salamatpedia
یک شنبه 27 مرداد 1398, 03:23 صبح
☑️ بزرگی پروستات چگونه ایجاد می شود؟
در مردان، ادرار از طریق مثانه به درون پیشابراه (مجرای ادرار) جریان می یابد. BPH، بزرگی خوش خیم (غیرسرطانی) پروستات است که جریان ادرار را در پیشابراه مسدود می کند. سلولهای پروستات به تدریج افزایش یافته و بزرگ می شوند و این امر باعث افزایش فشار بر پیشابراه و دشواری خروج ادرار و مایع منی از آن می گردد.
همانطور که مجرای ادرار سفت می شود، مثانه باید با شدت بیشتری از فشار خون ادرار جلوگیری کند.
همچنان که پیشابراه تنگ می شود، مثانه مجبور می شود که با قدرت بیشتری منقبض شده تا ادرار را از بدن خارج کند.
بنابراین عضله ی مثانه به تدریج قوی تر، ضخیم تر و بیش از حد حساس می شود ؛ در نتیجه حتی زمانی که مقادیر کمی از ادرار در مثانه است، فرد احساس ادرار داشته و دچار تکرر ادرار می شود. در نهایت، عضله ی مثانه بر فشار مجرای ادراری تنگ غلبه نکرده و ادرار در مثانه باقی مانده و کاملاً تخلیه نمی شود.
☑️ آیا بزرگی پروستات خطرناک است؟
هنگامی که مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود، فرد در معرض خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری قرار می گیرد. همچنین در طول زمان مشکلات جدی دیگری نیز از جمله سنگ های مثانه، وجود خون در ادرار(هماچوری)، بی اختیاری و احتباس حاد ادراری (عدم توانایی ادرار کردن) می توانند ایجاد شوند. ناتوانی ناگهانی در دفع ادرار یک اورژانس پزشکی است. در موارد نادر، آسیب مثانه و یا کلیه می تواند ناشی از BPH باشد.
درمان خانگی بزرگی پروستات (https://drprostat.ir/10)
1) تغییر سبک زندگی و تغذیه
برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند در از بین بردن علائم بزرگ شدن پروستات موثر باشد. قبل از شروع درمان دارویی و یا انجام عمل جراحی توصیه هایی که در ادامه آمده است را انجام دهید.
☑ مصرف الکل و کافئین را محدود کنید.
☑ نوشیدن مایعات در شب را محدود کنید.
☑ سعی کنید حداقل هر سه ساعت یک بار ادرار کنید.
☑ فعالیت بدنی داشته باشید.
☑ وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
☑ مصرف چربی های سالم را افزایش دهید.( مانند غذاهای سرشار از امگا 3)
2) ورزش کگل
ورزش کف لگنی که با عنوان ورزش کگل شناخته می شوند می تواند با تقویت عضلات لگن به درمان علائم ادراری بزرگی پروستات مانند بی اختیاری ادراری کمک کند.
انجام این ورزش که شامل منقبض کردن و سپس رها کردن عضلات لگن است می تواند به تقویت مثانه برای کنترل ادرار و بستن اسفنکتر کمک کند. برای اینکه تشخیص این عضله کار مشکلی است این تمرین را در هنگام ادرار کردن انجام دهید تا عضله های درگیر را شناسایی کنید.
عضله را منقبض کنید تا سرعت ادرار کند شود، سپس ادرار کردن را برای 20 ثانیه متوقف کنید( انجام همیشگی این ورزش هنگام ادرار توصیه نمی شود و بعد از شناسایی عضلات لگن این تمرین را خارج از زمان ادرار کردن انجام دهید). به طور کلی توصیه می شود مردان 3 تا 5 بار در روز تمرینات کگل را انجام دهند.
3) درمان گیاهی بزرگی پروستات
✔️ نخل بادبزنی اره ای (Saw Palmetto): مصرف این گیاه به درمان علائم ادراری ناشی از اندازه پروستات مانند اختلال های ادراری و مثانه بیش فعال کمک می کند. مصرف طولانی مدت این گیاه نیز بی خطر است.
✔️ ریشه گزنه: طبق مطالعاتی که در ژاپن انجام شده این ماده دارای ترکیبات هیدروفوبیک مانند استروئید است که منجر به مهار بافت غشای پروستات می شود که می تواند رشد سلول های پروستات را متوقف کند.
✔️ روغن دانه کدو تنبل: طبق تحقیقات انجام شده روغن دانه کدو در طی سه ماه توانست علائم پروستات بزرگ شده را کاهش دهد.
☑️ چه زمانی باید برای درمان بزرگی پروستات اقدام کنیم؟
هنگامی که مردان دچار مشکلات ادراری می شوند یافتن علت آن دشوار است. هنگام بروز هرگونه تغییرات باید به پزشک خود مراجعه کنید زیرا سرطان مثانه، سنگ ها و سرطان پروستات می توانند از جمله تشخیص های افتراقی باشند.
اورولوژیست ها از شاخصی(BPH Impact Index) برای تعیین اینکه فردی با توجه به علائمش نیاز به درمان دارد یا خیر ، استفاده می کنند. این روش به ما در تعیین شدت بیماری نیز کمک خواهد کرد. هرچه امتیاز فرد در این شاخص بیش تر باشد ، علائم شدیدتری را نیز به همراه دارد. اندازه پروستات و مشکلات ناشی از آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است .
تحت نظر گرفتن بیمار برای درمان بزرگی پروستات
هنگامی که علائم فرد مبتلا متوسط است و مجموع امتیازات شاخص BPH در او کم است (کمتر از 8)، بهتر است پیش از شروع هرگونه اقدام درمانی ، مریض را فقط تحت نظر بگیرید.
چنانچه علائم بر کیفیت زنگی فرد تاثیر گذاشته و یا انسداد به وجود آمده باعث ایجاد عوارض جدی نظیر عدم توانایی ادرار کردن، خون در ادرار(هماچوری)، سنگ مثانه، نارسایی کلیه یا دیگر مشکلات مثانه شود ،بیمار باید درمان شود.
داروهای درمان بزرگی پروستات
داروهای متعددی وجود دارند که برای درمان پروستات بزرگ مورد تایید FDA هستند. درمان دارویی برای مردانی که علائم خفیفی دارند و یا به بیماری قلبی مبتلا هستند و عمل جراحی به آن ها توصیه نمی شود، مورد استفاده قرار می گیرد. اما درمان دارویی درمان قطعی نیست.
مسدود کننده های آلفا
این داروها اندازه ی پروستات را کاهش نمی دهند، اما در بهبود علائم بسیار موثر هستند. آنها با شل کردن عضلات دور پروستات و گردن مثانه باعث می شوند که ادرار به راحتی جریان پیدا کند. این داروها سریع الاثر بوده و علائم را در عرض یک یا دو روز بهبود می بخشند. این دارو ها عبارتند از:
✅ فلوماکس (تامسولوزین)
✅اوروکساترال (آلفوزوسین)
✅ هیترین (ترازوسین)
✅ کاردورا (دوکسازوسین)
✅ راپافلو (سیلوودوسین)
شایع ترین عارضه جانبی این دارو ها سرگیجه است. سایر عوارض جانبی معمولا خفیف و قابل کنترل هستند. عوارض جانبی احتمالی شامل سردرد، ناراحتی معده و گرفتگی بینی است. این داروها برای مردانی که دچار احتباس ادرار شدید و عفونت های ادراری مکرر هستند، مناسب نمی باشند.
مهار کننده های آنزیم 5-آلفا ردوکتاز
این داروها می توانند با کاهش سطح هورمون مردانه به نام دی هیدرو تستوسترون (DHT) که در رشد پروستات دخیل است، سایز پروستات را کوچک کنند.
این داروها نسبت به داروهای مسدود کننده ی آلفا مدت بیش تری طول می کشد تا اثر کنند، اما پس از سه ماه، جریان ادرار بهبود می یابد. این داروها می توانند خطر احتباس حاد (عدم توانایی ادرار کردن) و همچنین نیاز به جراحی پروستات را کاهش دهند. این داروها عبارتند از:
✅ پروسکار (فیناستراید)
✅ آوودارت (دوتاستراید)
عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
✅ مشکلات نعوظ
✅ کاهش میل جنسی
✅ کاهش حجم مایع منی
این عوارض جانبی معمولاً خفیف بوده و با قطع دارو اتمام می یابند.
همچنین می توان ترکیبی از چند دارو برای درمان به کار برد.
پیشگیری از پروستات
تغذیه می تواند در پیشگیری از بزرگی پروستات نیز موثر باشد. دانشمندان دریافتند افرادی که میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی خود جای می دهند.
مخصوصات سبزیجات تیره و برگدار و گوجه فرنگی می تواند به کاهش بزرگی پروستات و علائم آن کمک کند. نمی توان گفت فقط مصرف یک ماده غذایی می تواند از بزرگ شدن پروستات پیشگیری کند اما داشتن یک رژیم سالم غذایی و سبک زندگی مناسب می تواند در پیشگیری موثر باشد.
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی (https://drprostat.ir/) و پروستات در تهران
در مردان، ادرار از طریق مثانه به درون پیشابراه (مجرای ادرار) جریان می یابد. BPH، بزرگی خوش خیم (غیرسرطانی) پروستات است که جریان ادرار را در پیشابراه مسدود می کند. سلولهای پروستات به تدریج افزایش یافته و بزرگ می شوند و این امر باعث افزایش فشار بر پیشابراه و دشواری خروج ادرار و مایع منی از آن می گردد.
همانطور که مجرای ادرار سفت می شود، مثانه باید با شدت بیشتری از فشار خون ادرار جلوگیری کند.
همچنان که پیشابراه تنگ می شود، مثانه مجبور می شود که با قدرت بیشتری منقبض شده تا ادرار را از بدن خارج کند.
بنابراین عضله ی مثانه به تدریج قوی تر، ضخیم تر و بیش از حد حساس می شود ؛ در نتیجه حتی زمانی که مقادیر کمی از ادرار در مثانه است، فرد احساس ادرار داشته و دچار تکرر ادرار می شود. در نهایت، عضله ی مثانه بر فشار مجرای ادراری تنگ غلبه نکرده و ادرار در مثانه باقی مانده و کاملاً تخلیه نمی شود.
☑️ آیا بزرگی پروستات خطرناک است؟
هنگامی که مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود، فرد در معرض خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری قرار می گیرد. همچنین در طول زمان مشکلات جدی دیگری نیز از جمله سنگ های مثانه، وجود خون در ادرار(هماچوری)، بی اختیاری و احتباس حاد ادراری (عدم توانایی ادرار کردن) می توانند ایجاد شوند. ناتوانی ناگهانی در دفع ادرار یک اورژانس پزشکی است. در موارد نادر، آسیب مثانه و یا کلیه می تواند ناشی از BPH باشد.
درمان خانگی بزرگی پروستات (https://drprostat.ir/10)
1) تغییر سبک زندگی و تغذیه
برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند در از بین بردن علائم بزرگ شدن پروستات موثر باشد. قبل از شروع درمان دارویی و یا انجام عمل جراحی توصیه هایی که در ادامه آمده است را انجام دهید.
☑ مصرف الکل و کافئین را محدود کنید.
☑ نوشیدن مایعات در شب را محدود کنید.
☑ سعی کنید حداقل هر سه ساعت یک بار ادرار کنید.
☑ فعالیت بدنی داشته باشید.
☑ وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید.
☑ مصرف چربی های سالم را افزایش دهید.( مانند غذاهای سرشار از امگا 3)
2) ورزش کگل
ورزش کف لگنی که با عنوان ورزش کگل شناخته می شوند می تواند با تقویت عضلات لگن به درمان علائم ادراری بزرگی پروستات مانند بی اختیاری ادراری کمک کند.
انجام این ورزش که شامل منقبض کردن و سپس رها کردن عضلات لگن است می تواند به تقویت مثانه برای کنترل ادرار و بستن اسفنکتر کمک کند. برای اینکه تشخیص این عضله کار مشکلی است این تمرین را در هنگام ادرار کردن انجام دهید تا عضله های درگیر را شناسایی کنید.
عضله را منقبض کنید تا سرعت ادرار کند شود، سپس ادرار کردن را برای 20 ثانیه متوقف کنید( انجام همیشگی این ورزش هنگام ادرار توصیه نمی شود و بعد از شناسایی عضلات لگن این تمرین را خارج از زمان ادرار کردن انجام دهید). به طور کلی توصیه می شود مردان 3 تا 5 بار در روز تمرینات کگل را انجام دهند.
3) درمان گیاهی بزرگی پروستات
✔️ نخل بادبزنی اره ای (Saw Palmetto): مصرف این گیاه به درمان علائم ادراری ناشی از اندازه پروستات مانند اختلال های ادراری و مثانه بیش فعال کمک می کند. مصرف طولانی مدت این گیاه نیز بی خطر است.
✔️ ریشه گزنه: طبق مطالعاتی که در ژاپن انجام شده این ماده دارای ترکیبات هیدروفوبیک مانند استروئید است که منجر به مهار بافت غشای پروستات می شود که می تواند رشد سلول های پروستات را متوقف کند.
✔️ روغن دانه کدو تنبل: طبق تحقیقات انجام شده روغن دانه کدو در طی سه ماه توانست علائم پروستات بزرگ شده را کاهش دهد.
☑️ چه زمانی باید برای درمان بزرگی پروستات اقدام کنیم؟
هنگامی که مردان دچار مشکلات ادراری می شوند یافتن علت آن دشوار است. هنگام بروز هرگونه تغییرات باید به پزشک خود مراجعه کنید زیرا سرطان مثانه، سنگ ها و سرطان پروستات می توانند از جمله تشخیص های افتراقی باشند.
اورولوژیست ها از شاخصی(BPH Impact Index) برای تعیین اینکه فردی با توجه به علائمش نیاز به درمان دارد یا خیر ، استفاده می کنند. این روش به ما در تعیین شدت بیماری نیز کمک خواهد کرد. هرچه امتیاز فرد در این شاخص بیش تر باشد ، علائم شدیدتری را نیز به همراه دارد. اندازه پروستات و مشکلات ناشی از آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است .
تحت نظر گرفتن بیمار برای درمان بزرگی پروستات
هنگامی که علائم فرد مبتلا متوسط است و مجموع امتیازات شاخص BPH در او کم است (کمتر از 8)، بهتر است پیش از شروع هرگونه اقدام درمانی ، مریض را فقط تحت نظر بگیرید.
چنانچه علائم بر کیفیت زنگی فرد تاثیر گذاشته و یا انسداد به وجود آمده باعث ایجاد عوارض جدی نظیر عدم توانایی ادرار کردن، خون در ادرار(هماچوری)، سنگ مثانه، نارسایی کلیه یا دیگر مشکلات مثانه شود ،بیمار باید درمان شود.
داروهای درمان بزرگی پروستات
داروهای متعددی وجود دارند که برای درمان پروستات بزرگ مورد تایید FDA هستند. درمان دارویی برای مردانی که علائم خفیفی دارند و یا به بیماری قلبی مبتلا هستند و عمل جراحی به آن ها توصیه نمی شود، مورد استفاده قرار می گیرد. اما درمان دارویی درمان قطعی نیست.
مسدود کننده های آلفا
این داروها اندازه ی پروستات را کاهش نمی دهند، اما در بهبود علائم بسیار موثر هستند. آنها با شل کردن عضلات دور پروستات و گردن مثانه باعث می شوند که ادرار به راحتی جریان پیدا کند. این داروها سریع الاثر بوده و علائم را در عرض یک یا دو روز بهبود می بخشند. این دارو ها عبارتند از:
✅ فلوماکس (تامسولوزین)
✅اوروکساترال (آلفوزوسین)
✅ هیترین (ترازوسین)
✅ کاردورا (دوکسازوسین)
✅ راپافلو (سیلوودوسین)
شایع ترین عارضه جانبی این دارو ها سرگیجه است. سایر عوارض جانبی معمولا خفیف و قابل کنترل هستند. عوارض جانبی احتمالی شامل سردرد، ناراحتی معده و گرفتگی بینی است. این داروها برای مردانی که دچار احتباس ادرار شدید و عفونت های ادراری مکرر هستند، مناسب نمی باشند.
مهار کننده های آنزیم 5-آلفا ردوکتاز
این داروها می توانند با کاهش سطح هورمون مردانه به نام دی هیدرو تستوسترون (DHT) که در رشد پروستات دخیل است، سایز پروستات را کوچک کنند.
این داروها نسبت به داروهای مسدود کننده ی آلفا مدت بیش تری طول می کشد تا اثر کنند، اما پس از سه ماه، جریان ادرار بهبود می یابد. این داروها می توانند خطر احتباس حاد (عدم توانایی ادرار کردن) و همچنین نیاز به جراحی پروستات را کاهش دهند. این داروها عبارتند از:
✅ پروسکار (فیناستراید)
✅ آوودارت (دوتاستراید)
عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
✅ مشکلات نعوظ
✅ کاهش میل جنسی
✅ کاهش حجم مایع منی
این عوارض جانبی معمولاً خفیف بوده و با قطع دارو اتمام می یابند.
همچنین می توان ترکیبی از چند دارو برای درمان به کار برد.
پیشگیری از پروستات
تغذیه می تواند در پیشگیری از بزرگی پروستات نیز موثر باشد. دانشمندان دریافتند افرادی که میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی خود جای می دهند.
مخصوصات سبزیجات تیره و برگدار و گوجه فرنگی می تواند به کاهش بزرگی پروستات و علائم آن کمک کند. نمی توان گفت فقط مصرف یک ماده غذایی می تواند از بزرگ شدن پروستات پیشگیری کند اما داشتن یک رژیم سالم غذایی و سبک زندگی مناسب می تواند در پیشگیری موثر باشد.
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی (https://drprostat.ir/) و پروستات در تهران