baran_mehr
سه شنبه 02 شهریور 1389, 22:56 عصر
سلام به همه دوستان عزیز:قلب:
در اين مقاله شما در مورد کار با با پايگاه داده در ASP.NET آشنا خواهيد شد. بدين معنا که در صدد هستيم تا رويه ای کلی از مفاهيم، روشها وابزارهای مورد استفاده در ASP.NET جهت برقراری ارتباط با پايگاه داده، نشان دادن داده ها، دستکاری داده ها، بهنگام سازی و... توسط اشيايی چون مهيا کننده های بانک های اطلاعاتی، DataSetها XML، و ... معرفی می شود.
اگر تا بحال با پايگاه داده کار نکرده ايد شايد provider يک پايگاه داده برای شما نامفهوم باشـد. بطور خلاصه راهی را که بايد طی کرد تا به پايگاه داده متصل شده، آنرا باز کرده و داده ها را دستکاری کرده و دستورات را اجرا نمود، بوسيله يک تهيه کننده اطلاعات مشخص می شود. در ASP.NET معمولا از دو روش برای اين کار استفاده می شود. روش اول اينکه اگر پايگاه داده شما از نوع SQL Server باشد بايستی با مدل SQLClient کار کرد و اگر پايگاه داده شما غير از SQL Server باشد (در حال حاضر) بايد از روش ديگر يعنی مدل OleDb استفاده نمود. بعنوان مثال اگر پايگاه داده شما Oracle ،Sybase و يا Access باشد بايد از روش OleDb استفاده کنيد.
روش کار بدين صورت است که ابتدا بايستی فضانام زير را در صفحاتی که از بانک اطلاعاتی استفاده می شود فراخوانی کرد:
<% @ Import NameSpace="System.Data" %>
<% @ Import NameSpace="System.Data.OleDb" %>
برای برقراری ارتباط با پايگاه معمولا از عبارت زير استفاده می شود:
Dim ObjConn As New OleDbConnection("Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0; DataSource=e:\db\users.mdb")
که قسمت DataSource آدرس فايل پايگاه داده است که در اينجا يک بانک Access است. همانگونه که ملاحظه می کنيد از رشته ارتباطی يا Connection String بعنوان پارامتر استفاده شده است و بوسيله متد Open ارتباط باز می شود:
objConn.Open()
لازم به توضيح است که در پايان کار بوسيله متد Close ارتباط را خاتمه می دهيم.
بمحض ارتباط با پايگاه داده می توان دستورات را به آن فرستاد. اين کار معمولا بوسيله شی OleDbCommand انجام می شود. جهت انجام اين کار می توان يک دستور SQL يا نام يک روال ذخيره شده (Stored Procedure) را مشخص نمود و بنا به مقتضيات می توان اعمال مختلفی را روی پايگاه پياده نمود:
Dim objCommand As New OleDbCommand ( "Select * From users", objConn )
ملاحظه می کنيد که کلاس Command از دو پارامتر رشته SQL و نام رشته ارتباطی برای فرستادن دستورات به پايگاه داده استفاده می کند. برای مثال آنچه را که در عبارت فوق ديديد می توان به بخشهای کوچکتر زير تقسيم کرد.
ابتدا تعريف شي:
Dim objCommand As New OleDbCommand()
سپس نسبت دادن آن به رشته ارتباطی جهت برقراری ارتباط پايگاه:
objCommand.Connection= objConn
مشخص کردن عمليات مورد نظر بوسيله دستورات SQL:
objCommand.CommandText="Select * From Users"
حتی می توانيد عمليات فوق را بصورت ذيل انجام دهيد:
Dim objCommand As New OleDbCommand( SQL string, Connection string )روشهای فوق دقيقا يک کار مشابه را انجام می دهند با اين اوصاف که در عبارت آخر بجای شئ ارتباطی از يک رشته ارتباطی استفاده شده است. تا اين مرحله هنوز عبارات فوق را به اجرا در نياورده ايم. برای اين کار راه های متفاوتی وجود دارد:
- از ExecuteNonQuery زمانی استفاده می شود که قصد برگرداندن داده ها از پايگاه مورد نظر نباشد مثلا در مواقعی که از دستورات SQL جهت درج (Insert) و بهنگام سازی (Update) استفاده شود.
objCommand.ExecuteNonQuery
- از ExecuteReader برای خواندن و برگرداندن اطلاعات از پايگاه استفاده می کنيم.
Dim ObjRead As OleDbDataReader
objRead=objCommand.ExecuteReader
- برای دستکاری يک تک مقدار مشخص و مورد نظر از متد ExecuteScalar استفاده می شود.
برای خواندن داده ها معمولا از کلاس DataReader استفاده می شود -برای خواندن نه برای اضافه کردن يا بروز کردن- اين شئ بصورت مستقيم به پايگاه داده دسترسی دارد و فقط خواندنی (Read Only) است. البته اين خاصيت محدوديتی برای آن است اما برای خواندن ساده داده روشی کامل بشمار می رود.
Dim objReadaer As OleDbDataReader
objReader=objCommand.ExecuteReader
Whlie objReader.Read
Response.write(objReader.GetString(0)& " <br> " )
End While
عبارت فوق جهت نمايش و چاپ داده ها بکار می رود. متد Read خواندن را تا زمانيکه به پايان نتايج نرسد ادامه می دهد و عبارت objReader.GetString(0) برای برگرداندن نسخه رشته ای ستونهای رکورد کاربرد دارد. در ليست زير چند متد ديگر برای برگرداندن مقادير داده ای متغيرها آمده است:
GetBoolean(x) مقدار منطقی را بر می گرداند.
GetChar(x) مقدار کاراکتری را برمی گرداند.
Get DataTypeColumn(x) نوع داده را در ستون برميگرداند.
GetString(x) مقداررشته ای را برمی گرداند.
و...
در اين بخش شما به دانسته های بخش اول نياز داريد. شئ بعدی که مورد بحث قرار می گيرد کلاس Data Adapter است. OleDBDataAdapter اطلاعات را می گيرد و يک ارتباط منطقی بين داده ها و کلاس Dataset ايجاد ميکند. بطور کلی ميتوان گفت Data Adapter در نظر اول معادل Data Command می باشد. روش استفاده از Data Adapter ها بطور معمول بصورت زير تعريف می شود:
Dim objAdapter As New OleDBDataAdapter("Select * From Users",objConn)
ملاحظه می کنيد که شئ Adapter از دو پارامتر- يکی رشته دستورات SQL و ديگری رشته ارتباطی - برای فرستادن دستورات به پايگاه داده استفاده می کند. بطور معمول DataAdapter برای پرکردن DataSetها و بروز کردن پايگاه بوسيله يک DataSet و اجرا کردن دستورات بکار می رود. اکنون نمای کلی از کاربرد فوق را در زير می بينيد:
Dim ds As DataSet = New DataSet()
objAdapter.Fill(ds,"Users")
متد Fill جهت اجرای دستور تنظيم شده در Data Adapter بکار می رود. بعبارت ديگر اطلاعات واکشی شده از پايگاه داده در يک جدول با نامی که ما تعيين می کنيم (Users) ذخيره می شود.
نکته ضروری اينست که تکنيک Mappings در اکثر مواقع کارساز است. Mappings عبارت است از ساختن يک نام مستعار (Alias) برای نام جداول در يک Dataset. اين aliasها هيچگونه تاثيری در منبع داده ندارد و وقتی که بوسيله DataAdapter فرستاده می شود بصورت خودکار بنام پيش فرض تبديل ميشود. اين تکنيک باعث خوانايی کد و راهنمايی برنامه نويس در ارجاع های بعدی وتشخيص جداول فراخوانی شده ميشود.
objAdapter.TableMappings.Add("adbtable","Users")
with objAdapter.tableMapping(0).ColumnMappings
.Add("PID","ID")
.Add("LAstName","Lname")
.Add("StreetAddress","Addy")
End with
objAdapter.Fill(ds)
در تکنيک فوق بجای استفاده از عبارت ds.Tables("adbtable") ميتوانيم Ds.Tables("Users") را بکار ببريم. در بخشهای آينده ديگر فوايد استفاده از Mappings آمده است. همچنين کلاس CommandBuilder برای بهنگام کردن يک بانک که بوسيله Dataset صورت گرفته يک شيوه صحيح بشمار ميرود:
Dim cmdBLD As New OleDBCommandBuilder(objAdapter)
که در عبارت فوق شئ objAdapter بعنوان پارامتر به دستور CommandBuilder فرستاده شده و سپس بوسيله متد Update منبع داده بهنگام می شود:
objAdapter.Update(ds,"Users")
در ادامه، مثال زير بعنوان جمع بندی مطالب قبلی آمده است. توجه داشته باشيد در مثال زير نتيجه ای بعنوان خروجی در مرورگر نمايش داده نمی شود و فقط از منبع داده ای اطلاعات خوانده شده و يک شئ Dataset پر می شود:
<%@ Import NameSpace="System.data" %>
<%@ Import NameSpace="System.Data.OleDB" %>
<Script Language="VB" Runat="Server">
Sub Page_Load( Sender As Object, E As EventArgs)
Dim objConn As New OleDBConnection("PROVIDER=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;DATA Source=e:\db\users.mdb")
objConn.Open()
Dim ds As DataSet=New DataSet
Dim objAdapter As New OleDBDataAdapter("Select * From Users",objConn)
Dim objcmdBLD As New OleDBCommandBuilder(objAdapter)
Obj.Adapter.Fill(ds,"Users")
End Sub
</Script>
در اين مقاله شما در مورد کار با با پايگاه داده در ASP.NET آشنا خواهيد شد. بدين معنا که در صدد هستيم تا رويه ای کلی از مفاهيم، روشها وابزارهای مورد استفاده در ASP.NET جهت برقراری ارتباط با پايگاه داده، نشان دادن داده ها، دستکاری داده ها، بهنگام سازی و... توسط اشيايی چون مهيا کننده های بانک های اطلاعاتی، DataSetها XML، و ... معرفی می شود.
اگر تا بحال با پايگاه داده کار نکرده ايد شايد provider يک پايگاه داده برای شما نامفهوم باشـد. بطور خلاصه راهی را که بايد طی کرد تا به پايگاه داده متصل شده، آنرا باز کرده و داده ها را دستکاری کرده و دستورات را اجرا نمود، بوسيله يک تهيه کننده اطلاعات مشخص می شود. در ASP.NET معمولا از دو روش برای اين کار استفاده می شود. روش اول اينکه اگر پايگاه داده شما از نوع SQL Server باشد بايستی با مدل SQLClient کار کرد و اگر پايگاه داده شما غير از SQL Server باشد (در حال حاضر) بايد از روش ديگر يعنی مدل OleDb استفاده نمود. بعنوان مثال اگر پايگاه داده شما Oracle ،Sybase و يا Access باشد بايد از روش OleDb استفاده کنيد.
روش کار بدين صورت است که ابتدا بايستی فضانام زير را در صفحاتی که از بانک اطلاعاتی استفاده می شود فراخوانی کرد:
<% @ Import NameSpace="System.Data" %>
<% @ Import NameSpace="System.Data.OleDb" %>
برای برقراری ارتباط با پايگاه معمولا از عبارت زير استفاده می شود:
Dim ObjConn As New OleDbConnection("Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0; DataSource=e:\db\users.mdb")
که قسمت DataSource آدرس فايل پايگاه داده است که در اينجا يک بانک Access است. همانگونه که ملاحظه می کنيد از رشته ارتباطی يا Connection String بعنوان پارامتر استفاده شده است و بوسيله متد Open ارتباط باز می شود:
objConn.Open()
لازم به توضيح است که در پايان کار بوسيله متد Close ارتباط را خاتمه می دهيم.
بمحض ارتباط با پايگاه داده می توان دستورات را به آن فرستاد. اين کار معمولا بوسيله شی OleDbCommand انجام می شود. جهت انجام اين کار می توان يک دستور SQL يا نام يک روال ذخيره شده (Stored Procedure) را مشخص نمود و بنا به مقتضيات می توان اعمال مختلفی را روی پايگاه پياده نمود:
Dim objCommand As New OleDbCommand ( "Select * From users", objConn )
ملاحظه می کنيد که کلاس Command از دو پارامتر رشته SQL و نام رشته ارتباطی برای فرستادن دستورات به پايگاه داده استفاده می کند. برای مثال آنچه را که در عبارت فوق ديديد می توان به بخشهای کوچکتر زير تقسيم کرد.
ابتدا تعريف شي:
Dim objCommand As New OleDbCommand()
سپس نسبت دادن آن به رشته ارتباطی جهت برقراری ارتباط پايگاه:
objCommand.Connection= objConn
مشخص کردن عمليات مورد نظر بوسيله دستورات SQL:
objCommand.CommandText="Select * From Users"
حتی می توانيد عمليات فوق را بصورت ذيل انجام دهيد:
Dim objCommand As New OleDbCommand( SQL string, Connection string )روشهای فوق دقيقا يک کار مشابه را انجام می دهند با اين اوصاف که در عبارت آخر بجای شئ ارتباطی از يک رشته ارتباطی استفاده شده است. تا اين مرحله هنوز عبارات فوق را به اجرا در نياورده ايم. برای اين کار راه های متفاوتی وجود دارد:
- از ExecuteNonQuery زمانی استفاده می شود که قصد برگرداندن داده ها از پايگاه مورد نظر نباشد مثلا در مواقعی که از دستورات SQL جهت درج (Insert) و بهنگام سازی (Update) استفاده شود.
objCommand.ExecuteNonQuery
- از ExecuteReader برای خواندن و برگرداندن اطلاعات از پايگاه استفاده می کنيم.
Dim ObjRead As OleDbDataReader
objRead=objCommand.ExecuteReader
- برای دستکاری يک تک مقدار مشخص و مورد نظر از متد ExecuteScalar استفاده می شود.
برای خواندن داده ها معمولا از کلاس DataReader استفاده می شود -برای خواندن نه برای اضافه کردن يا بروز کردن- اين شئ بصورت مستقيم به پايگاه داده دسترسی دارد و فقط خواندنی (Read Only) است. البته اين خاصيت محدوديتی برای آن است اما برای خواندن ساده داده روشی کامل بشمار می رود.
Dim objReadaer As OleDbDataReader
objReader=objCommand.ExecuteReader
Whlie objReader.Read
Response.write(objReader.GetString(0)& " <br> " )
End While
عبارت فوق جهت نمايش و چاپ داده ها بکار می رود. متد Read خواندن را تا زمانيکه به پايان نتايج نرسد ادامه می دهد و عبارت objReader.GetString(0) برای برگرداندن نسخه رشته ای ستونهای رکورد کاربرد دارد. در ليست زير چند متد ديگر برای برگرداندن مقادير داده ای متغيرها آمده است:
GetBoolean(x) مقدار منطقی را بر می گرداند.
GetChar(x) مقدار کاراکتری را برمی گرداند.
Get DataTypeColumn(x) نوع داده را در ستون برميگرداند.
GetString(x) مقداررشته ای را برمی گرداند.
و...
در اين بخش شما به دانسته های بخش اول نياز داريد. شئ بعدی که مورد بحث قرار می گيرد کلاس Data Adapter است. OleDBDataAdapter اطلاعات را می گيرد و يک ارتباط منطقی بين داده ها و کلاس Dataset ايجاد ميکند. بطور کلی ميتوان گفت Data Adapter در نظر اول معادل Data Command می باشد. روش استفاده از Data Adapter ها بطور معمول بصورت زير تعريف می شود:
Dim objAdapter As New OleDBDataAdapter("Select * From Users",objConn)
ملاحظه می کنيد که شئ Adapter از دو پارامتر- يکی رشته دستورات SQL و ديگری رشته ارتباطی - برای فرستادن دستورات به پايگاه داده استفاده می کند. بطور معمول DataAdapter برای پرکردن DataSetها و بروز کردن پايگاه بوسيله يک DataSet و اجرا کردن دستورات بکار می رود. اکنون نمای کلی از کاربرد فوق را در زير می بينيد:
Dim ds As DataSet = New DataSet()
objAdapter.Fill(ds,"Users")
متد Fill جهت اجرای دستور تنظيم شده در Data Adapter بکار می رود. بعبارت ديگر اطلاعات واکشی شده از پايگاه داده در يک جدول با نامی که ما تعيين می کنيم (Users) ذخيره می شود.
نکته ضروری اينست که تکنيک Mappings در اکثر مواقع کارساز است. Mappings عبارت است از ساختن يک نام مستعار (Alias) برای نام جداول در يک Dataset. اين aliasها هيچگونه تاثيری در منبع داده ندارد و وقتی که بوسيله DataAdapter فرستاده می شود بصورت خودکار بنام پيش فرض تبديل ميشود. اين تکنيک باعث خوانايی کد و راهنمايی برنامه نويس در ارجاع های بعدی وتشخيص جداول فراخوانی شده ميشود.
objAdapter.TableMappings.Add("adbtable","Users")
with objAdapter.tableMapping(0).ColumnMappings
.Add("PID","ID")
.Add("LAstName","Lname")
.Add("StreetAddress","Addy")
End with
objAdapter.Fill(ds)
در تکنيک فوق بجای استفاده از عبارت ds.Tables("adbtable") ميتوانيم Ds.Tables("Users") را بکار ببريم. در بخشهای آينده ديگر فوايد استفاده از Mappings آمده است. همچنين کلاس CommandBuilder برای بهنگام کردن يک بانک که بوسيله Dataset صورت گرفته يک شيوه صحيح بشمار ميرود:
Dim cmdBLD As New OleDBCommandBuilder(objAdapter)
که در عبارت فوق شئ objAdapter بعنوان پارامتر به دستور CommandBuilder فرستاده شده و سپس بوسيله متد Update منبع داده بهنگام می شود:
objAdapter.Update(ds,"Users")
در ادامه، مثال زير بعنوان جمع بندی مطالب قبلی آمده است. توجه داشته باشيد در مثال زير نتيجه ای بعنوان خروجی در مرورگر نمايش داده نمی شود و فقط از منبع داده ای اطلاعات خوانده شده و يک شئ Dataset پر می شود:
<%@ Import NameSpace="System.data" %>
<%@ Import NameSpace="System.Data.OleDB" %>
<Script Language="VB" Runat="Server">
Sub Page_Load( Sender As Object, E As EventArgs)
Dim objConn As New OleDBConnection("PROVIDER=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;DATA Source=e:\db\users.mdb")
objConn.Open()
Dim ds As DataSet=New DataSet
Dim objAdapter As New OleDBDataAdapter("Select * From Users",objConn)
Dim objcmdBLD As New OleDBCommandBuilder(objAdapter)
Obj.Adapter.Fill(ds,"Users")
End Sub
</Script>