علت مدفوع چسبناک و بدبو (استئاتوره) چیست

مخاط اضافی، زخم معده، رژیم غذایی پرچرب و بیماری‌های پانکراس می‌توانند مدفوع را چسبنده کنند. مدفوع هر فردی بسته به رژیم غذایی و سلامت عمومی بدن، غلظت ثابتی دارد. ممکن است گاهی اوقات متوجه شوید که مقداری از مدفوع به دیواره کاسه توالت می‌چسبد.
مدفوع چسبنده می‌تواند نشانه یک اختلال گوارشی موقت یا مزمن یا نتیجه رژیم غذایی حاوی چربی زیاد باشد. مدفوع چسبنده ممکن است چرب و رنگ پریده یا تیره و قیری به نظر برسد. هضم نامناسب ناشی از بیماری سلیاک، بیماری مربوط به لوزالمعده یا عفونت نیز می‌تواند باعث مدفوع چرب، ضخیم، چسبنده و با ظاهری غیرطبیعی شود. این نوع مدفوع ممکن است به سختی شسته شود.
اگر علائم دیگری مانند نفخ یا گرفتگی و درد شکم نیز دارید، ممکن است علت پزشکی داشته باشد.
مدفوع چسبناک نشانه چیست

کیفیت مدفوع اغلب ناشی از واکنش بدن به غذایی که میخورید، است. رژیم غذایی پرچرب می‌تواند منجر به مدفوع چسبنده‌تر از حد معمول شود. به این حالت استئاتوره Steatorrhea می‌گویند.
چربی اضافی (فراتر از آنچه که توسط بدن جذب می‌شود) در مدفوع جمع می شود و آن را غلیظ‌تر و چسبنده‌تر میکند. به همین دلیل داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای سلامتی مفید است.
استئاتوره می‌تواند ناشی از شرایط زیر هم باشد:

• بیماری التهابی روده (IBD) (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو)
• بیماری سلیاک
• فیبروز کیستیک
• مشکلات لوزالمعده، مانند پانکراتیت مزمن یا نارسایی لوزالمعده
• عفونت‌های خاص مانند ژیاردیازیس

یکی دیگر از دلایلی که بیماری سلیاک یا IBD ممکن است باعث مدفوع چسبنده شود، سوء جذب است زیرا در توانایی بدن برای پردازش صحیح مواد مغذی و مایعات اختلال ایجاد می‌کنند. علل مشابه شامل زخم معده، التهاب مری و عدم تحمل لاکتوز است.
اگر مدفوع شما چسبنده و تیره رنگ است، می‌تواند به ملنا (رنگ مدفوع سیاه و تیره) نیز مربوط باشد. مدفوع چسبنده تیره است زیرا خونریزی در مراحل اولیه گوارش رخ می‌دهد و تا زمانی که مدفوع خارج شود، اکسیژنی را که به آن رنگ قرمز می‌دهد، از دست می‌دهد.
علت مدفوع چسبناک

هنگام خوردن غذاهای پرچرب، طبیعی است که مقداری از این چربی اضافی وارد مدفوع شود. با این حال، تغییرات طولانی مدت در تشکیل مدفوع یا عادات روده ممکن است نشان دهنده مشکل دیگری در سیستم گوارش باشد. مدفوع خونی چسبنده‌ای که به وضوح حاوی خون است می‌تواند نشان دهنده یک بیماری جدی باشد
شکل، رنگ و بوی مدفوع می‌تواند هر روز تغییر کند. موارد زیادی می‌تواند علت چسبندگی مدفوع به کاسه توالت باشد:
مدفوع چسبناک و کبد چرب

آیا کبد چرب می‌تواند بر مدفوع تأثیر بگذارد؟ علاوه بر سندرم روده تحریک‌پذیر مرتبط با یبوست، افراد مبتلا به کبد چرب می‌توانند به سندرم روده تحریک‌پذیر همراه با اسهال (IBS-D) یا سندرم روده تحریک‌پذیر همراه با اسهال و یبوست مبتلا شوند. محور روده-کبد نیز ممکن است در این ارتباط نقشی داشته باشد.
مدفوعی که به طور غیرطبیعی چرب است و پس از اجابت مزاج به سختی پاک می‌شود علامت رایجی از استئاتوره است، بیماری‌ای که با بیماری سلیاک، رژیم غذایی و بیماری کبد مرتبط است.

Steatorrhea often occurs when the secretion of bile, a digestive enzyme produced by the liver, is blocked. Bile is responsible for the brownish color of stool, and a lack of it can cause stools to turn pale. Bile also plays a role in fat absorption
استئاتوره اغلب زمانی رخ می‌دهد که ترشح صفرا، یک آنزیم گوارشی تولید شده توسط کبد، مسدود می‌شود. صفرا مسئول رنگ قهوه‌ای مدفوع است و کمبود آن می‌تواند باعث رنگ‌پریدگی مدفوع شود. صفرا همچنین در جذب چربی نقش دارد.
https://www.verywellhealth.com/sticky-poop-8391176

مخاط بیش از حد

مدفوع طبیعی مقادیر کمی مخاط دارد. این ماده ژل مانند، پوشش روده و مدفوع را روان می‌کند و دفع آن را آسان‌تر می‌کند. یبوست، بواسیر و التهاب می‌توانند باعث شود روده‌ها مخاط بیشتری نسبت به حالت معمول تولید کنند. ممکن است رشته‌های ژله‌ای مخاط را در مدفوع مشاهده کنید که به دستمال توالت یا کاسه توالت می‌چسبند.

“Sticky stool with visible mucus is very common in people with irritable bowel syndrome or IBS,”
“مدفوع چسبنده با مخاط قابل مشاهده در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر یا IBS بسیار رایج است.”
https://health.clevelandclinic.org/sticky-poop

سایر عواملی که باعث ایجاد مخاط اضافی می‌شوند:

• عفونت کلستریدیوم دیفیسیل (C. diff) و عفونت‌های دستگاه گوارش
• یبوست
• هموروئید
• فیبروز کیستیک
• بیماری التهابی روده
• عدم تحمل لاکتوز و سایر عدم تحمل‌های غذایی

زخم‌ها

مدفوع چسبنده که سیاه و قیری (ملنا) است، ممکن است نشانه‌ای از خونریزی دستگاه گوارش (GI) باشد که اغلب به دلیل زخم معده ایجاد می‌شود.
علت مدفوع سیاه چسبناک: خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی می‌تواند منجر به مدفوع با رنگ و قوام قیر مانند و همچنین بوی بد قوی‌تر شود.
رنگ مدفوع تیره که از نظر قوام طبیعی است (چسبناک نیست) می‌تواند به طور بی‌ضرر ناشی از داروهایی مانند آهن باشد. پزشکان گاهی اوقات آزمایش خون مخفی مدفوع را برای بررسی خون در مدفوع انجام می‌دهند. آندوسکوپی فوقانی هم برای تشخیص علت خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی انجام می شود.
مشکلات پانکراس

نارسایی لوزالمعده برون‌ریز (EPI) باعث مدفوع چرب با روغن اضافی می‌شود که می‌تواند به کاسه توالت بچسبد. افراد مبتلا به نارسایی پانکراس، آنزیم‌های گوارشی کافی برای تجزیه چربی‌ها و سایر مواد مغذی ضروری از غذاها تولید نمی‌کنند. استئاتوره اصطلاح پزشکی برای مدفوع چرب است. مدفوع اغلب زرد است و ممکن است به کاسه توالت بچسبد و لکه زرد رنگی ایجاد کند.
پانکراتیت مزمن شایع‌ترین علت EPI در بزرگسالان است. فیبروز کیستیک بیشتر احتمال دارد باعث EPI در کودکان شود. سایر شرایطی که خطر ابتلا به EPI و مدفوع چسبنده را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• بیماری سلیاک
• دیابت
• بیماری التهابی روده (IBD)
• سرطان پانکراس

غذاهای چرب

مصرف بیش از حد غذاهای پرچرب می‌تواند مدفوع را چرب‌تر کند زیرا چربی اضافی از طریق مدفوع از بدن خارج می‌شود. این روغن می‌تواند به کاسه توالت بچسبد و یک لایه روغنی ایجاد کند که روی سطح آب شناور می‌شود.
مدفوع چرب معمولاً رنگ‌پریده، شل و شناور است. اما چه غذاهایی باعث این نوع مدفوع چرب می‌شوند؟

• غذاهای سرخ‌شده
• گوشت قرمز
• مصرف بیش از حد آجیل
• مصرف ملین ها و داروهای لاغری
• شیر کامل و سایر لبنیات پرچرب

علت مدفوع چسبناک و بدبو کودکان و نوزادان

علت مدفوع چسبناک و بدبو در کودکان ممکن است به دلیل موارد زیر باشد:

• مشکلات سوء جذب مثل عدم تحمل لاکتوز، سلیاک، فیبروز کیستیک
• عفونت‌ها مثل انگل ژیاردیازیس، گاستروانتریت ویروسی یا باکتریایی
• اختلالات گوارشی مثل سندروم روده تحریک پذیر، عدم تحمل غذایی و آلرژی
• آنتی بیوتیک ها
• یبوست در کودکان و مدفوع سرریز

علت مدفوع چسبناک نوزاد

مدفوع چسبناک نوزادی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند طبیعی بوده و اغلب مدفوع نرم و گاهی چسبناک با بوی کمی شیرین یا ترش می باشد.

• تغییرات گاه به گاه در رژیم غذایی مادر می‌تواند بر بو تأثیر بگذارد.
• تغذیه با شیر خشک هم می‌تواند باعث مدفوع تندتر و غلیظ‌تر نوزاد شود.
• شروع تغذیه نوزاد با غذاهای جامد هم میتواند به طور ناگهانی باعث تغییر بافت و بوی مدفوع نوزاد شود.
• آلرژی به پروتئین شیر گاوی می‌تواند باعث ایجاد مخاط در مدفوع، بوی بد، اسهال یا یبوست شود.

درمان مدفوع چسبناک

مدفوع چسبنده اغلب به راحتی در خانه قابل درمان است. درمان علل جدی‌تر به علت اصلی بستگی دارد، اما چند تغییر ساده در سبک زندگی، دارو و مکمل‌های بدون نسخه (OTC) برای برطرف کردن چسبندگی مدفوع موثر است:
درمان خانگی

یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای رفع مدفوع چسبنده انجام دهید، افزایش مصرف آب است. یک سیستم گوارش و مدفوع سالم به هیدراته ماندن بستگی دارد.

• نوشیدن ۹ تا ۱۳ فنجان آب در روز برای اکثر افراد توصیه می‌شود.
• اگر مشکلات کلیوی، قلبی یا کبدی دارید یا دلیل دیگری برای نوشیدن آب کمتر دارید، با پزشک خود در مورد مقدار کافی مایعات صحبت کنید.
• ورزش روزانه نیز با سیستم گوارش سالم‌تر مرتبط است. حتی نیم ساعت پیاده‌روی برای بهبودی موثر است.
• مصرف غذاهای پرچرب و لبنیات را کاهش دهید.
• خوردن انواع میوه‌ها و سبزیجات تازه
• کاهش مصرف غذاهای پرچرب

درمان مدفوع چسبناک در طب سنتی

اگر مدفوع شما چسبنده است و مشکل اسهال هم دارید، می‌توانید داروهای گیاهی مثل پوسته اسفرزه و بیسموت ساب‌سالیسیلات را امتحان کنید. این دارو عموماً یک درمان قابل تحمل برای اسهال است.
با این حال، اگر در مدفوع خود خون یا مخاط مشاهده کردید، بدون مشورت با پزشک، داروی ضد اسهال مصرف نکنید. همچنین، اگر مدفوع چسبنده دارید، از مصرف ملین‌ها خودداری کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

به شکل و رنگ مدفوع خود توجه کنید تا مشخص شود که آیا باید به پزشک مراجعه کنید یا خیر؟ ممکن است مدفوع چسبنده در یک بار اجابت مزاج رخ دهد و روز بعد، مدفوع به حالت عادی برگردد.

• اگر یک روز خوردن یک غذای چرب منجر به مدفوع چسبناک شده است، یک روز صبر کنید تا ببینید آیا چیزی تغییر می‌کند یا خیر.
• اگر مدفوع چسبنده بیش از یک هفته ادامه یافت یا علائم نگران کننده دیگری داشتید به پزشک مراجعه کنید. مدفوع سیاه و قیری، درد شدید شکم و کاهش وزن ناخواسته نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد
• اگر با داشتن رژیم غذایی کم چرب و کم پروتئین سرشار از فیبر محلول هم، کیفیت مدفوع بهتر نشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

عوارض چسبندگی مدفوع

عوارض بسته به ماهیت بیماری متفاوت خواهد بود. وقتی مدفوع چرب به دلیل سوء جذب چربی باشد، عوارض اصلی شامل کاهش وزن و مشکل در جذب ویتامین‌های محلول در چربی است.
وقتی مدفوع قیری مربوط به خونریزی دستگاه گوارش باشد، عوارض جدی می‌تواند شامل کم‌خونی و شوک باشد. درمان خونریزی دستگاه گوارش به محل خونریزی در دستگاه گوارش و همچنین دلیل خونریزی بستگی دارد. در این موارد، افراد باید فوراً به پزشک مراجعه کنند.
منبع:
https://clinicdarman.com/%d8%af%d8%a...6%d8%a7%da%a9/