نیاز غنی
یک شنبه 27 فروردین 1402, 17:38 عصر
آیا میدانید دیالیز در سالمندان منجر به چه بیماریهایی میشود؟ این سوال مهمی است که قبل از هر اقدامی باید درباره آن آگاهی کسب کنید. خوشبختانه با پیشرفتهای پزشکی در سالهای اخیر بسیاری از عوارض دیالیز در سالمندان برطرف شده است. در عین حال چند عارضه جانبی وجود دارد که سالمند دیالیزی با آن روبهروست که عبارتاند از:
لخته شدن خون
خشکی و خارش پوست
باد فتق
عفونت
کاهش فشار خون
گرفتگی عضلات (https://parsayannursinghome.com/leg-cramps-in-the-elderly/)
سندرم پای بیقرار
حالت تهوع
مشکلات تغذیه
هر چند نمیتوان احتمال بروز عوارض فوق را به صفر رساند؛ اما راههایی وجود دارند که با اجرای دقیق آنها میتوانید شدت عوارض را تا حد زیادی کاهش داد. بهعنوان مثال برای کاهش حالت تهوع و افت فشار خون میتوان از داروهایی مانند هیدراتاسیون (hydration) استفاده کرد. این دارو بدون نیاز به نسخه پزشک نیز از داروخانهها قابل تهیه است. هرچند که توصیه میکنیم حتما زیر نظر پزشک مصرف کنید.
پیادهروی یکی دیگر از اقداماتی است که سالمندان باید در برنامه روزانه خود بگنجانند. روزانه چند دقیقه راه رفتن به کاهش عوارض دیالیز کمک میکند. در کنار آن استفاده از کمپرس آب گرم نیز برای تسکین دردهای دیالیز خیلی مفید است. اقدامات دیگری نیز وجود دارند که با نظر پزشک معالج برای کاهش عوارض دیالیز در سالمندان پیشنهاد میشوند.
درمان جایگزین دیالیز برای سالمندان
هرچند دیالیز یک روش کارآمد برای افزایش طول عمر سالمندان مبتلا به نارسایی کلیه است؛ اما نباید فراموش کنیم که این روش درمانی، فشار جسمی و روحی بسیار زیادی را به بیمار وارد میکند. وقتی با یک سالمند دیالیزی صحبت میکنید، احتمالا از او خواهید شنید که اگر راهحل جایگزینی وجود داشته باشد، حاضر است فورا به سراغ آن برود. در سالهای اخیر یک روش علمی بهعنوان درمان جایگزین دیالیز برای سالمندان معرفی شده است.
این روش تحت عنوان مراقبتهای محافظهکارانه (conservative care) شناخته میشود. آن دسته از سالمندانی که به هر دلیل نمیخواهند درمان دیالیز را شروع کنند، میتوانند این روش را برگزینند. این روش بهخصوص برای آن دسته از افراد مسن که در کنار نارسایی کلیه (https://parsayannursinghome.com/kidney-diseases-of-the-elderly/) با بیماریهای دیگری نیز دست و پنجه نرم میکنند، کاربرد دارد. واقعیت این است که سالمند دیالیزی تنها به فکر زنده ماندن نیست. بلکه کیفیت زندگی نیز برای او اهمیت دارد.
درمان مراقبتهای محافظهکارانه بهنوعی غیرتهاجمی به حساب میآید. در این روش سالمند باید رژیم غذایی ویژهای را دنبال کند. همچنین لازم است فشار خون سالمندان (https://parsayannursinghome.com/caring-for-the-elderly-with-high-blood-pressure/) را دائما تحت نظر داشته باشید. اگر اضافه وزن دارد، با ورزش کردن باید به وزن ایدهآل برسد. برای جبران کمخونی باید از تزریقات خارجی زیر نظر پزشک استفاده کند. رویهمرفته انتخاب بین دیالیز و مراقبتهای محافظهکارانه باید با مشورت پزشک انجام شود.
مراقبت از سالمند دیالیزی
سالمند دیالیزی نیاز به توجه ویژه دارد. او باید در تمام طول شبانهروز بهخصوص در ساعتهای پس از دیالیز، تحت نظر قرار بگیرد. همانطور که ذکر کردیم، عوارض دیالیز در سالمندان را با رعایت اصول نگهداری از آنها میتوان به حاقل رساند. اهمیت مراقبت از سالمندان دیالیزی بهحدی زیاد است که پزشکان توصیه میکنند حتما از پرستاران متخصص برای رسیدگی به افراد مسن استفاده کنید. در حال کلی از جمله اقدامات مهم مراقبت از سالمندان دیالیزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با ماساژ دادن و کمپرس آب گرم در نواحی مختلف بدن، باید جلوی گرفتگی عضلانی گرفته شود.
توجه به بهداشت فردی سالمند از جمله مسواک زدن، کوتاه کردن ناخنها، شستشوی بدن و … خیلی مهم است.
با هیدراته کردن پوست سالمند، باید جلوی احساس خارش در بدن پس از دیالیز را گرفت.
جلوگیری از خشکی لبها با استفاده از ماسکها و ماساژهای مخصوص اهمیت زیادی دارد.
چند نکته برای مراقبت جسمانی از سالمندان دیالیزی مطرح کردیم. واقعیت این است که ماجرا به همینجا ختم نمیشود. سالمند دیالیزی بیش از سایر افراد مسن، در معرض بیماریهای روحی مانند افسردگی قرار دارد. بنابراین لازم است که برنامه مدونی برای حفظ روحیه و نشاط در سالمندان (https://parsayannursinghome.com/mental-health-in-the-elderly/) که در این دسته افرد دیالیزی قرار دارند بچینید. حضور یک پرستار تمام وقت در کنار سالمند، کمک میکند تا این برنامه عملیاتی شود. بهعنوان مثال پیادهروی، ورزش سبک، تفریحات ساده، گفتگو کردن درباره موضوعات روحیهبخش، ماساژ درمانی، مشاوره و … از جمله مراقبتهایی است که به جلوگیری از بروز بیماریهای روحی در سالمندان دیالیزی کمک میکند.
منبع: مراقبت از سالمند دیالیزی (https://parsayannursinghome.com/caring-for-the-elderly-on-dialysis/)
نوشته: اسایشگاه سالمندان پارسایان (https://parsayannursinghome.com/)
لخته شدن خون
خشکی و خارش پوست
باد فتق
عفونت
کاهش فشار خون
گرفتگی عضلات (https://parsayannursinghome.com/leg-cramps-in-the-elderly/)
سندرم پای بیقرار
حالت تهوع
مشکلات تغذیه
هر چند نمیتوان احتمال بروز عوارض فوق را به صفر رساند؛ اما راههایی وجود دارند که با اجرای دقیق آنها میتوانید شدت عوارض را تا حد زیادی کاهش داد. بهعنوان مثال برای کاهش حالت تهوع و افت فشار خون میتوان از داروهایی مانند هیدراتاسیون (hydration) استفاده کرد. این دارو بدون نیاز به نسخه پزشک نیز از داروخانهها قابل تهیه است. هرچند که توصیه میکنیم حتما زیر نظر پزشک مصرف کنید.
پیادهروی یکی دیگر از اقداماتی است که سالمندان باید در برنامه روزانه خود بگنجانند. روزانه چند دقیقه راه رفتن به کاهش عوارض دیالیز کمک میکند. در کنار آن استفاده از کمپرس آب گرم نیز برای تسکین دردهای دیالیز خیلی مفید است. اقدامات دیگری نیز وجود دارند که با نظر پزشک معالج برای کاهش عوارض دیالیز در سالمندان پیشنهاد میشوند.
درمان جایگزین دیالیز برای سالمندان
هرچند دیالیز یک روش کارآمد برای افزایش طول عمر سالمندان مبتلا به نارسایی کلیه است؛ اما نباید فراموش کنیم که این روش درمانی، فشار جسمی و روحی بسیار زیادی را به بیمار وارد میکند. وقتی با یک سالمند دیالیزی صحبت میکنید، احتمالا از او خواهید شنید که اگر راهحل جایگزینی وجود داشته باشد، حاضر است فورا به سراغ آن برود. در سالهای اخیر یک روش علمی بهعنوان درمان جایگزین دیالیز برای سالمندان معرفی شده است.
این روش تحت عنوان مراقبتهای محافظهکارانه (conservative care) شناخته میشود. آن دسته از سالمندانی که به هر دلیل نمیخواهند درمان دیالیز را شروع کنند، میتوانند این روش را برگزینند. این روش بهخصوص برای آن دسته از افراد مسن که در کنار نارسایی کلیه (https://parsayannursinghome.com/kidney-diseases-of-the-elderly/) با بیماریهای دیگری نیز دست و پنجه نرم میکنند، کاربرد دارد. واقعیت این است که سالمند دیالیزی تنها به فکر زنده ماندن نیست. بلکه کیفیت زندگی نیز برای او اهمیت دارد.
درمان مراقبتهای محافظهکارانه بهنوعی غیرتهاجمی به حساب میآید. در این روش سالمند باید رژیم غذایی ویژهای را دنبال کند. همچنین لازم است فشار خون سالمندان (https://parsayannursinghome.com/caring-for-the-elderly-with-high-blood-pressure/) را دائما تحت نظر داشته باشید. اگر اضافه وزن دارد، با ورزش کردن باید به وزن ایدهآل برسد. برای جبران کمخونی باید از تزریقات خارجی زیر نظر پزشک استفاده کند. رویهمرفته انتخاب بین دیالیز و مراقبتهای محافظهکارانه باید با مشورت پزشک انجام شود.
مراقبت از سالمند دیالیزی
سالمند دیالیزی نیاز به توجه ویژه دارد. او باید در تمام طول شبانهروز بهخصوص در ساعتهای پس از دیالیز، تحت نظر قرار بگیرد. همانطور که ذکر کردیم، عوارض دیالیز در سالمندان را با رعایت اصول نگهداری از آنها میتوان به حاقل رساند. اهمیت مراقبت از سالمندان دیالیزی بهحدی زیاد است که پزشکان توصیه میکنند حتما از پرستاران متخصص برای رسیدگی به افراد مسن استفاده کنید. در حال کلی از جمله اقدامات مهم مراقبت از سالمندان دیالیزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
با ماساژ دادن و کمپرس آب گرم در نواحی مختلف بدن، باید جلوی گرفتگی عضلانی گرفته شود.
توجه به بهداشت فردی سالمند از جمله مسواک زدن، کوتاه کردن ناخنها، شستشوی بدن و … خیلی مهم است.
با هیدراته کردن پوست سالمند، باید جلوی احساس خارش در بدن پس از دیالیز را گرفت.
جلوگیری از خشکی لبها با استفاده از ماسکها و ماساژهای مخصوص اهمیت زیادی دارد.
چند نکته برای مراقبت جسمانی از سالمندان دیالیزی مطرح کردیم. واقعیت این است که ماجرا به همینجا ختم نمیشود. سالمند دیالیزی بیش از سایر افراد مسن، در معرض بیماریهای روحی مانند افسردگی قرار دارد. بنابراین لازم است که برنامه مدونی برای حفظ روحیه و نشاط در سالمندان (https://parsayannursinghome.com/mental-health-in-the-elderly/) که در این دسته افرد دیالیزی قرار دارند بچینید. حضور یک پرستار تمام وقت در کنار سالمند، کمک میکند تا این برنامه عملیاتی شود. بهعنوان مثال پیادهروی، ورزش سبک، تفریحات ساده، گفتگو کردن درباره موضوعات روحیهبخش، ماساژ درمانی، مشاوره و … از جمله مراقبتهایی است که به جلوگیری از بروز بیماریهای روحی در سالمندان دیالیزی کمک میکند.
منبع: مراقبت از سالمند دیالیزی (https://parsayannursinghome.com/caring-for-the-elderly-on-dialysis/)
نوشته: اسایشگاه سالمندان پارسایان (https://parsayannursinghome.com/)