PDA

View Full Version : کرمک و خارش شبانه در کودکان؛ بیماری شایع اما قابل درمان با چند اقدام ساده



farzane70
سه شنبه 06 آبان 1404, 17:22 عصر
https://saalembashi.ir/wp-content/uploads/2025/10/590284852-e1572417237477.webp
کرمک‌ها و کرم‌های نخی که به کرم‌های سنجاقی نیز معروف هستند، یکی از شایع‌ترین عفونت‌ها در کودکان هستند. آنها اغلب باعث خارش در اطراف مقعد در شب می‌شوند که می‌تواند منجر به اختلال خواب و تحریک‌پذیری شود. اگرچه نگران کننده به نظر می‌رسند، اما معمولاً بی‌ضرر هستند و به راحتی قابل درمان هستند.
مشکلی که وجود دارد این است که کرمک‌ها به سرعت در خانه پخش می‌شوند و اگر به درستی مدیریت نشوند، اغلب دوباره برمی‌گردند.
https://cdnshare.org/2025/10/22/JMN8jdakrMhemgiaqRKcufwh6nvM50X2oo92xMtu.png
کرمک (کرم‌های نخی) در کودکان چیست؟کرمک‌ها توسط انگل کوچکی به نام انتروبیوس ورمیکولاریس ایجاد می‌شوند. این کرم‌های سفید کوچک در داخل روده‌ها زندگی می‌کنند و معمولاً حدود ۱ سانتی‌متر طول دارند.
در ادامه نحوه آلوده کردن کودکان توسط آنها آورده شده است:


کودکی تخم‌های میکروسکوپی کرم نخی را می‌بلعد.
تخم‌ها در روده‌ها باز می‌شوند و به کرم‌های بالغ تبدیل می‌شوند.
شب‌ها، کرم‌های ماده به پوست اطراف مقعد می‌روند تا هزاران تخم بگذارند که باعث خارش شدید شبانه می‌شود.

از آنجا که تخم‌ها بسیار چسبنده هستند، می‌توانند هنگام خاراندن کودک زیر ناخن‌ها قرار بگیرند. از آنجا، به اسباب‌بازی‌ها، رختخواب، لباس و حتی مستقیماً به دهان کودک پخش می‌شوند. این چرخه توضیح می‌دهد که چرا عفونت مجدد بسیار رایج است.




علائم و نشانه‌های کرمک در کودکانhttps://cdnshare.org/2025/10/22/aHkqa1LE2hfbvp0P6fK9SYpl315IKp6jhMwKTY12.png




شایع‌ترین علائم عبارتند از:


خارش در اطراف مقعد (https://clinicdarman.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C%D9%87%D 8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D9%82%D8%B9%D8%AF/)، به خصوص در شب
اختلال خواب یا تحریک‌پذیری
قرمزی یا التهاب پوست ناشی از خاراندن
در دختران، قرمزی یا خارش در اطراف ناحیه واژن
درد خفیف شکم یا کاهش اشتها

بیشتر کودکان از سایر جهات حالشان خوب است. کرمک‌ها بیماری جدی ایجاد نمی‌کنند، اما خارش و خواب نامناسب می‌تواند هم برای کودکان و هم برای والدین آزار دهنده باشد.
نحوه تشخیص کرمک در کودکان
https://cdnshare.org/2025/10/22/ByPdbzD365uv1UDur2ZZ7fg9yejl9nSzyKUcyLtH.jpgبه نقل از سایت www.telebaby.com.au (https://www.telebaby.com.au/articles/paediatricians-guide-to-threadworms-pinworms-in-children-symptoms-treatment-and-prevention)

Often the diagnosis is made by noticing the worms themselves, or because of the classic night-time itching. They look like thin, white threads about 1 cm long and are most likely to be seen 2 to 3 hours after your child has gone to sleep, when the female worms come out to lay eggs around the anus. You might also notice them in the stool, appearing as small white threads that move.اغلب تشخیص با مشاهده خود کرم‌ها یا به دلیل خارش شبانه معمول انجام می‌شود. آن‌ها مانند رشته‌های نازک و سفیدی به طول حدود ۱ سانتی‌متر به نظر می‌رسند و به احتمال زیاد ۲ تا ۳ ساعت پس از خواب فرزندتان، زمانی که کرم‌های ماده برای تخم‌گذاری در اطراف مقعد بیرون می‌آیند، دیده می‌شوند. همچنین ممکن است آن‌ها را در مدفوع مشاهده کنید که به صورت رشته‌های کوچک سفید رنگی که حرکت می‌کنند، ظاهر می‌شوند.
https://www.telebaby.com.au/articles/paediatricians-guide-to-threadworms-pinworms-in-children-symptoms-treatment-and-prevention
در بسیاری از موارد، درمان بر اساس این علائم انجام می‌شود و اگر علائم پس از درمان برطرف شوند، معمولاً تشخیص قطعی است.
پزشک ممکن است «آزمایش نوار چسب» را توصیه کند. این آزمایش شامل فشار دادن یک تکه نوار چسب شفاف روی پوست اطراف مقعد در صبح اول وقت، قبل از دوش گرفتن یا رفتن به توالت است.
سپس نوار زیر میکروسکوپ برای یافتن تخم کرمک بررسی می‌شود.
درمان کرمک در کودکانخبر خوب این است که کرمک‌ها به راحتی با داروهایی که برای کودکان بی‌خطر و مؤثر هستند، درمان می‌شوند. دو نوع اصلی دارو معمولاً استفاده می‌شود:


مبندازول: این دارو با جلوگیری از جذب قند توسط کرم‌ها، آنها را گرسنه نگه می‌دارد، قندی که برای زنده ماندن به آن نیاز دارند. به صورت قرص‌های جویدنی، شکلات یا مایع عرضه می‌شود.یک دوز معمولاً کرم‌ها را از بین می‌برد، اما دوز دوم دو هفته بعد برای از بین بردن کرم‌های تازه از تخم درآمده توصیه می‌شود
پیرانتل: این دارو با فلج کردن کرم‌ها عمل می‌کند تا بدن بتواند آنها را از طریق مدفوع دفع کند. مانند مبندازول، یک دوز معمولاً کافی است، اما توصیه می‌شود دوز بعدی پس از دو هفته تکرار شود.

تمام اعضای خانواده را همزمان درمان کنید، حتی اگر علائمی نداشته باشند. این کار به شکستن چرخه عفونت مجدد کمک می‌کند.
نکات بهداشتی و پیشگیری از کرمکhttps://cdnshare.org/2025/10/22/888kO8mtXjUxbQCHMTFHEWk8shuKfJ1gEm4Vr8XE.png
درمان کرمک فقط به دارو محدود نمی‌شود. از آنجا که تخم‌ها به راحتی پخش می‌شوند، بهداشت نقش کلیدی در جلوگیری از عفونت مجدد دارد.


شبی که دارو را مصرف می‌کند و صبح روز بعد، کودک دوش بگیرد تا تخم‌های دارو از روی پوست شسته شوند.
لباس زیر، لباس خواب، ملحفه و حوله را بعد از درمان عوض کنید.
لباس‌ها و ملحفه‌ها را با آب داغ بشویید تا تخم‌ها از بین بروند.
نشیمنگاه توالت، سطوح حمام و قسمت‌هایی که مرتباً لمس می‌شوند مانند دستگیره درها را ضدعفونی کنید.
کف زمین را مرتباً جارو بکشید تا تخم‌ها از بین بروند.
ناخن‌ها را کوتاه نگه دارید و کودک را به شستن منظم دست‌ها، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از توالت، تشویق کنید.
عادت‌هایی مانند جویدن ناخن، مکیدن انگشت شست یا خاراندن مقعد را ترک کنید.

این مراحل، همراه با دارو، به شکستن چرخه و جلوگیری از بازگشت کرم‌ها کمک می‌کنند.
آیا کرمک‌ها می‌توانند پس از درمان دوباره برگردند؟بله، عفونت مجدد بسیار رایج است زیرا تخم‌ها می‌توانند تا دو هفته روی سطوح زنده بمانند. عفونت مجدد معمولاً در صورت وجود موارد زیر اتفاق می‌افتد:


مراحل بهداشتی به طور مداوم رعایت نمی‌شوند.
همه افراد خانواده تحت درمان قرار نگرفتند.
دوز دوم درمان پس از دو هفته تجویز نشد.
کودک دوباره تخم کرمک را در مهدکودک، پیش دبستانی یا از دوستان نزدیک خود جمع می‌کند.

چه زمانی برای کرمک در کودکان به پزشک مراجعه کنیم؟اگر فرزند شما موارد زیر را دارد، به پزشک مراجعه کنید:


خارش شدید یا مداوم
درد شکم، حالت تهوع یا استفراغ
قرمزی، تورم یا عفونت در اطراف مقعد
کرم‌های بزرگی از طریق مدفوع دفع شدند
علائم مداوم علیرغم درمان

کرم‌های نخی در کودکان شایع هستند و خطرناک نیستند. آنها باعث خارش، خواب نامناسب و تحریک‌پذیری می‌شوند، اما به ندرت به بیماری‌های جدی منجر می‌شوند.
داروهایی مانند مبندازول و پیرانتل مؤثر هستند، اما بهداشت بسیار مهم است.تمام خانواده را درمان کنید و دوز را پس از دو هفته تکرار کنید. رعایت بهداشت خوب به جلوگیری از بازگشت کرم‌ها کمک می‌کند.
سوالات متداولکمترین سنی که کودک می‌تواند داروی کرمک مصرف کند، چه سنی است؟
مبندازول معمولاً برای کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود و پیرانتل معمولاً زیر ۱ سال توصیه نمی‌شود، مگر اینکه پزشک توصیه کند
آیا کودکان مبتلا به کرمک باید در خانه بمانند و از مدرسه یا مهدکودک دور بمانند؟
خیر. کودکان مبتلا به کرمک می‌توانند پس از شروع درمان، به مدرسه یا مهدکودک بروند. کرمک‌ها رایج هستند و دلیلی برای محرومیت محسوب نمی‌شوند. بهتر است به مدرسه یا مهدکودک اطلاع دهید
آیا بزرگسالان می‌توانند کرمک را از کودکان بگیرند؟
بله. بزرگسالان نیز می‌توانند آلوده شوند، به خصوص اگر در تماس نزدیک با کودکان زندگی کنند. به همین دلیل درمان همزمان کل خانواده مهم است.
آیا حیوانات خانگی می‌توانند کرمک را به انسان منتقل کنند؟
خیر. کرمک فقط از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. انسان‌ها نمی‌توانند آن را از سگ، گربه یا سایر حیوانات بگیرند.
آیا کرمک برای کودکان مضر یا خطرناک است؟
کرمک‌ها ناراحت کننده هستند اما خطرناک نیستند. آنها به ندرت باعث مشکلات جدی سلامتی می‌شوند و کاهش وزن بسیار غیرمعمول است. مشکلات اصلی خارش، اختلال خواب و سوزش پوست اطراف مقعد است.
منبع: سالم باشی (https://saalembashi.ir/threadworms-in-children/)