كاربردهاي ويژه فناوري اطلاعات است و هم اكنون حجم وسيعي از خريد و فروشها در كشورهاي پيشرفته به شيوه الكترونيكي صورت ميپذيرد. بر اساس آمارهاي رسمي اعلام شده، تجارت الكترونيكي آمريكا طي سال 2002 بالغ بر 6/1 هزار ميليارد دلار بوده است كه پيش بيني ميشود در سال 2006 به 1/7 هزار ميليارد دلار برسد. تجارت الكترونيكي مالزي در سال 2002، 7/13 ميليارد دلار بود كه پيش بيني مي شود در سال 2006 به بيش از 158 ميليارد دلار خواهد رسيد]3[. بديهي است كه رسيدن به چنين حجمهاي دلاري در تجارت الكترونيكي بر اساس برنامهريزيهاي تجاري و استفاده از فرصتهاي تجاري امكانپذير خواهد بود.
مؤسسات و سازمانهاي گوناگوني تاكنون با هدف ارائه راهحلهاي نوين جهت بهرهبرداري از فرصتهاي تجاري تشكيل و تأسيس شدهاند. پورتال هاي سازماني به عنوان يكي از اين راهحلها تا حدودي توانستهاند انتظارات و اميدهاي كاربران را در عرصههاي تجاري برآورده سازند. معمولاً اولين نگراني فعالان حوزههاي تجاري يافتن اطلاعات جديد و منابع اطلاعاتي موثق است. پورتال هاي سازماني با بررسي نيازهاي اطلاعاتي كاربران خود، مجموعهاي از مسيرهاي مطمئن اطلاعاتي را در اختيار آنها ميگذارند. از آنجايي كه ارائه خدمات پورتال اساساً مبتني بر شبكه و به ويژه اينترنت ميباشد، پورتال هاي سازماني خدماتي فراتر از آدرس دهي اطلاعات را انجام ميدهند كه معمولاً شامل مواردي نظير كاوش، سرويس پست الكترونيك، نظر سنجي، گروههاي خبري و بحث و غيره است. امكان تعامل ميان كاربر با وب سايت اصلي پورتال و همچنين ديگر كاربران عضو يك پورتال سازماني، زمينه بهرهبرداري هر چه بيشتر از فرصتهايي را كه در عرصههاي تجاري پديد ميآيند، فراهم ساخته است.
در ادامه اين مقاله نقش و كاركرد تسهيل کننده پورتال هاي سازماني را در تجارت الکترونيکي مورد بررسي قرار مي دهيم.
2. پيدايش پورتال
همچنان كه استفاده از اينترنت در اوايل سال 1994 آغاز شد و سرعت گرفت، تعداد وب سايتها نيز به شدت افزايش پيدا كرد. اين پديده كه به خودي خود تقويت مي شد منجر به بروز ضرورت يافتن راهي براي كمك به امر ناوبري يعني جستجو و تحقيق شد. به اين منظور دو نوع از وب سايتها يعني ”فهرست هاي راهنما“ و ”موتورهاي جستجو“ پا به عرصه ظهور گذاشتند ]4[.
فهرست هاي راهنما راهنمايان وب بودند كه متشكل از ويراستاران انساني بوده و بر اساس مقولات مختلفي مانند هنر، تجارت، خبر، بهداشت و غيره سازماندهي شده بودند. نتيجه نهايي، معمولاً يك ”پيوند“ به يكي از صفحات معين وب بود كه اطلاعات مورد نظر كاربر را در خود داشت.
از طرف ديگر، موتورهاي جستجو كلمات كليدي را از روي صفحات وب در بانكهاي اطلاعاتي گردآوري و تنظيم مي كردند كه جستجوگران ميتوانستند به پرس و جو دربارة آنها بپردازند. با وجود گسترش و تكامل موتورهاي جستجو همچنان اين سؤال به عنوان يك چالش مطرح بود كه چگونه دقيقاً چيزي را به كاربر بدهيم كه او ميخواهد؟ روند تكاملي وب سايتها سبب شد تا به تدريج استراتژيهاي خود را از ”پيوند دادن سريع كاربران“ به ”سايتهاي مقصد“ تبديل نمايند. در اين مرحله ناظران صنعتي به فهرست هاي راهنما و جستجوي اوليه عنوان ”پورتال“ را دادند. اين اصطلاح را در سال 1997 هالسي مينور كه در آن زمان رئيس CNET بود، ابداع كرد. اين كلمه به همان معناي عادي ”دروازه“ و ”درگاه“ است ]4[.
در حوزه اينترنت تعريف پورتال ماهيت متغير خود را حفظ كرد. در سادهترين معنا، پورتال دروازهاي است به وب. پورتال سكوي پرتابي است كه هر كاربر قبل از رفتن به سراغ مقصدهاي ديگر بايد به صورت يك صفحه مبدأ از آن استفاده كند. مارشاك معاون گروه پاتريشيا سيبولد ميگويد: ”پورتال ها باعث كاهش ميزان پرسه زدن افراد در وب مي شوند.“ ]4[. در عين حال پورتال ها به تدريج تبديل به سايتهايي شدند كه هر كاربر در سراسر روز به منظور مديريت طيف وسيعي از فعاليتهاي روزمره خود، به سراغ آنها ميرود مانند بررسي كامل تيترهاي خبري، فيمت سهام، ارسال نامه الكترونيكي و پيامهاي دوربرد و پيوستن به تالارهاي گفتگو.
از اينرو پورتال ها وظايف بسيار متفاوتي را انجام ميدهند ولي جوهره همگي آنها متشكل از پنج عنصر اصلي است: جستجو، محتوا، ايجاد گروههاي تجاري و برنامههاي خلاقيت فردي.
3. از پورتال تا يک محل کسب و کار الکترونيکي
پورتال نيز همانند اغلب مفاهيم رايج در فناوري اطلاعات بر اثر اينترنت و شبکه گسترده جهاني پديد آمد. کاربران عادي اينترنت معمولاً در هنگام ناوبري اطلاعات و کاوش موارد درخواستي خود در اينترنت مغلوب اقيانوس عظيم اطلاعات مي شدند. در نتيجه وب سايت هاي کاوش نظير Yahoo و AOL پديد آمدند تا به کاربران در يافتن مقلصد اينترنتي مورد نظرشان کمک کنند. اين پورتال هاي اوليه هيچگونه امکان تنظيم شخصي را به کاربران خود ارائه نمي کردند، بنابراين انتظار چنداني نداشتند که کاربران آنها همچنان به آنها وفادار باقي بمانند و از سايتي به سايت ديگري نروند.
پورتال ها اين وضعيت را با ارائه امکانات تنظيم شخصي به نحو چشمگيري تغيير دادند و کاربران آنها مي توانستند موضوعات درخواستي خود را مطابق سليقه، اولويت ها يا نيازهاي شخصي تغيير دهند و ÷يوندهاي مطلوبي را در ارتباط با موضوعات مختلف نظير اخبار، اطلاعات بازار بورس و سهام، تيم هاي ورزشي مورد علاقه، اوضاع جوي و هواشناسي و غيره به صورت متمرکز و در يک جا در اختيار داشته باشند. اين ويژگي پورتال ها سبب شد تا کاربران آنها نوعي تعلق خاطر به آنها پيدا کنند و هر کاربر مرتباً به پورتال شخصي خود مراجعه نمايد. همين امر سبب شد تا همان وب سايت هاي کاوش اوليه يعني Yahoo و AOL با افزودن قابليت هاي بيشتر به صفحات اصلي خود مانند امکان ارسال سريع پيام هاي کوتاه، گروههاي بحث، صفحات شخصي رايگان، آلبوم هاي عکس هاي شخصي و خانوادگي و سرويس هاي رايگان پست الکترونيکي کارايي و بهره وري خود را افزايش دهند و در نتيجه وفاداري بيشتري را از سوي کاربران هميشگي خود دريافت نمايند. بدين ترتيب بر اساس مطالعات به عمل آمده روشن شد که کاربران به هنگام مراجعه به اين وب سايت ها وقت بيشتري را نسبت به گذشته صرف ديدن صفحات گوناگون آنها مي کنند ]8[.
کاربران سازماني نيز به اين نتيجه رسيدند که از همان قابليت هاي پورتال هاي اينترنتي براي مديريت منابع سازماني خود استفاده نمايند که البته يافتن اينگونه منابع اطلاعاتي ( به لحاظ تخصصي بودن وظايف سازمانها ) در اينترنت کار دشواري به نظر مي آمد. افزودن ابزارهاي همکاري، تعامل با سيستم هاي تبادل، گسترش امکانات به تجهيزات ارتباط از راه دور همزمان با جذب کاربران و مشتريان جديد و مرتبط ساختن شرکاء و تأمين کنندگان به يک وب سايت مشترک، سبب شد تا پورتال در مسير تکاملي خود تبديل به يک فضاي کسب و کار الکترونيکي انجام امور تجاري به صورت الکترونيکي يا به عبارت بهتر تجارت الکترونيکي شود. اين امر راهي را براي کاربران فراهم مي کند تا به وسيله آن منابع، روابط و زنجيره ارزشي يک سازمان را جهت انجام بهتر مشاغلشان مديريت کنند.
4. پورتال هاي سازماني
از اوايل سال 1997 كه استفاده از پورتال ها در عرصههاي مختلف كاوش و بازيابي اطلاعات در اينترنت مورد توجه قرار گرفت، بسياري از سازمانهاي تجاري و غيرتجاري به فكر طراحي و ايجاد پورتال هاي سازماني براي خود و پرسنل و كاربران يا به عبارت بهتر مشتريانشان افتادند. شركتهايي مانند مايكروسافت و آي بي ام هم وارد اين ميدان شدند كه اين رقابت همچنان ادامه دارد.
پورتال هاي سازماني اساساً با دو هدف طراحي و در سطح سازمانها مستقر شدند. اين دو هدف شامل مديريت متمركز اطلاعات تجاري در سازمانها و ارائه خدمات اطلاعاتي روزآمد ميباشند. پورتال هاي سازماني از يك سو امكان مديريت متمركز در سازمان را براي مديران و معاونان مؤسسات و سازمانها فراهم ميكنند و پنجره اي شفاف از سازمان را در مقابل چشم آنها قرار ميدهند و از سوي ديگر كاربران و مشتركين خود را از آخرين اخبار و اطلاعات مربوط به حوزههاي كاري و تجاري آگاه ميسازند. اين پورتال ها علاوه بر اطلاعرساني زمينههاي تعامل ميان مديران و كارمندان و مشتريان يا كاربران را ايجاد مينمايند. محيط شبكهاي پورتال هاي سازماني به گونهاي طراحي ميشود كه يك كاربر پس از ورود به آنها خود را در فضاي مجازي يك محيط تجاري يا كاري مييابد و علاوه بر انجام امور اجرايي و تجاري در سراسر اوقاتي كه در اين محيط به سر ميبرد احساسي از لذت را همراه با آموزش تجربه مي نمايد. يكي ديگر از ويژگيهاي پورتال هاي سازماني اين است كه كاربران با مشاركت در فعاليتهاي مبتني بر شبكه خلاقيتهاي فردي را در خود پرورش ميدهند. امكانات تنظيم شخصي كه معمولاً در هر پورتال سازماني پيشبيني و ارائه ميشود ضمن به چالش گرفتن تجربيات فردي كاربران در كار با امكانات شبكهاي و بسترهاي ارتباطي، زمينههاي خلاقيت آنها را به شيوهاي كاربردي ايجاد مينمايد.
قابليتهاي موجود در پورتال هاي سازماني نظير كاوش، فهرستهاي موضوعي، سرويسهاي صفحات زرد براي يافتن شركتهاي محلي، سرويسهاي يافتن افراد براي رديابي شماره تلفنها يا آدرسهاي پست الكترونيكي، تيترهاي خبري، قيمت سهام، نتايج ورزشي، پيشبيني وضع هوا، اطلاعات مسافرتي و پروازي، فهرست رويدادهاي محلي، گروهاي بحث و گفتگو، تابلوي پيامها، سرويسهاي ارسال و دريافت سريع پيامها، آگهي ها و پيشنهادهاي تجاري، دفترچههاي آدرس، تقويم و ديگر قابليتهاي كاربردي؛ حقيقتاً آنها را تبديل به محيطهاي شبكهاي كردهاند كه كاربران پس از چند مورد استفاده و بهرهبرداري از آنها ديگر نميتوانند از عضويت در آنها چشمپوشي كنند. اين به معني وابسته نمودن كاربران به يك محيط خاص شبكهاي نيست، بلكه به معني ايجتد اعتماد در كاربران و مشتريان جهت مراجعه آنها به يك محل خاص در اينترنت به منظور انجام امور تجاري و اداري است.
امروزه روشن شده است كه كاربران پورتال هاي سازماني حدود يك سوم از زمان خود را صرف انجام جستجو، يك سوم را صرف پيامها و مشاركت در تالارهاي گفتگو و يك سوم ديگر را صرف دستيابي به ديگر محتويات ميكنند ]4[. امكانات ارتباط از راه دور نظير SMS كارايي پورتال هاي سازماني را چند برابر ساخته است. كاربران اين پورتال ها ديگر حتي براي ارتباط با پورتال مورد نظر نياز به حضور فيزيكي در محل كار يا منزل جهت استفاده از رايانه شخصي ندارند، بلكه ميتوانند از طريق تلفن همراه خود و ديگر تجهيزات ارتباطي بيسيم نسبت به امور اداري و بازرگاني خود واكنشهاي مناسب و به موقعي را نشان دهند. به عبارت ديگر پورتال ها قادر به بهرهبرداري مفيد و مؤثر از فناوريهاي بيسيم جهت برآورده ساختن نيازهاي ارتباطي مشتركين خود شدهاند. همة اينها كارايي پورتال هاي سازماني را بيش از گذشته نمايان ساخته اند. 5. چارچوب يک پورتال
يک فضاي کاري پورتال صرفاً با قرار دادن يک طرح جذاب بر روي انبوهي از منابع محتوايي و کاربردهاي مربوط به آن که قبلاً کاوش در آنها به سختي صورت مي گرفت، حاصل نمي گردد. در واقع چالش ساختن يک پورتال در سطحي عالي در صفحه واسط کاربر آن نيست، بلکه در فراهم نمودن فرايندهاي تجاري و کاري يکپارچه اي است که از ميان بسياري از سامانه هاي فناوري اطلاعات مي گذرند تا چنين فرايندهايي را به صورت يک مجموعه واحد درآورند و قابليت هاي کاوش جامع، دسترسي و يکپارچه سازي کاربردي، تنظيم شخصي، استقرار، مديريت، همکاري، مديريت محتوايي شبکه، استقرار تخصص، هوش تجاري، تجزيه و تحليل کمّي، امنيت و ميزباني ديگر گزينه هاي منحصر به سازمان را ايجاد نمايند. فروشنده اي که شما براي خريد خودتان انتخاب مي کنيد، بايد بتواند کليه اين قابليت ها را يا به صورت مستقيم و يا از طريق مجموعه اي از شرکاء فراهم نمايد تا آنها را با يکديگر ترکيب و مجتمع نموده و اطمينان يابد که اين خدمات مناسب هستند و تداوم خواهند يافت.
اين يکپارچه سازي ممکن است آسان به نظر برسد، اما ماده و محتواي اصلي آن شامل انبوهي از نرم افزارهاي ميانجي است که با ساختارهاي شبکه اي موجود درگيرو ترکيب مي شوند و شرايطي را به وجود مي آورند که در بهترين شکل خود به عنوان چارچوب پورتال عمل مي نمايد و مي تواند با نيازهاي متنوعي منطبق گردد و فضاي مناسبي را براي چيزي بيش از يک محصول فراهم نمايد. اين رويکرد فراتر از انتظار شرکت هايي نظير IBM بوده است ]8[. اين شرکت در ايجاد خانواده پورتال Websphere خود به چيزي فراتر از اين دست يافت. مزايايي که از طريق استخراج ارزش هاي کاملاً جديد پورتال نظير کاربردهاي جاري، محتوا و ويژگي هاي تخصصي آن عايد کاربر مي شد، در واقع مجموعه اي از دارايي هاي محتوايي پورتال را تبديل به يک فضاي کاري منفرد، جامع و مبتني بر تجارت الکترونيکي ساخت. هر يک از پياده سازي ها و کاربردهاي پورتال متمرکز بر هدفي خاص مي باشد. پورتال هاي تجارت به کارمندان (B 2 E) متمرکز بر يکپارچه سازي کاربردهاي سازماني، توسعه اجتماعي و حرفه اي و همکاري برابر هستند در حاليکه پورتال هاي تجارت به تجارت (B 2 B) تمرکز خود را معطوف بر امنيت اکسترانت و کاربردهاي عمومي (سلسله مراتبي) کرده اند. پورتال هاي تجارت به مشتري (B 2 C) متمرکز بر قابليت هاي سنجش، اجراي تبادلات و حفظ مشتري هستند. در رأس هر يک از پورتال ها مي تواند تمرکز بر خود پورتال باشد، ضمن آنکه مجموعه اي از ويژگي هاي بيشتري را ممکن است در يک پورتال صنعتي تجاري بيابيم که هدف آن به عنوان مثال، در خصوص پورتال يک شرکت توليد کننده دارو مي تواند پردازش فرايندهاي تأييد دارو توسط وزارت بهداشت باشد. قبلاً، اين ويژگي ها از طريق چندين پورتال براي يک سازمان فراهم مي شد و از سوي گستره وسيعي از فروشندگان نرم افزارهاي پورتال پشتيباني مي گرديد که هر يک به جنبه خاصي از پورتال پرداخته بودند. به عنوان مثال، مي توان گفت که يک بانک تجاري بزرگ از يک پورتال (B 2 C) قابل دسترسي براي مشتري استفاده مي کند که مشتريان تجاري از طريق آن مي توانند به حسابهاي خود دسترسي داشته باشند، به انتقال وجوه و دارايي ها بپردازند، اطلاعات مربوط به محصولات جديد را بدست آورند و اطلاعات و اخبار مربوط به حسابهاي خود را دريافت نمايند. علاوه بر اينها، بانک مذکور از يک پورتال تجارت به تجارت (B 2 B) استفاده مي کند که از طريق آن پرداخت وام هاي کوتاه مدت از بانک هاي تجاري بزرگ به بانک هاي کوچکتر مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد. مديريت اين روابط چندگانه فروشنده – خريدار، يک کار چندگانه و ترکيبي را براي تيم فناوري اطلاعات سازمان به وجود مي آورد.
پورتال ها به چارچوب يکپارچه تري تبديل شده اند؛ چيزي که به عنوان راهي براي استقرار محتوا آغاز شد، اکنون مبنايي شده است که از طريق آن تبادلات چندگانه صورت مي گيرند، تجارت الکترونيکي را امکان پذير ساخته است و با مشارکت کنندگان بسياري در تعامل مي باشد. همانطور که ملاحظه مي شود، تعريف کاربردي از پورتال ]8[ متمرکز بر نيازهاي چندگانه بازار است:
E 2 E, B 2 E, B 2 C, B 2 B. يک پورتال بايد به سرعت مستقر شود، اما در عين حال بايد به نحو گسترده اي در ميان کاربران مختلف به صورت شخصي تنظيم شود، گستره اي وسيع از محتويات گوناگون را در بر بگيرد، همکاري لازم را ميان کساني که در ارتباط با يک موضوع خاص نياز به کمک و مشارکت ديگران دارند، فراهم نمايد و در تعامل با زمينه طراحي شده خود از انعطاف کافي برخوردار باشد و بالاخره اينکه يک فضاي کاري الکترونيکي مناسبي را براي کاربران خودش به وجود آورد. به طور کلي، پورتال فضاي کاري سنتي و محصول محور را به يک فضاي پرتحرک تر، شخصي شده و قابل تعامل و مشارکت با مشتريان بيشتر تکامل و ارتقاء مي دهد. براي اغلب افراد اوج خلاقيت هاي الکترونيکي آنها در عرصه هاي کاري و شغلي، در ارسال يک فايل ايکترونيکي به وسيله پست الکترونيکي خلاصه مي شود. اين افراد تنها از 5 درصد از امکانات قابل ارائه در يک پورتال استفاده مي کنند. 95 درصد ديگر از امکانات موجود در يک پورتال منتظر کساني است که به سراغ آن مي آيند و از اين امکانات در جهت ارتقاي شغلي و حرفه اي خود استفاده مي کنند.
6. اجراي عمليات تجاري در پورتال هاي سازماني
اسفاده از فناوري اطلاعات در انجام عمليات تجاري، داراي دو تأثير عمده ملي است: يكي ”رشد اقتصادي“ و ديگري ”افزايش بهرهوري“. بررسيهاي انجام شده بيانگر اين مطلب است كه بازگشت سرمايه فناوري اطلاعات در كشورهاي مختلف، رقمي بين 50 تا 100 درصد ميباشد. در كشورهاي پيشرفته همچون آمريكا، سرمايهگذاري در فناوري اطلاعات باعث بازگشت سرمايه 6/70 درصدي در توليد ناخالص داخلي ميشود؛ در واقع سهم بالايي در رشد اقتصادي به نسبت ساير سرمايهگذاريهاي كشور دارد ]5[. به علاوه باعث افزايش چشمگير بهرهوري شده كه از طريق مشاركت در سيستمهاي توليد و فروش (بازار) جهاني كه پايه همگي، فناوري اطلاعات ميباشد، حاصل ميگردد.
شبكههاي رايانهاي، بازگشت سرمايه و ارزش استفاده از فناوري اطلاعات را افزايش ميدهند. قدرت اقتصادهاي شبكهاي در اين است كه متناسب با افزايش حجم و اندازه شبكه، ارزش بهكارگيري فناوري اطلاعات را افزايش ميدهند. براي توضيح بيشتر مطلب، ميتوان مشاهده كرد كه يک رايانه شخصي به تنهايي، بهرهوري را به ميزان محدود و مشخصي افزايش ميدهد. حال اگر اين رايانه به شبكهاي متصل گردد كه بتواند با به اشتراك گذاشتن اطلاعات، ارتباطات و همكاريهاي سازماني را نيز ميسر سازد، بالطبع بهرهوري آن چندين برابر ميشود. در همين حال، وقتي به ميليونها رايانه ديگر در جهان نيز متصل ميگردد و امكانات گسترده شبكهاي، تجاري، سازماني و غيره را مورد بهرهبرداري قرار ميدهد، بهره وري آن نيز بسيار افزايش مييابد. به علاوه، هنوز شاهديم كه تمامي پتانسيلهاي شبكه اينترنت، مورد شناسايي و بهرهبرداري قرار نگرفته است. پورتال هاي سازماني تنها به عنوان يكي از راهحلهاي ممكن در جهت بهرهوري هر چه بيشتر در عرصه فعاليتهاي اداري و تجاري طراحي و ارائه شده اند.
آنچه كه در اين ميان مهم به نظر ميرسد، فرايند و چگونگي اجراي عمليات تجاري در اين پورتال هاست. پورتال هاي سازماني به لحاظ برخورداري از ويژگيها و قابليتهاي خاص توانستهاند محيط مناسبي را براي انجام امور تجاري فراهم سازند. بخش اعظمي از فعاليتهاي سازماني ميان فروشنده و خريدار در چارچوبي صورت ميگيرد كه مورد توافق طرفين ميباشد ضمن آنكه تجارب علمي و فني طرفين به خودي خود نوعي ارزش افزوده محسوب ميشود. در يك جمعبندي كلي از فرايندهايي كه در يك پورتال سازماني در ارتباط با امور تجاري صورت ميگيرد، ميتوان به اين مراحل اشاره نمود:
• ارتباط كاربر با پورتال
• آگاهي از آخرين اخبار و اطلاعات تجاري موجود در پورتال
• مطالعه و بررسي پيامهاي دريافتي و ارسال پاسخهاي مناسب
• بررسي فرصتهاي تجاري و تعيين گزينههاي برنر
• دريافت مشاوره از سازمانهاي مربوطه
• اعلام نظر و ارائه پيشنهادها
• تصميمگيري و تصميم سازي
• خريد، سرمايهگذاري يا ارائه خدمات
• دريافت مبالغ و هزينههاي مربوط از طرق الكترونيك
• ارزيابي از فعاليتهاي صورت گرفته براي برنامهريزيهاي آتي
7. پورتال هاي سازماني و سرمايهگذاري مشترك
اقتصاد دانان اخيراً دريافتهاند كه هزينه توسعه تكنولوژيهاي پيشرفته، سالانه 10 درصد افزايش مييابد، و در واقع هر هفت سال و سه ماه يكبار دو برابر ميشود در اين شرايط حتي كشورهاي ثروتمندي مانند آمريكا، انگليس و غيره نيز مجبور هستند برخي پروژههاي خود را با كشورهاي ديگر شريك شوند. بنابراين رويكرد مشاركت به ويژه در حوزههاي اقتصادي كه اصطلاحاً سرمايهگذاري مشترك ناميده مي شود، يك واقعيت اجتناب ناپذير است.
مهمترين شرط توفيق سرمايهگذاري مشترك، برخورداري از همكاري گروهي و اشتراك مساعي براي دستيابي به اهداف مشترك است. پورتال هاي سازماني با ايجاد فضاهاي گروهي بر روي شبكه در درجه اول امكان فعاليتهاي گروهي را فراهم مي سازند و در درجه بعد با استفاده از قابليت هاي الكترونيك انجام تجارت الكترونيكي را عملي مينمايند. درج آگهي ها و اطلاعات مربوط به فرصتهاي سرمايهگذاري، سرمايهگذاران بالقوه در سطح سازمانها را به سوي منابع و مراجع مربوطه هدايت ميكند. اين قابليتي است كه به صورت پويا و فعال در يك پورتال سازماني پيشبيني و ايجاد ميگردد.
از آنجايي كه دستورالعمل واحد و جهان شمولي براي سازماندهي پروژههاي مبتني بر سرمايهگذاري مشترك وجود ندارد، سازماندهي آنها كار آساني نيست و تيزبيني و دقت زيادي ميطلبد. يكي از ويژگيها يا به عبارتي هنر پورتال هاي سازماني اين است كه فضاي مبتني بر شبكه آنها سازماندهي سرمايهگذاري مشترك را به شيوهاي آسان عملي مي سازد. ضمن آنكه كليه طرفهاي ذينفع در اين سرمايهگذاري ميتوانند به طور روزانه از كليه تغييرات و نوسانات مربوط به ارزش سهام خريداري شده و سود حاصل از آن آگاه شوند.
در واقع پورتال هاي سازماني در قالب يك بنگاه مشترك الكترونيك محلي براي ميزباني سرمايهگذاران و فعالان اقتصادي هستند كه اقدام به سرمايهگذاري مشترك در حوزههاي مورد علاقه مي نمايند. معمولاً سرمايهگذاري مشترك به دو صورت قراردادي و سهامي شكل ميگيرد. پورتال هاي سازماني قابليت عقد قراردادهاي الكترونيك و فروش الكترونيك سهام را در خود دارند. راهاندازي پورتال هاي سازماني علاوه بر تسهيل امور تجاري سازمانها به جذب فرصتهاي سرمايهگذاري براي سرمايهگذاران بومي و داخلي كشورهاي در حال توسعه كمك شايان توجهي مي كند. موضوع ظريف ديگري كه نبايد مورد غفلت قرار گيرد اين است كه در پروژههاي سرمايه گذاري مشترك، پس از خاتمه پروژه و حتي در حين انجام پروژه، خود پورتال به عنوان بخشي از داراييهاي الكترونيك شركتهاي متولي يا سرمايهگذار محسوب ميگردد كه اين به نوبه خود باعث ارزش افزوده در فعاليتهاي تجاري الكترونيك مي شود. بديهي است پورتال در پايان فعاليت خود بر اساس آنچه كه اصطلاحاً چرخه حيات پورتال ناميده ميشود در قالب بخشي از شبكه شركتهاي وابسته به فعاليتهاي عادي و عمومي خود ادامه ميدهد و زمينهاي بالقوه براي اعلام سرمايهگذاريهاي مشترك در آينده خواهد بود.
8. هزينه ايجاد پورتال هاي سازماني و بازگشت سرمايه
عليرغم تعهداتي كه سازمانها نسبت به مشتريان خود در خصوص بازگشت سرمايه آنها در زمينه سرمايهگذاري مرتبط با فناوري ميسپارند، محاسبة مقادير بازگشتي كاري مشكل است. هزينه پيادهسازي يك پورتال سازماني براي سازمانهاي بزرگ بالا است و در حين استقرار بالاتر هم ميرود كه اين به خاطر نياز روزافزون سازمانها و پديدار شدن نيازهاي جديد همزمان با طراحي و استقرار پورتال است. اما اگر فرايند طراحي و استقرار پورتال به درستي در يك سازمان صورت گيرد، منافعي كه در كوتاه مدت و دراز مدت عايد سازمان مي سازد به مراتب بيشتر از هزينههاي صرف شده خواهد بود. بر اساس يك محاسبه به عمل آمده در ايالات متحده ]7[ مجموع هزينههاي راه اندازي يك پورتال سازماني (شامل نرم افزار براي ساخت صفحات مشتري پسند و يكپارچهسازي دادههاي ورودي در طول مدت نصب و راهاندازي پورتال) معمولاً از 150 هزار تا سيصد هزار دلار متفاوت است. اما براي انجام يك پروژه در عرض يك دوره دو ساله، شركتها خود را آماده ميسازند كه بيش از يك ميليون دلار سرمايهگذاري كنند و اين تازه صرف يكپارچه سازي دادههاي پروژه مي شود كه از منابع مختلف گردآوري شده است.
هزينه ايجاد يك پورتال سازماني تقريباً براي 50 يا 500 نفر كارمند يكسان است، بنابراين هزينه آموزش كارمندان براي استفاده از پورتال با كاهش تعداد آنها تقليل مييابد. ايجاد يك پورتال سازماني براي يك سازمان با پرسنلي كمتر از 500 نفر مفيد است، اما به لحاظ اقتصادي چندان به صرفه نيست. اگر تعداد كاربران يك پورتال سازماني به مرز 700 نفر برسد، آنگاه ايجاد چنين پورتالي به صرفه خواهد بود ]7[. وقتي تعداد كاربران يك پورتال از پرسنل شاغل در يك سازمان فراتر ميرود و مجموعهاي از چند سازمان را در بر ميگيرد و كاربراني به تعداد حد اقل 2000 نفر مييابد و افراد بيشتري از آن استفاده ميكنند، ميتوان گفت كه چنين پورتالي به اهداف اقتصادي خود بيش از هر زمان ديگري نزديك شده است.
معمولاً كاربران يك پورتال سازماني نگران دراز مدت و تداوم خدمات پورتال هستند. هزينه خدمات پورتال و پشتيباني فني ميبايست از همان ابتدا محاسبه شود و در قالب بودجه شركت يا شركتهاي سرمايهگذار و يا از طريق دريافت حق اشتراك و هزينه درج آگهيهاي تجاري از مشتركان و مؤسسات دريافت شود. اگر قرار باشد كه پورتال سازماني تبديل به محلي براي نشان دادن تغييراتي شود كه در سازمان بروز مييابند، ايجاد يك زيرساخت مديريتي براي پورتال ضروري خواهد بود تا اطمينان لازم حاصل شود كه پورتال مرتباً خود را با نيازهاي سازماني تطبيق ميدهد.
9. نتيجه گيري
اصطلاح پورتال امروزه واژه اي مشترک از زبان رايج در فضاهاي اداري شده است. تعريف پورتال از ديدگاههاي متفاوتي امکان پذير است، زيرا کاربران امکانات زيادي را براي آن متصور مي شوند. تا کنون تعبيرات گوناگوني از پورتال ارائه شده است. يک پورتال به عنوان يک فضاي کاري براي تجارت الکترونيکي مبتني بر شبکه با امکان تنظيم شخصي و محتوايي و برخوردار از قابليت هاي مشارکت با ديگر همکاران و دسترسي بي سيم تعريف شده است]8 [. آنچه که در حوزه تجارت به ويژه تجارت الکترونيکي براي يک پورتال مطرح مي باشد، عبارت است از تمرکز بر روي آنچه که پورتال ها مي توانند براي يک سازمان فراهم کنند. استفاده از واژه جمع "پورتال ها" نيز اتفاقي نيست.
سازمانها نيز براي مواجهه با مسائل چندگانه خود در حوزه تجارت الکترونيکي معمولاً بيش از يک پورتال دارند. نقش تسهيل کننده پورتال در انجام امور بازرگاني و کارايي چندگانه پورتال، آن را تبديل به يک محل کسب و کار الکترونيکي براي کاربران آن نموده است.
پورتال هاي سازماني جداي از خدماتي كه در سازمانها ارائه مي كنند، فرصتهاي بازرگاني نويني را متناسب با توان اقتصادي و اجرايي سازمانها فراهم مينمايند. اين بدان مفهوم است كه پورتال هاي سازماني در راستاي اهداف خود، زمينة همكاريهاي متقابل و امكان بهرهبرداري از توانهاي حرفهاي و سرمايهگذاري طرفهاي درگير در فعاليتهاي بازرگاني را فراهم ميسازند. نمونه بارز اين گونه فعاليت ها در آنچه که امروزه تحت عنوان سرمايه گذاري مشترک مطرح مي باشد ، قابل مشاهده است.
يکپارچه سازي پورتال ها به مفهوم پيوند گروهي از نرم افزارهاي ميانجي است که با ساختارهاي شبکه اي موجود درگيرو ترکيب مي شوند و شرايطي را به وجود مي آورند که در بهترين شکل خود به عنوان چارچوب پورتال عمل مي نمايند و مي توانند با نيازهاي متنوعي منطبق گردند و فضاي مناسبي را براي چيزي بيش از يک محصول فراهم نمايند. بر اين اساس، تعريف کاربردي از پورتال متمرکز بر نيازهاي چندگانه بازار نظير: E 2 E, B 2 E, B 2 C, B 2 B است.
در يك جمعبندي كلي از فرايندهايي كه در يك پورتال سازماني در ارتباط با امور تجاري صورت ميگيرد، ميتوان به اين مراحل اشاره نمود: ارتباط كاربر با پورتال، آگاهي از آخرين اخبار و اطلاعات تجاري موجود در پورتال، بررسي فرصتهاي تجاري و تعيين گزينههاي برنر، تصميمگيري و تصميم سازي، خريد، سرمايهگذاري يا ارائه خدمات، دريافت و پرداخت مبالغ و وجوه مربوط از طرق الكترونيك، ارزيابي از فعاليتهاي صورت گرفته براي برنامهريزيهاي آتي.
موضوعي که از نظر کارفرمايان و سفارش دهندگان پورتال هاي سازماني حائز اهميت مي باشد، بحث هزينه ساخت و راه اندازي يک پورتال و بازگشت سرمايه اي است که ممکن است در اين زمينه به کارگيري شود؛ به عبارت ديگر موضوع به صرفه بودن ايجاد پورتال هاي سازماني بنا بر ملاحظات اقتصادي در ميان است. در اين خصوص نيز مطالعات و محاسبات جامعي به ويژه از ديدگاه تجاري و اقتصادي صورت گرفته است. آنچه که به اختصار در اين مورد مي توان گفت اين است که ايجاد يك پورتال سازماني براي يك سازمان با پرسنلي كمتر از 500 نفر مفيد است، اما به لحاظ اقتصادي چندان به صرفه نيست. اگر تعداد كاربران يك پورتال سازماني به مرز 700 نفر برسد، آنگاه ايجاد چنين پورتالي به صرفه خواهد بود. وقتي تعداد كاربران يك پورتال از پرسنل شاغل در يك سازمان فراتر رود و مجموعهاي از چند سازمان را در بر گيرد و كاربراني به تعداد حد اقل 2000 نفر يابد و افراد بيشتري از آن استفاده كنند، ميتوان گفت كه چنين پورتالي به اهداف اقتصادي خود بيش از هر زمان ديگري نزديك شده است.
و سر انجام اينکه تداوم خدمات در يک پورتال سازماني بستگي به واقعيت گرا بودن ديدگاه و همه جانبه بودن برنامه طراحان آن به ويژه در ارتباط با خدمات و پشتيباني فني دارد. نکته پاياني و قابل توجه در ارتباط با پورتال ها اين است که پس از خاتمه فعاليت هاي مرتبط با يک پورتال خاص، خود پورتال به عنوان بخشي از داراييهاي الكترونيك شركتهاي متولي يا سرمايهگذار محسوب ميگردد كه اين به نوبه خود باعث ارزش افزوده در فعاليتهاي تجارت الكترونيكي مي شود. بديهي است پورتال در پايان فعاليت خود بر اساس آنچه كه اصطلاحاً چرخه حيات پورتال ناميده ميشود در قالب بخشي از شبكه شركتهاي وابسته، به فعاليتهاي عادي و عمومي خود ادامه خواهد داد و زمينهاي بالقوه براي فعاليت هاي تجاري در آينده خواهد بود.
____________________________________________
منبع :tagfa.com
milade
سه شنبه 28 آبان 1387, 13:49 عصر
بیشتر مقالتون درباره پورتال نبود؟
kiosksoft
سه شنبه 28 آبان 1387, 14:28 عصر
بیشتر مقالتون درباره پورتال نبود؟
دوست من
همون اول اگه نگاه کنید به این مطلبی شما اشاره کردید خودم اشاره کردم....
به نظر شما پورتال ها چطور تغذیه میشن؟یا چطور به سیستمهای اطرافشان سرویس میدن ؟
خودشون همه کارهارو انجام میدن !!؟؟
یک پورتال استاندارد هم بطور مداوم از سرویس های وب جهت یکپارچه سازی استفاده میکنه و اینکه سرویس های وبی رو برای سایر سیستم ها فراهم میکنه.
مقاله جالب و کاملی هستش,منبعش هم ذکر شده.
متاسفانه ما ایرانی ها هیچ وقت به مطالعه کردن دقیق یک مطلب اهمیت نمیدیم,فقط بلدیم تیتر مطلب رو نگاه کنیم بعدش هم نظر بدیم!!
milade
سه شنبه 28 آبان 1387, 14:35 عصر
متاسفانه ما ایرانی ها هیچ وقت به مطالعه کردن دقیق یک مطلب اهمیت نمیدیم,فقط بلدیم تیتر مطلب رو نگاه کنیم بعدش هم نظر بدیم!!
بابا چرا میزنی خوندم!
اما این بیشتر درباره پورتال هست تا وب سرویس
kiosksoft
سه شنبه 28 آبان 1387, 14:45 عصر
بابا چرا میزنی خوندم!
اما این بیشتر درباره پورتال هست تا وب سرویس
دوست این چه حرفیه ؟
به نظر شما پورتال چیه ؟
niloofar norouzi
سه شنبه 28 آبان 1387, 20:47 عصر
دوست من
همون اول اگه نگاه کنید به این مطلبی شما اشاره کردید خودم اشاره کردم....
به نظر شما پورتال ها چطور تغذیه میشن؟یا چطور به سیستمهای اطرافشان سرویس میدن ؟
خودشون همه کارهارو انجام میدن !!؟؟
یک پورتال استاندارد هم بطور مداوم از سرویس های وب جهت یکپارچه سازی استفاده میکنه و اینکه سرویس های وبی رو برای سایر سیستم ها فراهم میکنه.
مقاله جالب و کاملی هستش,منبعش هم ذکر شده.
متاسفانه ما ایرانی ها هیچ وقت به مطالعه کردن دقیق یک مطلب اهمیت نمیدیم,فقط بلدیم تیتر مطلب رو نگاه کنیم بعدش هم نظر بدیم!!
با سلام
اولا ممنون. من با اصطلاح پروتال آشنا شدم.
ثانیاً: قسمتی که در نقل قول آمده ، توصیف زیبایی از مقاله ای است که به آن اشاره کردید. انگار این توضیح دو خطی جالب تر از مقاله ای با این حجم است.من هم سوال جناب
milade
را تکرا می کنم که:
بیشتر مقالتون درباره پورتال نبود؟
چون من هم هنوز به نقش سرویس وب در تجارت الکترونیک و بحث پروتال پی نبردم.
اگر بیشتر توضیح بدید و در این بین ، مطلب خوب جا بیافتاد ، ما هم یه چیز جدید و کاملی رو فرا می گیریم.
ممنون
milade
سه شنبه 28 آبان 1387, 22:10 عصر
مفهوم پورتال:یه دروازه برای راحتر کردن کاربر
نقش وب سرویس:کمک به پورتال جهت اجرا اسانتر و بهتر
حالا به نظر شما یه پورتال کلش وب سرویسه؟
niloofar norouzi
چهارشنبه 29 آبان 1387, 21:04 عصر
می شه بحث رو ادامه بدید
محمدامین شریفی
پنج شنبه 26 دی 1387, 20:18 عصر
سلام بر همه دوستانم.:قلب:
بحث پرتال رو میتونید با یک نمونه توضیح دهید؟
فکر کنم با وبگاه سازمان سنجش ادامه بدیم بهتر است.
اصلا این سایت پرتال است!؟چرا؟
دوم چگونه این پرتال بین asp.net و php اینطور هماهنگ عمل میکند؟
درباره www6 (http://www.w3.org/Conferences/WWW6)هم حرف بزنیم؟
آیا در پرتال های مهم خوب است از SSL استفاده بشه؟
ممنون
vBulletin® v4.2.5, Copyright ©2000-1403, Jelsoft Enterprises Ltd.